Luister naar

EU geeft Gazprom geen boete

Nieuws
De Europese Commissie ziet af van een boete voor het Russische staatsgasbedrijf Gazprom. In ruil daarvoor beloven de Russen hun gedrag jegens acht Oost-Europese landen te verbeteren.
Arie Elshout redactie vk
vrijdag 25 mei 2018 om 03:00
Europees commissaris Margrethe Vestager (Mededinging) geeft op het hoofdkwartier van de EU in Brussel uitleg over de schikking met het Russische gasbedrijf Gazprom.
Europees commissaris Margrethe Vestager (Mededinging) geeft op het hoofdkwartier van de EU in Brussel uitleg over de schikking met het Russische gasbedrijf Gazprom. ap / Geert vanden Wijngaert

Brussel

De klacht is dat Gazprom zijn dominante marktpositie misbruikt en buitensporige prijzen rekent voor zijn gas. Sommige van de gedupeerde klanten zijn ontevreden over het donderdag bekendgemaakte compromis.

De landen waar het om gaat, zijn Bulgarije, Tsjechië, Slowakije, Estland, Letland, Litouwen, Polen en Hongarije. Zij behoorden voor 1989 tot het communistische Oostblok en zijn nog altijd sterk afhankelijk van de Russen voor hun energie. Gazprom zou die afhankelijkheidspositie uitbuiten door te veel geld te vragen voor het geleverde gas. Ook zou het andere dwingende voorwaarden opleggen, zoals een verbod op het doorverkopen van gas en het verplicht meebetalen aan de aanleg van pijpleidingen.

Zeven jaar geleden begon de Europese Commissie, die toeziet op de naleving van de concurrentieregels, een onderzoek. Dit heeft nu geresulteerd in een schikking, waarbij Gazprom beterschap belooft. Het zal zich buigzamer opstellen tegenover zijn klanten. Zo zullen de gasprijzen voor de Oost-Europese landen meer worden afgestemd op die in West-Europa. Voorts zal aan de klanten vaker en sneller de mogelijkheid worden geboden de prijzen bij te stellen.

Een aantal klanten vindt niettemin dat de Russen te gemakkelijk wegkomen. Het Litouwse ministerie van Energie schat dat de gasverbruikers in zijn land 1,5 miljard euro hebben verloren door de ‘onredelijk hoge gasprijzen’ van Gazprom.

teleurstelling

De Financial Times liet vorige week een anonieme Oost-Europese diplomaat aan het woord die zei dat het ontbreken van een fikse geldstraf ‘een teleurstelling’ zou zijn. Zou iets dergelijks zijn gebeurd op de markten in de westelijke lidstaten van de Europese Unie, dan zou er wel gestraft zijn, is het gevoel in het oosten van de EU. Waar Google vorig jaar een recordboete van 2,42 miljard euro kreeg wegens oneerlijke concurrentie bij de shopping-dienst, hoeft Gazprom niets te betalen. ‘Het is jammer’, zei de Litouwse premier Saulius Skvernelis over het uitblijven van een boete. ‘Maar het is een stap vooruit.’

Europees Commissaris Margrethe Vestager (Mededinging) zegt liever naar de toekomst te kijken dan naar het verleden. Dus in plaats van een boete op te leggen, wil zij met de schikking bijdragen aan een gedragsverandering van Gazprom in de vorm van een ‘op maat gesneden pakket regels’. Vestager: ‘Het geeft de Gazprom-klanten in Midden- en Oost-Europa een effectief instrument in handen bij het afdwingen van concurrerende prijzen.’ De regels zijn juridisch bindend, dus bij overtreding kan alsnog een boete worden opgelegd ter grootte van 10 procent van de wereldomzet van Gazprom, aldus de Commissaris.

De EU streeft er overigens naar minder afhankelijk te worden van ­Russisch gas. Voor deze lijn werd gekozen na de Russische agressie tegen Oekraïne in 2014.

