Waarom moet de Siemens-fabriek in Hengelo sluiten?
Voor gasturbines is er nauwelijks nog een markt, zegt Siemens. Wat de energietransitie heet, de opkomst van zon en wind, zal ook elders banen kosten.
'Weet je hoeveel grote gasturbines er de afgelopen drie jaar in Duitsland zijn besteld?', vraagt Siemens' grote baas Joe Kaeser zijn gehoor van journalisten. Natuurlijk weet niemand het antwoord. Kaeser: 'Bij elkaar twee!'
Deze kleine scène tijdens de presentatie van Siemens' kwartaalcijfers, die The Financial Times vorige week schetste, zegt veel over de achtergrond van de ontslagen die Siemens deze week bekendmaakte. Bij de energiedivisie moeten er 6.100 mensen uit.
Het gaat belabberd in deze bedrijfstak. Analisten verwachten dat dat nog jaren zo blijft. De bouw van kolen- en gascentrales holt achteruit. Stoom- en gasturbines (de laatste worden in Hengelo gemaakt) zijn een belangrijk onderdeel van energiecentrales. In 2010 was de verwachting van Siemens dat het bedrijf wereldwijd jaarlijks 300 grote gasturbines zou verkopen; het worden er dit jaar 122.
De winst van Siemens' energiedivisie is gedaald met 15 procent, het aantal orders met 30 procent. De grote concurrent General Electric maakte onlangs bekend dat de winst in het derde kwartaal met 51 procent is gedaald. De andere grote producent van turbines, het Franse Alstom, is aan de neergang ontsnapt: de Fransen verkochten hun divisie twee jaar geleden aan General Electric.
Siemens wil fabriek in Hengelo sluiten, vakbonden en burgemeester in opstand
De Siemens-fabriek in Hengelo gaat waarschijnlijk in 2020 dicht. Dat heeft de directie van het concern het personeel vrijdagochtend medegedeeld. De vakbonden en de burgemeester van Hengelo zeiden onmiddellijk dat ze de voorgenomen sluiting willen aanvechten, om de circa 600 banen bij de gasturbine- en compressorfabriek te redden.
De 61-jarige Herman Oude Engberink dreigt zijn baan te verliezen als de Siemens frabriek in Hengelo sluit
Herman Oude Engberink, de 61-jarige werknemer van Siemens Hengelo, heeft hier 45 jaar gewerkt. 'Dit gaat heel snel en heel hard.'
De belangrijkste reden dat het met de bouwers van energiecentrales zo slecht gaat, is de befaamde energietransitie. Wereldwijd hebben overheden zich verplicht de uitstoot van het broeikasgas CO2 te verlagen en dat lukt alleen als er minder gas- en vooral kolencentrales komen. Ook in Nederland worden veel gasturbines in de mottenballen gelegd. Stroombedrijf Engie maakte onlangs bekend geen groot onderhoud meer te plegen aan zijn gasturbines, want die kosten kunnen niet meer worden terugverdiend.
Het opmerkelijke is dat ook windmolenbouwers het moeilijk hebben. De windmolendivisie van Siemens, Siemens Gamesa, kondigde twee weken geleden het ontslag van zesduizend mensen aan. De investeringen in duurzame energie stagneren al enkele jaren, hebben de VN becijferd.
Volgens Aad Correljé, energie-expert aan de TU Delft en bij Clingendael, is de belangrijkste reden daarvoor: 'Onzekerheid.' De exploitanten van windmolens zijn afhankelijk van subsidies. In Nederland werken die subsidieregelingen goed, maar in veel landen niet. In Spanje bijvoorbeeld staken beleggers veel geld in windmolens, maar daarna werd de beloofde subsidie ingetrokken.
Ondertussen bedreigt de opkomst van zonne- en windenergie het verdienmodel van conventionele stroomproducenten. Als een windmolen eenmaal gebouwd is, is de stroom die hij produceert nagenoeg kosteloos. In Duitsland komt het steeds vaker voor dat bij winderig en zonnig weer zo veel elektriciteit wordt opgewekt dat de stroomprijs naar nul gaat (voor handelaren en grootverbruikers). In Europa zullen klappen gaan vallen, denkt Correljé. Veel stroomproducenten hebben financiële problemen door de lage stroomprijzen. Correljé: 'Ik verwacht faillissementen.'
