Kabinet betaalt nog niet mee aan hoge energienota
Den Haag
Onder meer SP, 50Plus en SGP willen dat het kabinet huishoudens tegemoetkomt. ‘De stijging van de energierekening is gigantisch’, aldus SP-leider Lilian Marijnissen dinsdag in de Tweede Kamer.
Minister Eric Wiebes (Economische Zaken) wil echter wachten op nieuwe koopkrachtberekeningen die het Centraal Planbureau in maart publiceert. ‘We weten nog niet of er een koopkrachtprobleem is’, aldus Wiebes. Tegenover de fors gestegen energienota staan vermoedelijk andere kostenposten die omlaag gaan, wijst hij op recente, gunstige inflatiecijfers.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek meldde zaterdag dat huishoudens dit jaar circa 334 euro meer kwijt zijn voor energie. Wiebes erkent dat het kabinet eind vorig jaar te stellig is geweest door te zeggen dat de stijging van de energienota meevalt, terwijl prijsvergelijkers toen al forse prijsstijgingen voorspelden. In december deed staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken) zulke prijsstijgingen af als ‘bangmakerij’. Zij baseerde zich toen op een voorspelling van het Planbureau voor de Leefomgeving uit 2017 – dus op oude cijfers. Wiebes: ‘Het kabinet had zich minder stellig moeten uitlaten. Wij baseerden ons op ramingen die toen al te oud waren.’
grof schandaal
De Kamer oordeelt hard over het optreden van het kabinet. ‘Dit is een grof schandaal’, aldus SP’er Marijnissen. ‘Dit kabinet liegt dat het barst. Hoe vaak hebben mensen wel niet gehoord dat ze erop vooruit gaan?’
Ook regeringspartijen zijn buitengewoon kritisch. ‘Er zijn sommen gemaakt op basis van oude gegevens. Dat mag echt niet’, zegt VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz. CDA-Kamerlid Agnes Mulder wil dat het kabinet met een antwoord komt. ‘Want dit is voor ons niet acceptabel.’ Haar collega Carla Dik van de ChristenUnie spreekt van een ‘ongelooflijke stommiteit’. ‘Dit is niet goed voor het vertrouwen in de overheid.’
Zie ook: "Hoe zit het ook alweer met die energieprijs?"
Dat het kabinet de energierekening te laag heeft ingeschat, betekent niet dat de verwachte koopkrachtstijging van het Centraal Planbureau niet klopt. ‘Er is geen sprake van een rekenfout die wij moeten herstellen’, zegt Patrick Koot van het CPB. Hij wijst erop dat de energienota in de koopkrachtberekeningen van het CPB onderdeel is van de verwachte inflatie. ‘Het kabinet heeft cijfers van het Planbureau voor de Leefomgeving gebruikt. Wij maken zelf een inschatting welk effect energieprijzen en hogere energiebelastingen hebben op de inflatie.’
In de laatste raming uit december voorspelt het Centraal Planbureau dat huishoudens er dit jaar 1,6 procent op vooruit gaan, onder meer door belastingverlagingen en hogere lonen. Koot wijst erop dat in die voorspelling is meegenomen dat de prijzen met 2,4 procent stijgen – iets wat negatief uitpakt voor de portemonnee. Vooralsnog stijgen de prijzen minder hard: in januari lagen die 2,2 procent hoger dan een jaar geleden.