Gazprom neemt bijna 40 procent van de gasvoorziening in Europa voor zijn rekening. Miljoenen burgers kunnen in de kou komen te zitten als Rusland de gaskraan dichtdraait. Daarom liggen er allerlei plannen ter versterking van wat de energieveiligheid genoemd wordt.

Nord Stream 2

Het dubbele is dat er tegelijkertijd plannen zijn voor een nieuwe pijpleiding tussen Sint-Petersburg en Duitsland, genaamd Nord Stream 2. Dit project wordt hevig bekritiseerd door Polen, de Baltische staten, Tsjechië, Hongarije, Slowakije, Kroatië en Roemenië. Zij vinden dat de pijplijn haaks staat op de doelstelling de afhankelijkheid van Russisch gas te verminderen. Zij vinden een reeks West-Europese landen tegenover zich: Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk, Groot-Brittannië en Nederland. Deze landen hebben energiebedrijven (onder andere Shell) die belangen hebben in het project. <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
De Tata-staalfabriek in IJmuiden deze week vanbinnen.

Kabinet zet in op vergroeningsplan voor Tata, dat schatkist tot 2,5 miljard kan kosten

Tata Steel moet blijven bestaan en het kabinet wil op korte termijn met het bedrijf om de tafel om afspraken te maken over versnelde vergroening. Dat mag 2,5 miljard euro kosten.

Het is niet per se moeilijk om zonder makelaar een huis te kopen of verkopen, zegt Hans André de la Porte van de Vereniging Eigen Huis.

Zonder makelaar een huis (ver)kopen: hoe doe je dat? 'Een makelaar is geen tovenaar'

Een huis kopen of verkopen zonder makelaar scheelt kosten. Maar het vraagt ook meer van kopers en verkopers. Hoe pak je dat aan en waar moet je op letten?

Algemeen directeur en medeoprichter van Roetz Tiemen ter Hoeven in de werkplaats in Amsterdam-Noord waar de sociale onderneming op duurzame wijze fietsen een tweede leven biedt.

Roetz bouwt hippe nieuwe fietsen door onderdelen te 'oogsten' van wegroestende wrakken

Waar veel oude of kapotte fietsen een lot op de schroothoop beschoren is, krijgen deze bij Roetz een nieuw leven. Zo repareert de sociale onderneming onder andere ov-fietsen van NS, met ‘geoogste’ onderdelen uit andere rijwielen.

Tjerk 't Lam en zijn vrouw Lydia in Plus-filiaal Bieshof in Dordrecht. Aanstaande maandag krijgt de winkel een nieuwe eigenaar. Zonder koopzondag ziet de ondernemer geen perspectief op lange termijn.

Tjerk stopt met zijn supermarkt, omdat hij niet op zondag open wil. 'Alles jaagt steeds meer door'

De christelijke ondernemer Tjerk ‘t Lam uit Dordrecht ziet geen toekomst meer voor zijn supermarkt zonder open te gaan op koopzondagen. Daarom stopt hij. Principieel was dat geen lastig besluit, zegt hij, maar emotioneel wel.

Gedupeerden met protestborden demonstreren op het terrein van verzekeraar Achmea. ‘Terugkijkend had klanten niet zo veel leed toegebracht mogen worden.’

De woekerpolis was het grootste financiële schandaal ooit. Kan zoiets weer gebeuren?

Met de laatste grote schikkingen in zicht, loopt de woekerpolisaffaire na dertig jaar ten einde. Hoe kon het ‘grootste financiële schandaal uit de Nederlandse geschiedenis’ zo ontsporen? En kan het weer gebeuren?

De architecten van Bureau B+B houden zich bezig met stedenbouw en landschapsarchitectuur.

Het Nederlandse landschap vraagt veel: duurzaam, klimaatbestendig én natuurinclusief

In een land dat worstelt met ruimtegebrek en klimaatverandering zijn de uitdagingen voor landschapsarchitecten veel complexer geworden. Bureau B+B legt de lat extra hoog. 'Als het werk af is, is het nog niet af.'