Eerste ‘nederlaag’ in Lagerhuis voor Boris Johnson: kans op no deal brexit nihil

Londen

Nog voordat hij premier is geworden, heeft Boris Johnson zijn eerste ‘nederlaag’ in het Lagerhuis geleden. Een meerderheid van de parlementsleden heeft het een toekomstige regering vrijwel onmogelijk gemaakt om de volksvertegenwoordiging tijdelijk naar huis te sturen om zodoende een no deal te bewerkstelligen. Het team-Johnson heeft deze zogeheten prorogatie voortdurend als optie opengehouden. De stemming bewees ook dat een groep eurogezinde Conservatieven bereid is het Johnson heel moeilijk te maken.

Dinsdag 23 juli maakt de Conservatieve Partij na een zes weken durende verkiezingscampagne een nieuwe leider bekend, die een dag later 10 Downing Street kan betreden. Johnson is de torenhoge favoriet.

Omdat de Lagerhuisleden een prorogatie niet direct kunnen voorkomen, zoeken ze naar andere middelen. Op de agenda stond donderdag een debat over een wetsvoorstel aangaande Noord-Ierland. De remainers Hilary Benn (Labour) en Alistair Burt (Conservatieven) besloten er een amendement aan te hangen waarin staat dat er eind oktober opnieuw over moet worden gedebatteerd. Dat betekent dat het Lagerhuis in de week voor de brexitdeadline gewoon zitting moet hebben, dus niet kan worden verdaagd.

truc

De regering was tegen deze truc, maar Theresa May heeft allang geen macht meer. Liefst vijf ministers, onder wie de eurogezinde Rory Stewart, onthielden zich straffeloos van stemming. Omdat ook tal van andere Conservatieven met de rebellen mee stemden, kwam het amendement er met een meerderheid van 41 stemmen doorheen. Johnson kan er nu alleen nog een no deal doorheen jagen als hij voor oktober de politieke crisis in Noord-Ierland oplost, zodat het wetsvoorstel wordt ingetrokken. Die kans is te verwaarlozen. Er is al meer dan twee jaar een politieke crisis in Belfast.

Groter is de kans dat er reeds voor eind oktober Lagerhuisverkiezingen komen. Een regering-Johnson heeft nog minder parlementaire steun dan de regering-May. Het is nog maar de vraag of Johnson een motie van wantrouwen overleeft. Gedwongen verkiezingen hoeven Johnson niet slecht uit te komen want peilingen wijzen erop dat hij Jeremy Corbyns Labour kan verslaan, zeker wanneer hij een pact sluit met de brexitpartij van Nigel Farage.

turbulente dag

De stemming kwam op een turbulente dag. Het begon met de publicatie van een overheidsrapport waarin staat dat een no deal de Britse economie op korte termijn 30 miljard pond gaat kosten, niet in het slechtst denkbare maar in het meest realistische scenario. Dat gaat uit van een hogere inflatie, dalende huizenprijzen en een verdere val van het pond. Tevens ontstond er commotie over het optreden van Johnson woensdagavond. Zwaaiend met een bokking beweerde hij dat een bepaalde EU-richtlijn zeer schadelijk is voor Britse vissers, terwijl het om een regel bleek te gaan die, zoals wel vaker, door Londen zelf gemaakt is.

Commotie veroorzaakte ook een uitspraak van Frans Timmermans in de Panorama-documentaire Britain’s Brexit Crisis die de BBC donderdagavond uitzond. Refererend aan een bekende scène uit de Britse oorlogskomedie Dad’s Army beweerde de Nederlandse eurocommissaris dat de Britse onderhandelaren geen idee hadden waarmee ze bezig waren en als ‘idioten’ in de rondte renden. In dezelfde documentaire zei EU-onderhandelaar Michel Barnier dat Theresa May geen enkele keer heeft gedreigd met een no deal, iets wat ze de Britse bevolking wel had voorgehouden. <

Drie ministers dreigen op te stappen als Boris Johnson wordt gekozen tot premier van het Verenigd Koninkrijk. Johnson is de gedoodverfde favoriet in de race om het Britse premierschap. Zijn opponent Jeremy Hunt staat ver achter in de peilingen. Volgens de Britse krant The Times zijn David Gauke (minister van Justitie), Philip Hammond (minister van Financiën) en Rory Stewart (minister van Internationale Ontwikkeling) bezig met hun ontslagbrief om deze direct na zijn aanstelling als opvolger van premier Theresa May aan Boris Johnson te overhandigen. Op 23 juli wordt bekendgemaakt wie de nieuwe bewoner wordt van Downingstreet 10, de ambtswoning van de Britse premier.