Direct naar artikelinhoud
profielJoël Voordewind

Voordewind speelt hoog spel rond kinderpardon

Joël Voordewind speelt een cruciale rol in het hoogoplopende conflict binnen de coalitie over het asielbeleid. Het eigenzinnige ChristenUnie-Kamerlid ruikt zijn kans om eindelijk het kinderpardon te versoepelen. Het gevaar dat hij zijn hand overspeelt, neemt de predikantenzoon op de koop toe.

Jesse Klaver (Groenlinks) en Joel Voordewind (CU) en op de achtergrond staatssecretaris Mark Harbers van Justitie en Veiligheid (VVD) tijdens het wekelijkse vragenuur in de Tweede Kamer.Beeld ANP

Nieuwsuur, Journaal, RTL Nieuws: allemaal staan ze dinsdag in de rij voor Joël Voordewind. Hij is de man die het CDA-pleidooi voor een soepeler kinderpardon als eerste aangreep om per direct een ‘uitzetstop’ van uitgeprocedeerde gezinnen af te dwingen. Hoog spel: als Voordewind succes heeft, hoeven tal van uitgeprocedeerde gezinnen binnenkort niet meer te vrezen voor uitzetting. Als hij verliest, wacht het Kamerlid een persoonlijke vernedering. Of misschien zelfs de val van Rutte III.

Voordewind legt dinsdag keer op keer uit dat er ‘een nieuwe realiteit’ is. Dankzij de koerswijziging van het CDA is er nu een meerderheid voor een soepeler kinderpardon. Hoe kun je in de tussentijd dan nog gewoon kinderen blijven uitzetten? 

De gewaagde interventie pakt vooralsnog wonderwel goed uit. D66 en CDA vinden in navolging van Voordewind dat het uitzetbeleid nu al moet worden teruggeschroefd. Voor het CDA is dat alles behalve vanzelfsprekend. In het verleden waren er bij die partij nogal eens smalende opmerkingen over Voordewind te horen. Het ChristenUnie-Kamerlid zou wel heel close zijn met ‘de asiellobby’.

Geen nieuwe realiteit

Nu sluit Buma zich aan bij Voordewind. ‘Als er mogelijk veranderingen komen, dan moeten we nu al zorgvuldig omgaan met de mensen waarom het gaat’, vindt ook de CDA-leider. Buma heeft daarnaast een waarschuwing voor zijn oude bondgenoot op het asieldossier: ‘Het is onverstandig van de VVD om de hakken in het zand te zetten als de wereld verandert.’

Toch is dat precies wat de VVD doet, blijkt bij het Vragenuurtje als Voordewind bot vangt bij staatssecretaris Mark Harbers van Asiel. De VVD-bewindspersoon weigert om toe te zeggen dat hij de komende tijd ‘terughoudend’ zal zijn met het uitzetten van uitgeprocedeerde gezinnen. Anders dan Voordewind ziet Harbers helemaal geen nieuwe realiteit. ‘Ik handel volgens het bestaande beleid.’

VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff blijft in de wandelgangen ondertussen wijzen naar het regeerakkoord. Niet de wereld is veranderd, maar Sybrand Buma is veranderd, zo valt achter de schermen bij de grootste regeringspartij te horen. Dat betekent nog niet dat ook de VVD zich nu moet bekeren.

Dat Voordewind de draai van het CDA heeft aangegrepen om meteen een doorbraak af te dwingen, verbaast de liberalen niet. Tijdens de formatie had onder andere Dijkhoff al moeizame gesprekken met de voormalige jongerenwerker over het asielbeleid. De liberalen vreesden zelfs even dat Voordewind de formatie zou opblazen, omdat het CDA en de VVD weigerden het kinderpardon te versoepelen. Intern liet de CU’er dat volgens NRC Handelsblad ook doorschemeren tijdens de onderhandelingen:‘Ik krijg steeds meer het gevoel: dit ga ik niet meemaken.’

Pas na lang twijfelen, tekende Voordewind toch voor het regeerakkoord. Hij had op andere terreinen genoeg binnengehaald, concludeerde Voordewind zelf en hij moest ook de politieke realiteit onder ogen zien: in de Tweede Kamer was er simpelweg geen meerderheid voor een kinderpardon. De kiezer had gesproken.

Brutaliteit

Door de koerswijziging van het CDA is alles veranderd. Plotseling is er een nieuwe politieke kans die de oude voorvechter van het kinderpardon bijna niet kan weerstaan. ‘We hebben nu een meerderheid in de Tweede Kamer én een meerderheid in de coalitie’, benadrukt Voordewind. ‘Ik hoop dat de VVD dat ook inziet.’

Zo ver is het nog lang niet. Bij de liberalen wordt juist geschamperd over de brutaliteit van Voordewind. Er zijn wel meer zaken waar Kamermeerderheden voor bestaan, bijvoorbeeld de versoepeling van abortus en stamcelonderzoek. Mag de VVD dat soort medisch-ethische thema’s dan ook buiten het regeerakkoord om gaan regelen?

In die sfeer overlegt de coalitie de komende dagen verder. Nog altijd bestaat de kans dat Voordewind zijn hand heeft overspeeld. Als de grootste regeringspartij voet bij stuk houdt, moet hij mogelijk toch weer accepteren dat er de komende maanden niks verandert in het asielbeleid. Een persoonlijke vernedering, maar het alternatief zal ook niet aanlokkelijk zijn: een kabinetscrisis.

Zo ver hoeft het volgens Voordewind helemaal niet te komen. ‘We gaan eruit komen. Om met een Amerikaanse president te spreken: Yes, we can.’