Direct naar artikelinhoud
NieuwsBrexit

Hete onderhandelingszomer om harde Brexit te voorkomen

De Brexitonderhandelaars van de EU en Groot-Brittannië maken zich op voor een zomer vol extra gespreksrondes in een ultieme poging een harde Brexit te vermijden. Die zou de economieën veel schade berokkenen. Het grootste struikelblok blijft hoe een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland (dat met Groot-Brittannië de EU verlaat) valt te voorkomen.

Brexit-onderhandelaar namens de EU Michel Barnier vindt dat het Brexit-voorstel van Theresa May goede elementen heeft, maar ook veel vragen oproept.Beeld EPA

Volgende week al treffen EU-onderhandelaar Barnier en zijn Britse tegenvoeter Raab elkaar opnieuw om de impasse te doorbreken. ‘Het gaat niet zozeer om meer tijd maar om de juiste besluiten’, zei Barnier vrijdagmiddag na overleg met de 27 EU-landen. Gerust op een goede afloop is hij niet: de Europese Commissie heeft inmiddels rampenplannen opgesteld voor het geval Groot-Brittannië op 30 maart volgend jaar met slaande deuren de EU verlaat.

De Duitse minister van Europese Zaken Roth erkende vrijdag dat hij ‘licht nerveus’ begint te worden. De Brexitonderhandelingen verlopen stroef, mede door verdeeldheid in Londen. Deze maand traden de Britse Brexitonderhandelaar Davis en minister van Buitenlandse Zaken Johnson af omdat ze vinden dat premier May de Brexit verraadt. ‘Het is moeilijk om optimistisch te blijven in deze tijden van beproeving’, aldus Roth.

Volgens zijn Luxemburgse collega Asselborn, verkeren de onderhandelingen ‘in een kritieke fase’. Voor een ordelijk vertrek van Groot-Brittannië uit de EU is een akkoord over de scheiding dit najaar noodzakelijk. Alleen met zo’n akkoord – waarin de Noord-Ierse grenskwestie geregeld moet zijn – is de EU bereid de door Londen gevraagde overgangsperiode (tot eind 2020) te geven zodat het Britse bedrijfsleven zich kan voorbereiden op het vertrek uit de interne markt. Zonder akkoord valt Groot-Brittannië op 30 maart 2019 met één dreun uit de EU, een scenario dat volgens het IMF een forse rem zet op de economische groei.

Tempo

De Britse onderhandelaar Raab zei blij te zijn met het opvoeren van het onderhandelingstempo om ‘energie, snelheid en druk’ in de gesprekken te brengen. Zijn voorganger Davis kwam nauwelijks naar Brussel. De hele maand augustus – normaliter de vakantiemaand voor EU-ambtenaren – is gereserveerd voor extra overleg.

Een oplossing voor Noord-Ierse grenskwestie, lijkt nog ver weg. Eerder dit jaar zegde de Britse premier May toe desnoods alles bij het oude te laten voor Noord-Ierland om een fysieke grenscontroles met Ierland te voorkomen. Deze week kwam ze terug op die toezegging, tot irritatie van Barnier. ‘Laten we nakomen wat we eerder zijn overeengekomen’, aldus de EU-onderhandelaar. Volgens experts zouden Groot-Brittannië en Ierland samen de controles kunnen uitvoeren.

Lauw onthaal

Het ‘Witboek’ dat Londen vorige week presenteerde over de toekomstige relatie met de EU, kreeg een lauw onthaal van de EU-landen. Er zitten volgens Barnier ‘goede elementen’ in, maar het roept ook veel vragen op. Onacceptabel voor de EU is dat Londen voor goederen graag toegang houdt tot de interne markt (500 miljoen consumenten) maar niets wil weten van vrij verkeer van werknemers. De vier vrijheden (vrij verkeer mensen, goederen, kapitaal, diensten) zijn voor de andere EU-landen ondeelbaar.

De Commissie waarschuwt dat bij een harde Brexit vanaf 30 maart 2019 het transport (weg, luchtvaart, zee), de aanvoerlijnen voor bedrijven, de kapitaalstromen en het dataverkeer tussen de EU en Groot-Brittannië zwaar verstoord worden. Ook hebben 3 miljoen EU-burgers in Groot-Brittannië en de 1 miljoen Britten op het continent, dan geen zekerheid meer over hun toekomst. Daarnaast komt de samenwerking tegen terroristen en criminelen in gevaar.