Kabinet negeert motie van NSC en SGP om Transgenderwet in te trekken

Een nipte Kamermeerderheid stemde dinsdag voor een motie van NSC en SGP, die het kabinet oproept de wet in te trekken die het voor transgender personen makkelijker moet maken om het geslacht aan te passen in de geboorteakte en in de Basisregistratie Personen (BRP). Weerwind liet meteen al weten niet van plan te zijn de motie uit te voeren, en beloofde het te bespreken in de ministerraad. “Ik heb het net voorgelegd en het kabinet steunt mij in deze,” zei hij na afloop van de wekelijkse ministersvergadering.

Weerwind wil eerst ‘een ordentelijk debat’ over de wet waarin ‘argumenten voor en tegen’ worden afgewogen. “De Tweede Kamer heeft vragen gesteld, dan moet je ook de antwoorden afwachten. En die antwoorden zijn er nu niet.” Pas daarna, stelt de minister, kan de Kamer besluiten om de wet al dan niet in te trekken. Zo’n debat zou sowieso pas worden gevoerd als er een nieuw kabinet zit.

Het kabinet mag ervoor kiezen aangenomen moties niet uit te voeren, mits wordt uitgelegd waarom. NSC-Kamerlid Nicolien van Vroonhoven ‘baalt er wel van’. “Een aangenomen motie behoor je gewoon uit te voeren.” Ook SGP-Kamerlid Diederik van Dijk vindt dat het kabinet ‘bescheidenheid’ past. “Het kabinet is demissionair en zou iets meer respect moeten hebben voor de meerderheid van de volksvertegenwoordiging.”

Motie van wantrouwen

Als de Tweede Kamer zwaar tilt aan Weerwinds weigering, kan er tegen hem een motie van wantrouwen worden ingediend. Als die motie vervolgens zou worden aangenomen, moet Weerwind opstappen – demissionair of niet. Of dat gaat gebeuren, is niet duidelijk. Van Vroonhoven wil na het meireces eerst overleggen met haar fractie. “Ik zwaai niet graag met grote dreigementen.” Van Dijk wil de weigering ‘een beetje relativeren’. “Het kabinet spartelt nog, maar het wetsvoorstel gaat er toch niet komen.”

Over het wetsvoorstel wordt al jaren gesproken. In het plan staat dat transgender personen geen verklaring van een deskundige nodig hebben om de geslachtsvermelding aan te laten passen. Om zo'n aanpassing te kunnen doorvoeren, moet iemand 16 jaar of ouder zijn. Volgens het wetsvoorstel zou die leeftijdsgrens komen te vervallen. Wel is er dan een verzoek van een rechter nodig om het geslacht te kunnen wijzigen.

Kritiek op handelswijze NSC

Na de Tweede Kamerverkiezingen van 2023, waarbij rechtse partijen in de Kamer een meerderheid kregen, besloot de Kamer de transgenderwet controversieel te laten verklaren. Tot een nieuw kabinet was geformeerd, zou er niet meer over worden gesproken. Maar NSC en SGP, verklaard tegenstanders van de wet, willen dat de wet nooit meer op de agenda terechtkomt.

Met name NSC kreeg kritiek op de handelswijze, omdat zij een wetsvoorstel al willen torpederen voordat erover gedebatteerd is. D66 noemde dat ‘een oncollegiale, onzorgvuldige en onwenselijke gang van zaken en zeker geen teken van goed bestuur’. Volgens NSC-Kamerlid Nicolien van Vroonhoven is haar partij ‘absoluut niet tegen geslachtsverandering’. “Maar het moet ook niet te makkelijk zijn.”