|
In een trottoir in de Klappeijstraat bij huisnummer 46 is een messing herdenkingsplaatje verwerkt.
Het wordt struikelsteen genoemd en doet ons herinneren aan Sietze (Sytze) Jan van der Velde, verzetsstrijder.
Hij is geboren en opgegroeid in Doorn in een gereformeerd gezin: Jacob, Willemina, Jan en Gretha.
Sietze wordt leerling vliegenier, haalt het vliegbrevet en wordt onderofficier bij de Rijkszeedienst.
Kort daarop krijgt hij eervol ontslag; vermoedelijk omdat hij met een vliegtuig iets heeft uitgehaald.
Begin mei 1940 wordt hij dienstplichtig soldaat bij de luchtvaart.
In die maand breekt, wat Nederland betreft, de Tweede Wereldoorlog uit.
In Rotterdam vecht hij tegen de Duitsers voor het behoud van de Maasbruggen.
Na de capitulatie van Nederland werkt hij even bij de Opbouwdienst en daarna bij de marechaussee.
Hij wordt in Moerdijk geplaatst en in april 1941 in Oosterhout NB.
De Koninklijke Marechaussee in Oosterhout is tijdens de oorlog gehuisvest in de Klappeijstraat 44 .
Sietze gaat op kamers wonen in het buurpand, Klappeijstraat 46 .
Volgens een zoon van een voormalige overbuurman, heeft daar geen Sietze van der Velde gewoond.
In Delft heeft professor Mekel een verzetsgroep opgericht; veel studenten waren daar lid van.
Sietze sluit zich bij die groep, de Mekelgroep, aan; hij wordt ook lid van de verboden OD (Ordedienst).
Door spionage verzamelt de Mekelgroep informatie, die doorgegeven wordt aan de Engelsen.
Kort daarop wordt deze groep verraden door Hugo de Man, lid van die groep.
Sietze probeert te ontsnappen met een vliegtuig vanaf het vliegveld van Gilze-Rijen.
Dat mislukt en hij wordt gearresteerd door de Duitsers en weggebracht naar het zogenaamde Oranjehotel.
Dat is tijdens de bezetting een Duitse gevangenis in Scheveningen; andere leden van de Mekelgroep zijn er ook.
Het is dan 27 juli 1941 en Sietze Jan blijft tot 1 maart 1942 in het Oranjehotel, de Duitse gevangenis.
Na een proces door de SD (Sicherheitsdienst) wordt hij met anderen overgebracht naar Amersfoort.
Ook heeft hij even in een Duitse gevangenis te Utrecht gezeten.
Vanuit Amersfoort wordt de wachtmeester van de Koninklijke Marechaussee overgebracht naar Sachsenhausen.
Sachsenhausen (Sandenhausen) is een concentratiekamp in Oranienburg, in de buurt van Berlijn.
Lang is hij daar niet geweest; vrijwel meteen wordt hij doodgeschoten en gecremeerd op 3 mei 1942.
Volgens de administratie van het gemeentehuis in Oosterhout is dat op 2 mei 1942 .
Ook de administratie van Oranienburg geeft 2 mei 1942 als overlijdensdatum aan.
Na de oorlog is men tot de ontdekking gekomen, dat de as van de vermoorde mensen is gebruikt.
Die as is namelijk uitgestrooid op de zandwegen in Duitsland om ze te verharden.
Sietzes verrader, Hugo de Man, is op 22 augustus 1941 vermoord door een verzetsgroep.
In Waalre (NB) staat een kerkje, de Sint Willibrorduskerk, een monument voor de omgekomen Brabantse soldaten.
In het kerkje, kapel, is het graf van de onbekende soldaat; maar zijn naam is intussen bekend.
Het is Dick van Toor, soldaat, die ook gevochten heeft om de Maasbruggen in Rotterdam te behouden.
Dit graf is ontworpen en gemaakt door Niel Steenbergen, een Oosterhoutse kunstenaar.
Elk jaar, in september, wordt hier een herdenkingsplechtigheid gehouden, ook voor Sietze.
Ook voor de 419 andere Brabantse soldaten, die in de Tweede Wereldoorlog zijn gesneuveld.
Op het ogenblik is er in Duitsland een rechtszaak bezig tegen de 101-jarige Josef S.
Hij is in mei 1942 SS-kampbewaker in Sachsenhausen en daardoor medeverantwoordelijk voor moord op Sietze.
Sietze (Sytze) Jan van der Velde, 23 jaar jong, geeft zijn leven voor anderen; een mens om niet te vergeten.
|
