Grammetje extra voor cryptomunt van moslim

Amsterdam

Voor de preciezen van de islam dus geen bitcoin, ether, ripple of monero. Maar voor de rekkelijken is er sinds kort de onegram, een cryptomunt van een gelijknamige start-up in Dubai. Het bedrijf noemt zijn onegram de ‘eerste door de sharia gesteunde cryptomunt gebaseerd op de blockchaintechnologie’ – de techniek die veilige financiële transacties mogelijk maakt zonder dat er een bank of andere tussenpersoon aan te pas komt. Om moslims met meer plooibare opvattingen te laten profiteren van dit moderne monetaire fenomeen hebben ze bij OneGram een sluipweg bedacht. Bij de onegram staat tegenover elke uitgegeven ‘munt’ minimaal een gram goud, veilig opgeborgen in een kluis. Dat beperkt de speculatieve handel, zo is de gedachte.

OneGram is niet over een nacht ijs gegaan. Het ging te rade bij Al-Maali Consulting, een adviseur in Dubai die dit soort financiële constructies en vraagstukken langs de islamitische meetlat legt. ‘Wij proberen aan te tonen dat de regels en wetten van de sharia volledig in overeenstemming zijn met de blockchaintechnologie’, opperde medeoprichter Ibrahim Mohammed van OneGram tegenover persbureau Reuters.

OneGram lijkt op de goede weg: Al-Maali gaf zijn zegen en het bedrijf heeft inmiddels al voor tientallen miljoenen euro’s aan cryptomunten uitgegeven. Eind mei wil OneGram een notering aan de beurs hebben, om een half miljard euro binnen te halen. Voor die tijd moet de hele voorraad aan onegrams – beperkt tot ruim 12 miljoen eenheden – in omloop zijn gebracht. Begin april was al 60 procent gedistribueerd.

sukuk

De variant op de bitcoin is de jongste financiële vondst die door de streng­islamitische beugel kan. Vier jaar terug gingen er stemmen op om in Nederland de sukuk te introduceren, een obligatielening die voldoet aan de sharia. Juridisch is er geen beletsel, maar wat de boer niet kent dat vreet hij niet, concludeerde Omar Salah, promovendus en advocaat, in 2014.

Andere landen hebben de sukuk wel omarmd. De markt voor sharia-obligaties in dollars groeide vorig jaar met 20,73 miljard dollar (17,73 miljard euro), verdeeld over dertien nieuwe leningen, zo blijkt uit berekeningen van financieel persbureau Dow Jones. Ruim 9 miljard dollar werd door de Saudische overheid opgehaald, maar de grootste uitschrijving was van IDB Trust, een islamitische ontwikkelingsbank in belastingvrijhaven Jersey. IDB Trust haalde 2,5 miljard dollar op.

Boven de markt zweeft ook al een tijdje de ‘halalhypotheek’, een geldlening voor huizenkopers die voldoet aan de islamitische wetten. In Nederland zijn die amper in trek, omdat de verstrekker volgens de sharia geen rente mag berekenen en leners de rente niet mogen opvoeren voor de belastingen. In het Verenigd Koninkrijk zijn slimme constructies bedacht om sharia-vriendelijke hypotheken mogelijk te maken.

Islamitische rechtsgeleerden zijn het intussen onderling hartstochtelijk oneens over hoe de eeuwenoude geschriften zich uitlaten over de wenselijkheid van moderne fratsen als de cryptomunt. In Zuid-Afrika noemden islamkenners vorig jaar de bitcoin ‘maatschappelijk aanvaard en ingeburgerd’, maar vakgenoten in Turkije, India en Groot-Brittannië oordeelden dat de sharia de virtuele munten niet toestaat. Zij kregen steun van de grootmoefti van Egypte, een belangrijke stem in de moslimwereld. Shawki Allam oordeelde dat de bitcoin het risico met zich meebrengt van ‘fraude, gebrek aan kennis en bedrog’. Nog nét niet het werk van de duivel, maar gevaarlijk dichtbij. <