Zou Jan Wolkers, op zijn tiende sterfdag, berouwvol #IHave hebben ingetikt, daar in de schrijvershemel? Toevallig viel het voor mij samen, de hype #MeToo en het herlezen van enkele boeken van Wolkers. Hij symboliseert precies het dilemma van mijn jeugd: seks of seksisme? Natuurlijk las ik ze gretig, die boeken vol stomende, rauwe en tedere seks. Ik identificeerde me dan niet met de ik-figuur, de grote kunstenaar, maar met de mooie, aanbeden meisjes (nooit met de snollen die hij misbruikte).

Tegelijk was het natuurlijk een seksist, die jonge Wolkers. Vrouwen stelden zelf nooit wat voor, in die boeken. Ze waren alleen op de wereld om 's mans geilheid op te wekken en te bevredigen. Nu denk ik: jezus, vonden we dat allemaal gewoon, in de jaren zeventig? Maar toch, wat een man! Om verliefd op de worden.

Dat was de kern: de mannen op wie 'we', jonge vrouwen in de jaren zeventig en tachtig, vielen, waren niet altijd de mannen die goed voor ons waren. Ook het meest feministische lid van het vrouwenleesgroepje viel voor een machtige, prachtige alfaman. Over dat taboe praatten we nooit. Ook de meest solidaire medezuster kon zomaar je vriendje inpikken. Dat was akelig, maar nog erger was dat je dat niet erg mocht vinden. Want #MoetKunnen en #Levedevrijeseks waren oppermachtig. Als ik terugkijk op die jaren voordat ik iemand vond om van te houden, overheerst een gevoel van onveiligheid.

Een leuk meisje zijn, je had er een dagtaak aan. Je moest hip zijn en niet truttig, sexy maar geen sekspoes, gehaaid maar geen kenau, anders lag je eruit. Het offer dat je bracht was met veel mannen naar bed gaan, ook al vond je daar weinig aan. Of die mannen getrouwd waren deed er niet toe. Getrouwd zijn was een beetje zielig. Dat producenten en regisseurs het deden met acteurs, docenten met studenten, leraren met leerlingen, trainers met pupillen, hoofdredacteuren met stagiaires, was doodnormaal. Vrijwel altijd was de eerstgenoemde een man, de tweede een vrouw. Altijd dat verschil in macht. Dat is bedenkelijk, en achteraf tekenend voor die jaren.

Maar om nu met terugwerkende kracht al die mannen die de gelegenheid benutten te beschuldigen van machtswellust of seksueel misbruik, vind ik hypocriet. (Ik heb het nu niet over gruwelijkheden als verkrachting, kindermisbruik of chantage.) We waren er zelf bij, ik tenminste wel. Ik wist echt wel waar de grens lag: als je het tegen je zin deed. Die mannen, ouder en machtiger, werden óók gebruikt: om een baan te krijgen, een rol, een hoger cijfer, meer status of een beetje afglans van de roem.

Mijn generatie vrouwen kreeg alle kansen om zelf iets in de wereld te betekenen. We konden studeren en hoefden geen huisvrouw te worden. De meesten grepen die kansen. Maar: een beroemde man verleiden was ietsje makkelijker dan zelf beroemd worden. Eén keer neuken met een docent kostte minder moeite dan wekenlang leren voor een tentamen. En het wáren ook vaak leuke, grappige en aantrekkelijke mannen voor wie vrouwen in de rij stonden, geen varkens. Ik neem ze niet zoveel kwalijk.

Behalve als zij, en al die generaties mannen na hen, nu nog steeds niet doorhebben dat het niet meer zo werkt in de wereld. Dat het privilege van de leuke, machtige man voorgoed voorbij is. Het heeft even geduurd, maar vrouwen laten zich niet als tweederangswezens wegzetten. Genoeg gejammerd en gebiecht. Voortaan gaat het anders.

_{Aleid Truijens is schrijver, literatuurrecensent en biograaf.
Reageren? opinie@volkskrant.nl}

Wat Weinstein-achtig gedrag betreft, vormden de jaren zeventig een absoluut dieptepunt. Ross Douthat schrijft in zijn New York Times-column dat Harvey Weinstein een typisch kind van de jaren zeventig is.

'Ik heb het gedaan. Seksuele intimidatie en aanranding. Ik ben een deel van het probleem geweest en ik werk eraan om een deel van de oplossing te zijn.' De Amerikaan Neil Figuracion is een van de mannen die onder de hashtag #IHave een openbare biecht hebben afgelegd.

Saskia Noort zweeg jaren over haar verkrachting. 'Ik zweeg omdat ik bang was voor ongeloof en het verdriet van anderen.'

Met de hashtag #MeToo delen duizenden Nederlandse vrouwen hun ervaringen met seksueel misbruik en intimidatie op sociale media. De actie moet seksueel geweld uit de taboesfeer halen, en aantonen hoe wijdverbreid het is.