Extern ingehuurde docent per uur bijna twee keer zo duur

Waar een leraar in vaste dienst in een veelvoorkomende loonschaal 58 euro per uur kost, moeten scholen voor een gedetacheerde docent op hetzelfde niveau 113 euro per uur afrekenen.

Ondanks die hogere kosten is de externe inhuur van docenten de afgelopen jaren sterk toegenomen. Scholen vangen op deze manier bijvoorbeeld ziekteverzuim tijdelijk op. Van de totale uitgaven aan personeel bedraagt de externe inhuur inmiddels 4,4 procent, een verdubbeling ten opzichte van tien jaar geleden. Daarbij gaat het overigens niet alleen om leerkrachten, maar ook om ondersteunend personeel.

Een opvallende uitkomst van het onderzoek van de Algemene Rekenkamer is dat schoolbesturen nauwelijks onderhandelen over de prijs. De onderzoekers stellen vast dat besturen de tarieven ‘accepteren zoals ze worden voorgesteld door de externe bureaus’. Ze vinden een docent voor de klas nu eenmaal belangrijker dan de kosten.

De Rekenkamer wil schoolbesturen hierbij helpen en gaat daarom woensdag met geïnteresseerden uit de sector in gesprek ‘om hen te informeren over de mogelijkheden voor onderhandelen over tarieven en voorwaarden’.

Marge

Het onderzoek is gebaseerd op gegevens van 84 procent van de schoolbesturen in het voortgezet onderwijs. Dat extern ingehuurde docenten per uur veel meer kosten, komt door diverse factoren. Zo vragen bureaus die scholen en docenten bij elkaar brengen een marge én moeten ze 21 procent btw in rekening brengen. Verder laten de bureaus scholen iets extra per uur betalen, zodat ze de gedetacheerde leraren tijdens schoolvakanties kunnen doorbetalen.

De marges van de bureaus variëren volgens het onderzoek sterk: waar het ene bureau genoegen neemt met 15 procent, voegt het andere wel 46 procent aan de rekening toe.

Demissionair onderwijsministerie Mariëlle Paul begrijpt dat het inhuren van externe krachten op korte termijn soms noodzakelijk is om problemen op te lossen. “Maar dat moet dan ook echt tijdelijk zijn en alleen als het echt niet anders kan,” reageert ze. Een vaste docent voor de klas moet volgens Paul ‘altijd het uitgangspunt zijn’. Ze wil het liefst de externe inhuur terugdringen, en het werken in loondienst zo aantrekkelijk mogelijk maken.

Als minimumtarief

Ook basisscholen zijn extra geld kwijt aan de inhuur van externe leerkrachten. Amsterdamse basisscholen hebben in 2022 een maximumprijs afgesproken voor de inhuur van zzp’ers. De bedoeling was dat daarmee excessen zouden worden uitgesloten in de krappe markt, maar de afspraak werkt ook averechts: het maximumtarief wordt door zzp’ers als minimumtarief aangehouden.

Luister naar onze wekelijkse podcast Amsterdam wereldstad