Valentina Coronel bidt voor Venezuela. 'Ik zie het als mijn opdracht om hier licht te verspreiden.’

Valencia – Maracay

Ze stond op de onderste tree van een bus om in te stappen, toen iemand met grof geweld haar oorknopjes uit haar oren rukte. Valentina Coronel (24) strompelde de bus in en ging ­zitten met haar handen over haar bloedende oren. Ze was verstijfd van schrik en durfde niemand te bellen uit angst dat haar mobiel ook zou worden geroofd. ‘Dit is de druppel, je moet het land verlaten’, zeiden kennissen en vrienden nadat ze haar oren, voor een maandsalaris, had laten hechten in het ziekenhuis.

‘De situatie in Venezuela is beroerd en de uitzichtloze situatie maakt mensen bang en bezorgd, maar God laat ons steeds zijn genade en grootheid zien’, getuigen ambtsdragers en gemeenteleden van Venezolaanse gereformeerde kerken in Acarigua, Araure, Barquisemeto, Maracay, ­Quibor, Valencia en Valencia-zuid, met in totaal ruim honderd leden.

Diaken Alida De González van de Iglesia Reformada en Acarigua ervaart de problemen die het volk ­Israël doormaakte toen het Egypte verliet en in de droge, dorre woestijn moest overleven. ‘Maar’, zegt ze, ‘in deze uitzichtloze situatie wordt de kracht van de levende God extra zichtbaar.’

crisistijd

De gereformeerde Venezolanen willen in deze zware crisistijd licht uitstralen, ook als er geen werk meer is, de prijzen voor voedsel onbetaalbaar worden en apparatuur onherstelbaar beschadigd raakt door de vele stroomstoringen. ‘Elke keer zijn er mensen die ons troosten en bijstaan’, zeggen de zussen Erika en Heidy Hornostaj eensgezind. ‘Wij zien Gods hand tijdens de problemen die wij doormaken, en weten dat Hij in deze donkere tijden regeert.’

Ongeveer de helft van de kerkleden vertrok, waardoor – de toch al kleine – gereformeerde kerken in Venezuela krimpen. Omdat vooral jongeren en kerkleiders Venezuela verlaten, ‘veroudert’ de kerk volgens diaken Daniel Alvarado, die de taak heeft voedsel voor de voedseluitdeling van de kerk in te kopen. ‘Onze taken en verantwoordelijkheden staan rechtovereind, ondanks de crisis’, vult ­diaken Rommell Piñero aan.

‘We willen leren wat God van ons wil in deze crisistijd en we proberen zo normaal mogelijk te leven en elkaar te helpen en te steunen’, zegt ouderling Manuel Coronel. ‘We proberen ons leven in Christus te leven’, beaamt diaken Moises Piñero. En dominee Carlos Porte weet: ‘We leven in een tijd waarin veel mensen niet ­geloven maar Christus wél nodig hebben.’

borstvoeding

Oscarit Hernancez (20) en Eudis ­Melendez (21) zijn de ouders van baby Sophia (8 maanden). ‘Hoewel Venezuela rijk is aan bodemschatten, verdienen wij niet genoeg om van te leven’, zeggen Eudis en Oscarit als ze zich melden voor een gratis medische check-up die, met steun van Drenthe Mission/Verre Naasten, wordt aangeboden door La Iglesia Cristiana Reformada in Valencia. Dios es Amor (God is liefde), staat op het uitnodigingsbord buiten de kerk. Buurtgenoten kunnen ook terecht voor een gratis knipbeurt, een evangelisatiefilm over de pottenbakker of een kopje koffie, en kinderen krijgen een broodje.

‘Ons salaris is niet genoeg om elke dag te kunnen eten’, zeggen Oscarit en Eudis terwijl dokter Yanet hun dochtertje onderzoekt. Oscarit ver­telt dat ze door voedselgebrek niet voldoende borstvoeding had voor Sophia, en dat ze er daarom voor ­kozen haar na drie maanden met hen te laten mee-eten. Dat vaste voedsel viel niet goed bij hun dochtertje: ze raakte aan de diarree en verloor zo snel gewicht dat ze snel weer overstapten op borstvoeding, waarvan ze hopen dat het voldoende zal zijn. Gelukkig blijkt Sophia vandaag in goede gezondheid.

