Jong talent laat Bavo-orgel daveren

Haarlem

Bijna driehonderd jaar oud is het, het Müllerorgel van de Sint-Bavo in Haarlem. Terwijl buiten de mensen op het terras zitten en hun zatermiddaginkopen doen, zwoegen binnen zes jongens op het orgel. Ze zijn boven komen drijven in het Nationaal Ambitus Orgelconcours voor jongeren. Begonnen in 2016 met maar liefst 35 jongeren in drie leeftijdscategorieën – van 10 tot en met 21 jaar – zijn zij na drie voorronden overgebleven. De belangstellenden zijn vooral familieleden en vrienden van de organisten en docenten.

De jonge muzikanten laten het grote Bavo-orgel afwisselend grommen en zacht fluisteren. Geregeld komt de grote Bazuin 32 voet, waarvan de laagste tonen op een mitrailleur lijken, voorbij. Dat gebeurt onder meer in de Fantasia en fuga g-moll BWV 542 van Bach, die maar liefst drie van de zes finalisten hadden uitgekozen. Maar ook in het verplichte werk van categorie C (17 t/m 21 jaar). Daarvoor maakte Kees van Eersel een boeiende variatiereeks op de melodie van Psalm 149. Dit werk behoorde tot de hoogtepunten van het concours, evenals de – iets eenvoudiger – versetten over Psalm 130 die Van Eersel schreef voor de jongeren van categorie B (13 t/m 16 jaar).

Opvallend was het hoge niveau van de zes spelers. Dat was juryvoorzitter Ton Koopman bij de halve finale al opgevallen. Opmerkelijke voorbeelden: de Toccata (uit de Suite in modo cunjuncto) van Anthon van der Horst, gespeeld door Auke Kieviet en de Introduktion und Passacaglia ­d-moll van Max Reger, die Rik Melissant voordroeg. En dan te bedenken dat dit nog maar de jongemannen uit categorie B waren. Uiteindelijk won Melissant (18) de eerste prijs in de categorie B en Martien de Vos (21) die van categorie C. Opmerkelijk is dat beiden leerlingen zijn van Paul Kieviet uit Middelharnis. Met zijn zoon Auke, die de derde prijs in de categorie B behaalde, leverde de Flakkeese orgelleraar dus de helft van alle finalisten!

kippenvel

‘Het concours lijkt me vooral erg leuk voor de deelnemers’, zegt bezoekster Mieke Glasbergen (20). Ze vindt het knap wat de zes jongens hebben gedaan, en ook opvallend. ‘Je kunt hier horen dat een orgel ook heel anders kan klinken dan in de kerk.’

Anneliese Neele (19) is vooral meegegaan als supporter van finalist Leendert Verduijn. ‘Ik heb zelf niet zoveel met het orgel. Maar het is toch mooi dit een keer mee te maken.’ Toch had ze ook een ‘kippenvelmoment’. ‘Nooit gedacht dat dat bij zulke moderne muziek zou gebeuren.’ Het was bij het laatste werk dat Verduijn speelde, ‘Dieu parmi nous’ van Olivier Messiaen.

Verduijn eindigde in zijn categorie, C, overigens als derde, Jos Maters kreeg de tweede prijs. In de B-categorie ging de tweede prijs naar Steven Knieriem. Er waren ook publieksprijzen. In de categorie B ging die naar Auke Kieviet, bij C dacht het publiek er net zo over als de jury: Martien de Vos.

coaching

De Ambitus Foundation heeft als een van de doelstellingen om de toegankelijkheid van klassieke muziek voor jongeren te bevorderen. Het vorig jaar begonnen orgelconcours gaat verder dan kijken wie de beste is. ‘We investeren ook in coaching van de spelers’, zegt voorzitter Henk van den Breemen bij de prijsuitreiking. De prijswinnaars ontvangen een geldbedrag, maar dat mogen ze niet zomaar in hun zak steken. ‘Het is een stipendium. De jongens moeten een plan maken waarin ze zeggen hoe ze verder bij hun studie geholpen willen worden.’ De eersteprijswinnaars – en bij categorie C ook de tweedeprijswinnaar – krijgen daarnaast de gelegenheid om een of meer concerten te geven.

Voor de coaching werkt de Ambitus Foundation samen met een aantal orgeldocenten van de Nederlandse conservatoria. <