Tegengif

In Berlijn trokken zaterdag enkele honderden Duitse neonazi’s door de straten om Rudolf Hess, eens plaatsvervanger van Adolf Hitler, te verheerlijken.

Op dezelfde dag protesteerden geestverwanten in Amerikaanse steden, opkomend voor – zoals ze het zelf zeiden – het vrije woord. Cynisch, want de boodschap van degenen die er de straat op gingen, staat juist niet voor het vrije woord. We willen ons land terug, is hun slogan, die er in de praktijk op neerkomt dat Afro-Amerikanen, Joden en moslims de mond wordt gesnoerd. En erger.

Hier past hard optreden waar nodig en hard veroordelen waar mogelijk. Wie het rechts-nationalistische geweld (ook verbaal) niet resoluut afwijst, kiest immers óók partij. In dit geval de zijde van de wegkijkers, de ‘ja maar-zeggers’ die zo vaak de wegbereiders zijn van foute regimes.

De ideologische erfgenamen van fascistische en nationaal-socialistische regimes uit de jaren dertig en veertig zijn na de Tweede Wereldoorlog altijd onder ons geweest. Vaak opereerden ze ondergronds of binnenskamers, soms staken ze hun hoofd ongegeneerd boven het maaiveld. Nu de politieke wind naar rechts draait, is er vaker sprake van het laatste.

Dit is beangstigend, vooral omdat er – zie internet – meer ruimte is gekomen om rabiate opvattingen ongeremd te ventileren. Wat het nog onheilspellender maakt, is dat de sympathie lijkt te groeien voor degenen die hun hunkering naar een fout verleden omzetten in een duivelse toekomstvisie. De sociale media getuigen ervan.

Het komt erop aan dit kwaad vroegtijdig te herkennen, ook als het quasi-intellectueel is verpakt. Het past bijvoorbeeld niet om de schouders op te halen, wanneer een volksvertegenwoordiger van Forum voor Democratie langs de nationaal-socialistische rassenleer scheert met een subtiel geformuleerde klaagzang over ‘kwaadwillende, agressieve elementen’ die ‘ons maatschappelijk lichaam’ binnendringen. Of met een jammerklacht over ‘het homeopathisch verdunnen’ van de Nederlandse bevolking ‘met alle volkeren van de wereld’.

Christenen blijken niet immuun voor radicaal-rechts gedachtegoed. Toch is er welhaast geen ideologie die zo ver afstaat van de Bijbel als het radicaal-nationalistische gedachtegoed, zoals de Amerikaanse voorganger Tim Keller vorige week in deze krant (ND 17 augustus, pagina 13) overtuigend liet zien.

De zonde van het racisme? De afgoderij met bloed, bodem en vaderland? De Bijbel is er duidelijk over en daarmee hét medicijn tegen het raciale gif.