Direct naar artikelinhoud
ReportageDemonstratie taxichauffeurs

Taxichauffeurs hebben het gehad met Uber: ‘Die Uber-jongens rijden in trainingspak en slippers. Dat kan niet!’

Martin Langereis in zijn taxi bij het Malieveld. De demonstranten willen dat er vanwege een overvolle taximarkt een tijdelijke taxistop komt en dat er een verbod komt op concurrent Uber.Beeld Freek van den Bergh

Taxichauffeurs zijn woedend over de in hun ogen oneerlijke concurrentie van Uber. Ze eisen dat de politiek paal en perk stelt aan het internetbedrijf. ‘Ik ben 30 procent van mijn inkomen kwijt’.

Tientallen taxi’s staan opgesteld langs de Oude Haagseweg ten zuiden van Amsterdam. Het is 11 uur ’s ochtends. Hier verzamelen boze taxichauffeurs om vervolgens in een trage colonne naar Den Haag te rijden. Ze zijn boos omdat ze door Uber uit hun auto worden geconcurreerd en de politiek dit toelaat.

Chauffeur Piet staat naast het open raam van het taxibusje van collega Martin Langereis en fulmineert: ‘Stel je voor dat Uber honderd cafés opent en biertjes gaat verkopen voor 80 cent? Dan gaan alle kroegen kapot. Dat is wat er met ons gebeurt’ Op het mededogen van de consument hoeft de reguliere taxichauffeur niet te rekenen, zegt Piet, want die koopt z’n kleren toch wel bij de goedkoopste keten, ongeacht of ze door kinderen in Azië worden gemaakt.

Piet heeft het hart op de tong, zegt Langereis (41), een lange, rustige Amsterdammer die al zijn halve leven op de taxi zit. Al spreekt hij genuanceerder, ook voor hem is de maat vol. Hij kon een goede boterham verdienen als chauffeur, maar sinds taxi-app Uber in 2015 zijn intrede deed in Nederland wordt de verzekeringspremie duurder en neemt de klandizie af.

Piet wijst naar de rij van taxi’s. ‘Een goeie opkomst. Ja man! Top man! Ze staan er allemaal. Iedereen voelt het in z’n zak.’ De stoet zet zich in beweging. Langereis blijkt chauffeur en telefonist ineen. Om de haverklap bellen collega’s om te vragen waar hij is en of alles volgens plan verloopt. Dat plan ontstond twee weken geleden. De taxichauffeurs van Rotterdam besloten tot een grootschalige demonstratie en nodigden hun Amsterdamse collega’s uit om mee te doen. Een gemeenschappelijke vijand verenigt.

Er zit een gek onderscheid in de taximarkt: de chauffeurs die gebruik maken van de officiële standplaatsen en mensen op straat mogen oppikken, moeten zijn aangesloten bij een TTO, een (door de gemeente) Toegelaten Taxi Organisatie. Deze chauffeurs rijden met een meter en moeten zich aan een streng gemeentelijk taxibeleid houden. Maar wie rijdt voor de ‘bestelmarkt’ – de klant bestelt de taxi via telefoon of app – en per rit afrekent, hoeft geen meter in de auto te hebben en valt onder landelijke regels met bijbehorend landelijk toezicht.

Taxichauffeurs drinken thee tijdens de demonstratie. De demonstranten willen dat er vanwege een overvolle taximarkt een tijdelijke taxistop komt en dat er een verbod komt op concurrent Uber.Beeld Freek van den Bergh

Vrij spel 

Uber valt in die laatste categorie en heeft daardoor, zo zeggen de TTO-chauffeurs, vrij spel. De klachten in een notendop: Uber-chauffeurs worden amper gecontroleerd, komen weg met asociaal rijgedrag middenin de stad, rijden te hard, houden zich niet aan rusttijden, maken meer ongelukken, drijven daardoor de verzekeringspremies op en verkopen hun diensten voor een habbekrats. Via de taxicentrale kost een rit van Amsterdam-Zuid naar Schiphol zo’n 40 euro, voor een Uber betaalt de klant nog niet de helft. Langereis: ‘Uber wil alle concurrentie kapot maken.’

De zaken liggen minder zwartwit dan de taxichauffeurs ze voorspiegelen, zegt een woordvoerder van Uber. Ja, de tarieven zijn concurrerend, maar uit eigen onderzoek blijkt dat 70 procent van de Uber-chauffeurs tevreden is over de verdiensten. En de premies gaan inderdaad omhoog, maar verzekeraars zeggen zelf dat de hogere schadelast niet enkel aan Uber is toe te schrijven. Wat ook waar is: ‘de markt is opgedeeld in twee sectoren’, met verschillende handhavingsregimes. ‘Maar wij hebben de regels ook niet bedacht.’

