Document dat 80 jaar verborgen bleef onthult onbekende kant van Winston Churchill

De legendarische Britse eerste minister Winston Churchill hield er een uitzonderlijk geloof op na voor zijn tijd. Dat blijkt uit een ongepubliceerd essay dat hij schreef in 1939, een jaar voor hij premier werd. Het document lag bijna 80 jaar stof te verzamelen in een Amerikaans museum in Fulton, Missouri. Tot de nieuwe directeur Timothy Riley het daar ontdekte. Deze week staat het in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Het essay - 'Zijn we alleen in het universum?' - telt 11 pagina's en speelt met het idee dat er leven mogelijk is op andere planeten in ons zonnestelsel. En ook daarbuiten, vijf decennia voor de ontdekking van de eerste dergelijke planeten. Churchill wijst daarbij op het belang van vloeibaar water en zones in zonnestelsels die niet te warm of te koud zijn voor leven. In ons eigen zonnestelsel noemt hij Mars en Venus als mogelijke plaatsen waar leven kan bestaan.

Verrassing
Het document werd vorig jaar gevonden door de nieuwe directeur van het US National Churchill Museum, Timothy Riley. Die speelde het door aan de Israëlische astrofysicus Mario Livio. Die laatste publiceerde het nu in het tijdschrift Science. Livio spreekt van een "grote verrassing", hoewel eerder al bekend was dat Churchill veel interesse had in wetenschap en zelfs sciencefiction. Zo was hij de eerste premier die een wetenschapsadviseur aanstelde.

Het stuk zou bedoeld geweest zijn voor 'News of the World', maar werd nooit gepubliceerd. "Ik ben niet zo onder de indruk van het succes van onze beschaving dat ik denk dat we de enige plek in ons immense universum zijn waar leven en denkende wezens bestaan. Meer nog, dat we de mentaal en fysiek de hoogst ontwikkelde levensvorm zijn in het uitspansel van tijd en ruimte", staat er onder meer te lezen.

Maan
Opmerkelijk: Churchill voorspelde dat de mens de maan zou bereiken. Waar hij zich wel vergiste, was in zijn idee dat planeten gevormd worden door gas van een ster dat wordt afgescheiden als een andere ster passeert. Die stelling van astrofysicus James Jeans uit 1917 werd intussen ontkracht.

Het essay werd geschreven een jaar na een radioprogramma rond 'The War Of The Worlds' van HG Wells, door Orson Welles. Dat veroorzaakte grote paniek in de VS, waar luisteraars dachten dat ze écht aangevallen werden door marsmannetjes. Churchill verordende tijdens zijn tweede ambtstermijn in 1952 ook dat waarnemingen van ufo's om die reden geheim gehouden moesten worden. (br.hln)