Noren bereiden zich voor op ramp of oorlog

Oslo

‘Noorwegen is een veilig land, maar hoe meer mensen voorbereid zijn, hoe veiliger we zijn. We zien bedreigingen in de natuur door de klimaatverandering, er is dreiging van terrorisme en we moeten voorbereid zijn in het geval van een oorlog.’ Dat zei Tor Mikkel Wara, de Noorse minister voor Justitie en Paraatheid, vrijdagochtend bij de presentatie van de nieuwe voorlichtingscampagne om burgers onderdeel te maken van de zogeheten ‘totale verdediging’ van het Scandinavische land. ‘We zijn er in het moderne Noorwegen te veel aan gewend geraakt dat de stroom nooit meer uitvalt of de telefoon het altijd doet.’

‘Het is tijd dat we weer in actie komen’, zegt Morten Harangen, woordvoerder van DSB, de veiligheidsinstantie die verantwoordelijk is voor crisisvoorlichting. Tijdens de Koude Oorlog publiceerde DSB met enige regelmaat een boek waarin de Noren uitgelegd kregen hoeveel hout en ingelegde haring ze altijd in huis moesten hebben. Na 1990 vond de overheid van het Scandinavische land dat niet langer nodig omdat de Koude Oorlog voorbij was.

angst voor ‘de Russen’

Na de invasie van Rusland van de Krim in 2014 is in Noorwegen de angst voor ‘de Russen’ weer tot leven gewekt. De Noren delen in het noorden een grens met Rusland en zijn net als de Zweden en de Finnen altijd op hun hoede voor het ‘onvoorspelbare’ Rusland. De DSB zegt geïnspireerd te zijn door de Zweedse MSB, die eerder dit jaar al het initiatief nam om Zweedse burgers aan te sporen meer rantsoen in te slaan.

Noorwegen is lid van de NAVO, de twee andere Scandinavische landen niet. Zweden en Finland werken wel steeds nauwer samen met de NAVO. Volgende week doen ze ook mee met een van de grootste militaire oefeningen van de NAVO in jaren, die wordt gehouden in Noorwegen. De training duurt een maand en er worden 50.000 militairen, 250 vliegtuigen en 65 schepen ingezet. Er doen meer dan dertig landen aan mee, waaronder Nederland. De aankondiging vrijdag van de Noorse crisisfolder is geen onderdeel van deze militaire oefening, maar komt dus niet op een onverwacht moment.

‘Het is logisch dat we de burger willen betrekken bij de verdediging van ons land’, zegt de Noorse defensiespecialist Janne Haaland Matláry. Het grootste gevaar voor Noorwegen zijn volgens haar vooral cyberaanvallen, die bijvoorbeeld de stroomvoorziening, het internet of belangrijke publieke diensten kunnen platleggen. <