Op de A4 ter hoogte van hectometerpaal 21.8 ziet de Langereis dat het misgaat. De colonne rijdt 40 kilometer per uur terwijl 80 was afgesproken en houdt bovendien alle drie de banen bezet. Via de telefoon vindt overleg plaats. ‘Op 21.0 staat een agent die alles aan het filmen is. Hier krijgen we gezeik mee.’ Langereis schuift rechts langs een auto die op kop rijdt en maant hem harder te rijden. De matrixborden knipperen op 50, het protest wordt gevoeld op de snelweg. ‘In de appgroep hebben we er zo op gehamerd: niet op de linker baan. Maar dat blijkt toch lastig met zoveel mensen.’

Michel Nieuwpoort (42) rijdt een paar honderd meter verderop en doet telefonisch zijn beklag over Uber. ‘Ik ben 30 procent van mijn inkomen kwijt. Laatst ben ik weer twee vaste klanten verloren.’ Het gaat hem niet alleen om het geld, ook om het imago van zijn werk. ‘Ze rijden in trainingspak en op slippers. Dat kan niet. Je bent het visitekaartje van de stad.’

Taxichauffeurs demonstreren op het Malieveld. De demonstranten willen dat er vanwege een overvolle taximarkt een tijdelijke taxistop komt en dat er een verbod komt op concurrent Uber.Beeld Freek van den Bergh

Uber-lobby

Omstreeks 12.25 uur rijdt Langereis Den Haag binnen. De politie begeleidt taxi’s rechtsaf, weg van het Malieveld. Honderden chauffeurs zijn op het protest afgekomen, te veel om allemaal te parkeren op de parkweg rond het veld. Langereis moet een eind verderop parkeren en te voet richting de demonstratie.

De chauffeurs zijn in Den Haag om van de politiek te eisen dat Uber aan banden wordt gelegd. Al hebben ze er een hard hoofd in. Terwijl hun taxicentrales aan de leiband van de gemeente lopen, onderhoudt Uber warme banden met de machthebbers, zo klinkt het. Kijk maar naar VVD-premier Rutte die er op bezoek ging, VVD-prominent Neelie Kroes die er adviseur was en voormalig VVD-Kamerlid Bart de Liefde die zijn Kamerlidmaatschap opgaf om lobbyist te worden voor Uber. In 2015 kwam Uber naar Nederland en in 2016 verdween het bekwaamheidsexamen. Op het Malieveld hebben ze wel een idee welke partij daarvoor verantwoordelijk was.

Midden tussen de mensen staat Maroni Sonelli met zijn ‘discotaxi’. ‘We zijn boos’, zegt de kale, donkere man door de microfoon. Om de stemming er toch in te houden, zingt hij mee met Bob Marley’s Don’t worry about a thing. Chauffeur en organisator Willem Drieling houdt een kwade speech over ‘de vier, wat zeg ik, zes doden!’ die Uber-chauffeurs veroorzaakten. Spontaan wordt gehoor gegeven aan een verzoek uit de menigte om een minuut stilte.

Oppositie

De boodschap aan de Kamer wordt door slechts een handjevol oppositiepolitici in ontvangst genomen. SP-Kamerlid Cem Lacin, het Amsterdamse PvdA-gemeenteraadslid Sofyan Mbarki en Denk-leider Tunahan Kuzu houden korte speeches: voor de reguliere taxichauffeur en tegen de oneerlijke concurrentie van het belasting ontduikende Uber. De Denk-voorman wordt onthaald met een liefdevol ‘Kuzu! Kuzu! Kuzu!’, veel van de aanwezige taxichauffeurs hebben een migratieachtergrond.

Roopish Hoelas van Roeptaxi vertelt over die keer dat hij een klant ging ophalen bij een hotel en een Uber-chauffeur hem de loef afstak. ‘Hij zag mijn klanten staan, reed door rood en pikte ze op. Toen ik er wat van zei, kreeg ik een duw en spuugde hij naar me. Hoe denk je dat ik me toen voelde?’

Uit de discotaxi van Sonelli klinkt André Hazes: ‘De koek is op.’ Langereis staat aan de zijkant van de menigte. ‘Een mooie opkomst, maar ik had meer politici verwacht.’ Hij haalt zijn schouders op en loopt richting zijn taxi.