Direct naar artikelinhoud
Titia WittenbergClaimcultuur

Ouders kunnen ook iets té mondig zijn

Er moet een halt worden toegeroepen aan ouders die menen alles beter te weten dan de school, betoogt schoolleider Titia Wittenberg.

Beeld uit De Luizenmoeder

Mijn vakantie is nog niet ­begonnen. Hoewel in mijn regio afgelopen vrijdag officieel de zomervakantie is begonnen, ben ik deze week nog druk met het voeren van oudergesprekken. Het zullen moeilijke gesprekken worden. Eén verkeerd woord of één verkeerde blik en mijn vakantie zal nog later beginnen. Het artikel in de Volkskrant van Irene de Zwaan afgelopen zaterdag over de toenemende ­juridisering van het onderwijs geeft dat goed weer.

Eerst even de noodzakelijke relativering. Als schoolleider besteed ik aan het einde van een schooljaar 90 procent van mijn tijd aan ‘gedoe’ dat maar door een paar ouders wordt veroorzaakt. Mijn arbeidsvreugde haal ik uit al die andere, prettige en open ­gesprekken. Ouderbetrokkenheid is essentieel voor een goed school­klimaat waarin leerlingen en docenten elkaar stimuleren om tot mooie prestaties te komen.

Maar toch, de toenemende juridisering van het onderwijs is een feit. Hoe kan de wal het schip keren? Volgens mij kan dat als de overheid niet alleen oog heeft voor het regelen van de rechten van ouders maar ook beter kijkt naar de rechten van docenten.

Inzage toetsen

Wettelijk krijgen ouders steeds meer rechten. Ouders hebben inzage in ­gemaakte toetsen, beoordelings­modellen van toetsen, notities van overgangsvergadering enzovoorts. Ouders kunnen aangeven dat het wiskundecijfer niet juist is en dat zij vinden dat hun kind dus wél over kan. Zelfs de uitslag van het centraal examen, gebaseerd op landelijk vastgestelde normen, wordt betwijfeld.

Ouders denken dat zij, in tegenstelling tot de vakdocenten, wél het ­tekort van 0.4 kunnen vinden in één van de acht examens waardoor hun kind alsnog geslaagd zou zijn. Immers, de wet biedt het recht op inzage ter controle; je zou wel gek zijn dit niet te gebruiken. ‘Hoe kan ik mijn kind nog in de ogen kijken als ik niet alles heb geprobeerd om de beslissing terug te draaien’ of ‘Niet geschoten is altijd mis’.

‘Kalme’ouders

Eerlijk gezegd, een gesprek met zo’n ouder is ingewikkelder dan met een ouder die rood aangelopen meteen al dreigt naar de rechter te zullen stappen. De ‘kalme’ ouders zijn oprecht van mening dat ze dit moeten doen. Doen ze het niet dan zijn ze een dief van de eigen portemonnee. Ze dreigen niet meteen met de klachtencommissie. Nee, ze mailen eerst. Altijd vanuit een ­bepaalde urgentie. ‘U heeft nog niet geantwoord op mijn mail van gisteravond’. Als het antwoord niet het antwoord is dat ze willen horen, wordt de telefoon gepakt. Ze krijgen vervolgens een gesprek op school en de volgende stap is, gelukkig niet bij allemaal, maar wel steeds vaker, naar de klachtencommissie. Die vervolgens weer van voren af aan alle procedures naloopt en spreekt met alle betrokkenen. Zo lekt er veel energie weg bij alle partijen. Energie die binnen het onderwijs zo hard nodig is om kwalitatief goed onderwijs te bieden.

Iedereen die werkzaam is in het ­onderwijs doet dit met hart en ziel. Zeker, er worden fouten gemaakt, waar niet, maar de professionaliteit van ­docenten (en schoolleiding) is in ons land gewaarborgd door gedegen vakopleidingen. Een bevoegde docent kent zijn vak, is deskundig in het maken en beoordelen van toetsen. In een overgangsvergadering worden beslissingen over een doublure echt niet zomaar genomen.

Waarom beschermen we die deskundigheid niet beter? Ik kan met mijn huisarts in gesprek gaan over het wel of niet krijgen van een anti­bioticum, maar ben niet bevoegd ­recepten uit te schrijven. Dat recht heeft alleen iemand die medicijnen heeft gestudeerd.

Begrenzen

Het recht van de mondige patiënt is hier duidelijk begrensd. Ik roep ­politieke partijen op beleid te ­maken waar het recht van de mondige ouder ophoudt en waar de ­bevoegdheden van de onderwijs­professional vanzelfsprekend zijn. Waar (aan)klagen geen zin heeft. Beslissen ouders of een kind over kan of niet? Beslissen ouders in welke klas hun kind moet worden ­geplaatst, van welke docent het les moet krijgen, hoeveel herkansingen het moet krijgen?

Ouders, u bent altijd welkom om uitleg te vragen over bepaalde ­beslissingen aangaande uw kind. U heeft recht op transparantie en heldere communicatie van onze kant. U heeft echter ook een plicht. Het is uw plicht de professionaliteit van docenten te erkennen. Dat is in het belang van uw eigen kind. Daar gaat het toch om?