Luister naar

Raad van State hard over eigen kwaliteit

Nieuws
In de Raad van State bestaat ‘een onvoldoende gemeenschappelijk streefbeeld’. Ook is sprake van ‘grote verschillen in betrokkenheid en inzet bij staatsraden’. In een intern onderzoeksrapport van 75 pagina’s, opgesteld door een commissie van drie eigen leden van de Raad van State, worden snoeiharde oordelen geveld. Het stuk is in handen van de Volkskrant.
Jan Tromp redactie vk
dinsdag 15 mei 2018 om 03:00
Voorzittershamer van de Raad van State.
Voorzittershamer van de Raad van State. Joost van den Broek

Den Haag

Het beeld rijst op van een verdeeld en naar binnen gekeerd huis. De strijd is ontbrand om de opvolging van Piet Hein Donner, vicevoorzitter van de Raad van State. Maar het instituut staat, ook intern, bloot aan kritiek. Wat is er aan de hand in dit Hoog College van Staat? De Raad van State adviseert de regering en het parlement en is het hoogste rechtscollege bij conflicten tussen burgers en de overheid. De Tweede Kamer riep in 2011 het kabinet op de rechtsprekende taak elders onder te brengen. Dat is niet gebeurd. Het interne rapport (Kwaliteit van de advisering) gaat over de afdeling advisering. Het zijn de staatsraden die bij het adviesorgaan de meest in het oog springende rol vervullen: zij verzorgen de kritieken op wetsontwerpen en algemene maatregelen van bestuur.

De commissie stelt vast dat ‘een gemeenschappelijk gedragen beeld van waar de Afdeling advisering voor staat en wat de Afdeling in dit tijdsgewricht zou moeten nastreven, onvoldoende aanwezig is’. En verder: ‘De commissie heeft de indruk dat bij de staatsraden een onvoldoende gemeenschappelijk streefbeeld en inhoudelijke taakopvatting bestaat. In de bewoordingen van een van de staatsraden tijdens het gesprek met de commissie: wat is eigenlijk de missie van de Afdeling?’

Betrokkenen verzekeren dat het rapport uit 2016 intern veel beroering heeft gebracht en dat de situatie verbetert. Tegelijk wordt volgehouden dat ‘de luiken nog steeds open moeten’. Centraal staat de vraag hoe de Raad van State van meer betekenis kan zijn in het politieke en publieke debat. In het najaar zit de termijn van de huidige eerste man, vicevoorzitter Piet Hein Donner, erop. Nog voor het zomerreces wil het kabinet een opvolger aanwijzen. De oud-ministers Thom de Graaf (D66) en Jeroen Dijsselbloem (PvdA) hebben hun kandidatuur gesteld.

letterknechterij

Op voorwaarde van anonimiteit wil een aantal staatsraden gezegd hebben dat Donner weinig oog heeft gehad voor de interne verhoudingen. Het rapport bevestigt die opvatting. Zo stelt het vast dat de juristen anders praten en denken dan de staatsraden met een bestuurlijke achtergrond. ‘Juridische exactheid wordt als letterknechterij beschouwd, terwijl juist een brede bestuurlijke blik geboden is. Of omgekeerd vinden staatsraden dat juridische voetangels en klemmen onvoldoende zijn onderkend en behandeld.’ Bij elkaar levert het, volgens de rapporteurs, een tekort aan gemeenschappelijkheid op. In de woorden van het rapport: ‘een gebrekkige esprit de corps’.

‘De commissie stelt vast dat over dergelijke elementen in de Afdeling niet of nauwelijks wordt gesproken maar acht dit wel noodzakelijk (…) wil sprake zijn van een vitale organisatie die de uitdagingen van het heden aankan en optimaal toekomstgericht is.’

De commissie kraakt harde noten over de arbeidsmoraal van een aantal raadsleden. Het beeld dat de commissie kreeg ‘in zowel de gesprekken met staatsraden als die met de sectorhoofden en de directeur is dat veelvuldig gewag is gemaakt van grote verschillen in inzet en betrokkenheid bij staatsraden. Ook is zowel door staatsraden als door medewerkers gewezen op een te geringe aanwezigheid en beschikbaarheid. Van belang is voorts dat gemaakte afspraken ook daadwerkelijk worden nagekomen. Er moet ook worden gewerkt aan bevordering van een cultuur waarin staatsraden en medewerkers – zakelijk en in een goede atmosfeer – gemakkelijker kunnen worden aangesproken dan thans het geval is.’