‘Petrus zegt dat, ook als je lijdt, je om je heen moet kijken naar anderen die het moeilijk hebben’, zegt dominee Carlos Porte. De Venezolaanse ambtsdragers zien dat mensen in Afrika en het Midden-Oosten grote problemen kennen en dat Indonesië geregeld wordt getroffen door rampen. Dat geeft hun kracht om door te gaan ondanks de problemen. Dit jaar mag de kerk van Valencia drie huwelijken inzegenen van jonge kerkleden die samen verder willen onder de zegen van God. De kerk van Maracay telde zestien leden, maar mocht zes nieuwe leden verwelkomen. Parttime-dominee Carlos Bello, die in deze crisistijd nauwelijks nog werk vindt als fotograaf, is blij met de groei van de kerk. ‘God is groot’, zegt hij, en tijdens de zondagmorgendienst bezingt hij met gasten en gemeenteleden Gods trouw, begeleid door de muziek die klinkt uit zijn telefoon: Grande es tu fidelidad (Groot is Uw trouw o Heer).

knipbeurt

Terwijl de vrijwillige kappers Wuanliz Ortega (24) en Kevin Duran (30) in de gereformeerde kerk van Valencia het kapsel en de baard van de zeventigjarige bouwvakker Hector Lopez onder handen nemen, vertelt Hector dat hij moeilijk in zijn levensonderhoud kan voorzien: hij heeft meestal te weinig geld om eten te kopen. Hector kende veel tegenslagen in zijn leven: hij scheidde van zijn vrouw, verloor een zoon en zijn dochter Yajaia Lopez (52) verliet Venezuela en leeft nu in de VS. Toen ze Hector ook wilde laten overkomen naar de VS, weigerde hij omdat hij zijn werk en zijn zoon in Venezuela niet in de steek wilde laten. Daarna verloor hij het contact. Hector is heel blij met de aandacht die hij krijgt in de kerk, en zit op z’n fantasievolle praatstoel. ‘Mijn dochter ontmoette de dochter van Obama en begeeft zich nu in de hoogste Amerikaanse kringen, maar is mij vergeten.’

Colombia

Allepeson Audrey Andrade (33), moeder van de zevenjarige Camila en de vijfjarige Valentina, wil Venezuela het liefst vandaag nog verlaten, want ze hoort positieve verhalen van mensen die naar Colombia zijn gegaan: ‘Ze hebben eten en kleren en hebben het goed’. Het vaderloze gezin woont in een onafgebouwde woning, zonder water en elektriciteit. Allepeson verdient met haar werk in een supermarkt 70.000 bolivar, zo’n 9 dollar per maand en kan daarvan nauwelijks rondkomen.

Met lede ogen ziet ze aan dat onverkocht voedsel, zoals bruine bananen, in de supermarkt weer meegegeven worden aan de leverancier, en niet aan een werknemer zoals zij, die al veertien jaar bij de supermarkt werkt. Allepeson krijgt er hoofdpijn van, en ze verzucht: ‘Het allerliefst heb ik dat de situatie weer wordt als vroeger: dat we normaal werk en inkomen hebben en de winkels genoeg producten hebben tegen acceptabele prijzen.’

bloedende oren

‘Ik kon kiezen het land uit te gaan, net als mijn broer en zus, maar ineens vielen alle puzzelstukjes op z’n plek’, lacht Valentina Coronel een jaar nadat haar oorknopjes werden geroofd. Valentina, die lid is van de gereformeerde kerk in Valencia, vertelt dat ze ten huwelijk werd gevraagd, een kopstudie kon volgen en daardoor een baan kreeg, en betrokken raakte bij Lume, een wereldwijde beweging van vrouwen die hun geloof willen delen.

Elke vrijdag doet Valentina bijbel­studie met buurtgenoten uit verschillende kerkgenootschappen. ‘We bidden voor de economische situatie en vragen of de veranderingen – mochten die er komen – goed mogen verlopen. Er wordt ook gebeden voor opgroeiende kinderen, en voor jongelui die in Venezuela onder druk staan. We bidden voor Venezuela.’

‘Ik heb ervoor gekozen om in Venezuela te blijven, ondanks de crisis’, zegt Valentina, die graag van betekenis wil zijn voor anderen. ‘Dit is nu mijn plek, en, hoewel ik het zelf niet zou uitkiezen, zie ik het nu als mijn opdracht om hier in Venezuela licht te verspreiden.’ <