Zweedse lutherse dominees moeten homohuwelijken sluiten
Uppsala
‘Het is net als met verloskundigen. Die moeten ook meehelpen bij het uitvoeren van abortussen. Vroedvrouwen die dat niet willen, moeten maar wat anders gaan doen. De kerk is een open, democratische organisatie die mensen gelijke mogelijkheden moet geven. Mensen van hetzelfde geslacht moeten er dus kunnen trouwen en geen predikant mag dat weigeren’, zei Stefan Löfven (60) in het blad van de Zweedse lutherse kerk, Kyrkans Tydning.
De premier leidt met zijn sociaaldemocratische partij een kabinet dat sterk opkomt voor homogelijkheid. De kerk heeft in oktober 2009 homohuwelijken mogelijk gemaakt (de Protestantse Kerk in Nederland nam die stap al in 2001); de permanente synode stemde toen met 176 van de 279 leden voor het kerkelijk sluiten en zegenen van huwelijken tussen mensen van hetzelfde geslacht. Datzelfde jaar werd de lesbische Eva Brunne bevestigd als eerste homoseksuele bisschop, in Stockholm. Er werd wel ruimte gemaakt voor voorgangers die zo’n ceremonie niet wilden uitvoeren. Een opgave van redenen hoeven lutherse predikanten in Zweden niet te doen als ze een doop, huwelijk, begrafenis of ander sacrament niet willen bedienen. Löfven wil nu dat de kerk zelf een einde maakt aan die mogelijkheid voor gewetensbezwaarde voorgangers.
geen staatskerk
Formeel hoeft de kerk zich niets aan te trekken van politieke druk omdat de ‘Svenska kyrkan’ sinds 2000 geen staatskerk meer is. Daarvoor kon het Zweedse parlement de synode overrulen. Dat gebeurde in 1957 toen de ‘Riksdag’ het besluit van de kerk om geen vrouwelijke voorgangers toe te laten, omver trok door massaal uit te spreken dat dat wel moest. Hoewel niet elke Zweed meer door geboorte lid is van de lutherse kerk, telt die kerk nog steeds bijna vierduizend parochies en ruim zes miljoen leden; de grote meerderheid van de tien miljoen Zweden wordt nog gedoopt en bijna veertig procent van de jongeren doet belijdenis.
De aartsbisschop van Uppsala is de primaat van de Zweedse lutherse kerk. Sinds 2014 is dat een vrouw, afkomstig uit Duitsland: de 62-jarige Antje Jackelén. <
