25 mei 2019 om 03:00
Luister naar

Column Rikko Voorberg: een schreeuwende behoefte aan zingeving

‘Er is zo’n schreeuwende behoefte aan zingeving, aan rituelen.’ Dat was de boodschap van de jonge ondernemer in een van de hipste werkplekken van Amsterdam. Of ik iets zingevends wilde bedenken tijdens een feest dat ze wilden organiseren in het Italiaanse dorpje dat ze paar jaar geleden hadden gekocht. Ik zie dat weleens langskomen, van die leegstaande dorpen die je dan voor een habbekrats kunt kopen en waarvan je tijdens een zonnige zomerbarbecue met een biertje in de ene en een vegetarische burger in de andere hand denkt dat het toch te gek zou zijn om zoiets met een paar vrienden te doen. De volgende ochtend weet je dan wel beter en boek je gewoon je vertrouwde kampeerplaats op een familiecamping.

Deze vrienden hadden het gedaan. Ze hadden een deel van de huizen bewoonbaar gemaakt en organiseerden ‘retreats’. Een week truffels zoeken met lokale boeren, zwemmen in de beek en zitten aan lange tafels met lokaal vlees en veel wijn tegen een decor van een ondergaande Italiaanse zon. Dit jaar bleek dat dorpje 1000 jaar te bestaan. 1000 jaar! Dat is een eeuwigheid voor de rappe generatie van nu. En voor eeuwigheid moet je bij een dominee zijn.

Toen ik vroeg wat hij bedoelde met zingeving, wist hij het ook niet precies, maar zei hij: ‘Als vroeger een collega aan tafel om een momentje stilte verzocht, werd er gezucht en meewarig gekeken. Nu vindt iedereen het ‘te gek’ en vragen ze diegene na het momentje stilte het hemd van het lijf. ‘We schreeuwen om rituelen.’

Waarom? Wat doet dan zo’n ritueel? Wat voor verlangen raakt het aan? Een ritueel schreeuwt zelf niet. Het voert geen verhit debat, het smijt niet met fake news en complottheorieën. Het doet iets anders: het biedt de mogelijkheid om een plaats in te nemen in de wereld die groter is dan je denkt en waarvan je niet precies weet hoe het allemaal werkt, maar waar je toch in hebt te leven. Theoloog Stanley Hauerwas zei dat geloven überhaupt daarover gaat: ‘leren om voort te gaan zonder de antwoorden te weten’.

Religieuze gemeenschappen hebben toegang tot een schatkamer van rituelen. Handelingen die het mogelijk maken om zonder alle antwoorden te weten een plek in te nemen in de wereld, onder een hogere macht, in een traditie, in lijn met een gemeenschap. Misschien dat de dolende mens hier de dolende kerk kan ontmoeten, want ook de kerk lijkt zoekende naar haar plaats in een post-religieuze wereld. Zou een dolende kerk samen met een dolende mens weide kunnen vinden? Rust voor de ziel, een plaats in de tijd en een functie in de wereld? Daarvoor moeten de post-religieuze mens en de naar-binnen-gerichte kerk allebei over hun schaduw durven heen springen, maar het lijkt erop dat de tijd er rijp voor is. Er worden arbeiders gezocht voor de oogst.

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
.

Ik had nooit eerder een man horen zeggen dat hij feminist is

'Ik was zélf in het stereotype getrapt van de brutale meid die haar neus ophaalt voor alles wat mannen in machtsposities zeggen', schrijft Lysanne van de Kamp. En dat terwijl ze zich altijd zo ergerde aan dat stereotype.

Feniks de la Fosse

'Zijn ex regeert ons huishouden, ik kan er niet meer tegen.' Hoe kan dit worden opgelost?

‘Ik heb het nodig dat je me geruststelt’, zegt een vrouw tegen haar partner in de praktijk van relatiecoach Feniks de la Fosse tegen. ‘Ik ben gewoon onzeker en heb het nodig om te horen dat ik nummer één ben.’

Wim Dekker is lector informele netwerken en laatmoderniteit aan de Christelijke Hogeschool Ede.

Het gepest van Wilders mag niet gewoon zijn. Timmermans heeft hulp van andere Kamerleden nodig

Wim Dekker hoopt dat het fatsoenlijke deel van de Kamer niet in debat gaat over wat fatsoen is, maar soeverein afstand neemt van onfatsoen. En hij vraagt om gebed voor Frans Timmermans.

Zo sensationeel is dat boek van David de Vos niet, al suggereert hij het graag

Evangelisch prediker David de Vos prijst zijn verhaal aan als ‘het meest gedurfde en ongefilterde boek over de christelijke wereld dat je gaat lezen’. Verkooppraat, volgens Reina Wiskerke.

Kelly Keasberry is theoloog en pastoraal medewerker bij ziekenhuis AZ Monica in Deurne en Antwerpen.

Ambtenaren, managers, artsen of docenten: grijp eens wat vaker naar de gieter

Voor mij als ziekenhuispastor was het uitsterfbeleid niet om aan te zien, schrijft Kelly Keasberry. Na werktijd besloot ik tot een reddingsoperatie. Gewapend met een gietertje, een schaar en een emmer van de schoonmaker.

Anita Zeldenrust is ouder van een gezinshuis voor kinderen die (soms tijdelijk) niet thuis kunnen wonen.

Stilte kan confronterend zijn. Als de geluiden van buiten verstommen, gaat je binnenwereld aan de gang

Stilte kan confronterend zijn. Als de geluiden van buiten zijn verstomd, gaat je binnenwereld aan de gang. Het is mij lang gelukt dat uit de weg te gaan, schrijft Anita Zeldenrust. Drukte is een statussymbool.

nd

In Amsterdam zit een witte duif klem. Hoe kan ik de vogel nog redden? Klimmend, via de regenpijp?

Wat doe je als je ziet dat er een vogel verstrikt is geraakt in een net? Op één-hoog? Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren. Maar er is toch hoop.

George Harinck is rector magnificus aan de Theologische Universiteit Utrecht.

Laat kinderen weer sleutelteksten uit de Bijbel, de geschiedenis en de literatuur uit het hoofd leren

Het is ronduit zonde dat we tegenwoordig bijna niets meer uit ons hoofd leren. Want wat je niet bezit, kun je jezelf niet herinneren. Zorg daarom voor een goed gevulde binnenkamer, stelt George Harinck.

Hans Werkman

Bezwijkt in christelijke gedichten de poëzie 'onder de last van de boodschap'?

Lieddichter Ad de Besten was een meelevend christen, maar christelijke poëzie, moest dat zonodig? Hij las het werk van enkele christelijke dichters en constateerde dat dit wantrouwen geen nieuw voedsel heeft gevonden.