Oranje wil tikitaka ontmantelen

Japan heeft tikitaka, Nederland de rijzige vrouw. Japan kan soms beter voetballen, Nederland is fysiek sterker. Het wordt een mooie strijd dinsdag in Rennes. Een ontmoeting van stijlen ook.

Aziatische vrouwen kunnen goed voetballen, Japan zeker. ‘Japan speelt als Barcelona’, vindt middenvelder Daniëlle van de Donk, die vier jaar geleden meemaakte dat Nederland eveneens in de achtste finales van het WK werd weggetikt. ‘We moeten kalm en geduldig zijn.’

Japan wil de Olympische titel van Tokio, volgend jaar, een van de meest reële kansen op succes voor het thuisland in de balsporten. Het WK in Frankrijk is een stap naar mogelijke roem in 2020. Gemiddeld gesproken behoren Aziatische vrouwen tot de beste voetballers, qua beweeglijkheid en techniek zeker. ‘Vaardig en dynamisch’, noemt bondscoach Sarina Wiegman de tegenstander. Wiegman stelt daar individuele klasse, passie en onverzettelijkheid tegenover. Ze hoopt de tiende wedstrijd op rij te winnen tijdens een eindtoernooi (nu zes op EK, drie WK).

Vorige week tikte Zuid-Korea Noorwegen alle kanten op, maar Noorwegen won mede dankzij fysieke kracht, twee strafschoppen en het onvermogen van de Koreanen om uit al die schotpogingen meer rendement te halen dan één doelpuntje. Noorwegen is inmiddels kwartfinalist, Zuid-Korea naar huis.

Torenhoge verwachtingen

Japan is beter dan Zuid-Korea, niet alleen om de wereldtitel van 2011, toen emoties door het stadion in Frankfurt gierden, en om de behaalde finale van 2015. De ploeg, bijgenaamd Nadeshiko, dat iets betekent als ‘mooie, hardwerkende vrouwen’, is met de vrouwelijke bondscoach Asako Takakura opnieuw begonnen. Oud-international Takakura: ‘Natuurlijk weten wij dat het thuisfront torenhoge verwachtingen van ons heeft, maar we zijn een nieuw team met veel jonge speelsters. Ze hebben nog nooit aan een toernooi meegedaan. Alleen het Japanse bloed en onze geest zijn niet veranderd. Wij doen alles om te winnen.’

Takakura en rechtsachter Risa Shimizu lachen gul bij de entree in de perszaal van het stadion in Rennes, in Bretagne, met rijen vol Japanse pers. Bij de antwoorden zijn ze gesloten. De vertalingen kunnen twee dingen betekenen: de tolken slaan er een slag naar, of de deelnemers hebben werkelijk weinig te melden. Al wil rechtsachter Shimizu kwijt dat ze zich mentaal voorbereidt op de strijd met Lieke Martens, en dat ze Nederland beoordeelt als een team met ‘zeer krachtige speelsters.’

Tegenover het tikitaka van Japan staat de mindere fysiek van de Aziaten, die ze in teamsporten vaak parten speelt. Dat was vroeger altijd mooi te zien, bij het volleybal bijvoorbeeld, als de mannen van de bondscoaches Brokking of Selinger tegen Japan speelden, in een gillende, eivolle hal in Tokio of Osaka. De lange mannen lieten al tijdens de warming-up hun fysieke overmacht schijnen. Opzetje, bal tegen de grond rammen. Paar blokjes. De wedstrijd was vóór het begin al half gewonnen. Techniek legde het af tegen het krachtspel.

In voetbal is lengte iets minder bepalend dan bij het spel met het net als afscheiding, maar de Aziaten zijn soms jaloers, en in elk geval onder de indruk. Bovendien speelt Nederland, na confrontaties met de fysiek ongeveer gelijkwaardige ploegen Nieuw-Zeeland, Kameroen en Canada, vermoedelijk voor het eerst tegen een elftal dat gemiddeld kleiner is en wat minder stevig en snel.

Scorend vermogen

Japan kijkt ook naar de schotvaardigheid in Oranje. Ze zouden graag een schutter hebben van het kaliber Vivianne Miedema. Dat zeggen ze ook tegen haar, aanvaller Mana Iwabuchi met name, met wie Miedema twee jaar voetbalde bij Bayern München. De twee appen veel. Japan, dat ruim een jaar geleden tijdens de Algarve Cup met 6-2 verloor van Nederland, scoorde slechts tweemaal dit toernooi, in het gewonnen duel met Schotland. De doelpunten: een schot van Iwabuchi van even buiten het strafschopgebied en een strafschop van Yuiko Sagasawa. Miedema: ‘Ze creëren best veel, maar tot nu toe (ze klopt op tafel, om het lot niet te tarten) maken ze het niet af. Het zou fijn zijn als het dinsdag nog even zo doorgaat. Het is lastig voetballen, omdat ze allemaal 1,30 meter zijn, wendbaar en snel.’ Miedema houdt van overdrijving: vandaar 1,30 meter.

‘Zij zijn sterk aan de bal. Voor ons is het beter dat we tegen een ploeg spelen die wil voetballen. Tegen Engeland kwamen ze in de persoonlijke duels, en dan hebben ze het moeilijk. Dat zal tegen ons ook gebeuren. Die kracht hebben wij ook, van linksback tot rechtsvoor. Snelheid hebben ze ook niet echt achterin.’

Takakura, die de kunst van het prijzen beheerst: ‘Het Nederlands elftal wordt steeds beter. Nederland zal aanvallen en proberen zo snel mogelijk een doelpunt te maken.’ Rechtsachter Shimizu. ‘We hebben sinds onze nederlaag in de Algarve Cup veel progressie geboekt.’

Het is in elk geval best apart dat de Europees kampioen Nederland voor velen als favoriet geldt, tegen de nummer 1 en 2 van de laatste WK's. Miedema: ‘Mana Iwabuchi zei tegen me: We trainen alleen op het afstoppen van jou.’