De kwaliteit van de Raad van State laat te wensen over: ‘Ongeveer de helft van de staatsraden heeft in de gesprekken met de commissie opgemerkt dat met het vertrek van een aantal leden (…) een forse aderlating heeft plaatsgevonden, terwijl over het algemeen gesproken de kwaliteit van de huidige bemensing het eerdere niveau niet haalt.’

Komt het goed? Daarover heerst binnen de Raad van State scepsis: ‘Er bestaat bij een deel van de Afdeling niet veel vertrouwen in de voorstellen van de commissie, ongeacht hoe die luiden. Het blijft waarschijnlijk immers papier, het is ‘het zoveelste rapport’.’

Vicevoorzitter Donner van de Raad van State liet weten geen behoefte te hebben aan een reactie. <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Afbeelding

Bosma: Baudet betuigt spijt maar kwam niet opdagen

FVD-leider Thierry Baudet heeft in een telefoongesprek met Kamervoorzitter Martin Bosma spijt betuigd voor wat hij woensdag na een debat heeft gezegd tegen Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA).

Voorzitter Martin Bosma wil dat Thierry Baudet zich donderdagochtend bij hem meldt voor een gesprek.

Bosma meldt bedreiging Klaver door Baudet na debat, wil gesprek

FVD-leider Thierry Baudet heeft Tweede Kamerlid Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) woensdag na een debat tot twee keer toe bedreigd. Dat schrijft Kamervoorzitter Martin Bosma in een brief aan Baudet.

Deskundigen (v.r.n.l.) Jacquelien Bulterman-Bos, Els Stronks, Gerdineke van Silfhout, Martin Bootsma en Henk Wilbers na afloop van het rondetafelgesprek over lees- en taalvaardigheid woensdag in de Tweede Kamer.

De boodschap aan de Tweede Kamer klinkt luid en breed gedragen: 'Het leesplezier moet terug in de klas'

Wat gaat er mis met het Nederlandse leesonderwijs? Een stoet deskundigen trok woensdag aan de Tweede Kamer voorbij in de zoektocht naar antwoorden. ‘De verwachtingen moeten omhoog, de lat ligt echt te laag.’

GroenLinks/PvdA-leider Frans Timmermans, geflankeerd door zijn fractiegenoten Jesse Klaver en Kati Piri.

De achilleshiel van Timmermans: Israël en de Palestijnen verdelen GroenLinks-PvdA tot op het bot

Terwijl partijleider Frans Timmermans een verklaring tegen Jodenhaat tekende, zat senator Karimi met een ‘arafatsjaal’ in de Eerste Kamer. Hoe het Israëlisch-Palestijnse conflict de achilleshiel van GroenLinks-PvdA werd.

Op initiatief van Mirjam Bikker (ChristenUnie) spreken dertien van de vijftien fractievoorzitters in de Tweede Kamer zich uit tegen antisemitisme.

Bijna alle fractievoorzitters spreken zich uit tegen Jodenhaat. 'Dit moet stoppen. En wel nu'

Voor de meeste fractievoorzitters in de Tweede Kamer is na de verstoring van het concert van zangeres Lenny Kuhr de maat vol. Zij spreken zich in een gezamenlijke verklaring uit tegen wat zij 'Jodenhaat' noemen.

GroenLinks-PvdA-fractie in conclaaf. De Kamer moet in de demissionaire periode vaker naar dekking voor de eigen plannen.

Plan om minima te ontzien bij gemeentelijke belastingen stuit op vragen over financiën

Een voorstel om kwijtschelding van gemeentelijke belastingen voor meer minima uit te breiden, staat voorlopig in de pauzestand. Een kritische reactie van het kabinet op het plan van GroenLinks-PvdA en NSC roept nu vragen op over de financiële dekking.