Opinie: ‘Weg met de lawaaierige, dodelijke tram en maak plaats voor de trolleybus!’

Als je in Amsterdam rustig door de straat loopt, zie je bakfietsen en bejaarden op elektrische fietsen voorbij scheuren, het autoluwe beleid doet duidelijk zijn werk. Helaas wordt de oase van rust verstoord door voorbij rijdende trams van 37 ton. Piepend en suizend dreunen ze voorwaarts. De tram verstoort de rust en stilte die de autoluwte zou brengen. Toch hoort hij bij het iconische straatbeeld van Amsterdam en heeft hij altijd al een bevoordeelde positie genoten in het stadsbeleid.

Niets illustreert dat beter dan de borden waarlangs je fietst met een slogan over hoe 30 kilometer per uur de geluidsoverlast vermindert, terwijl de tram voorbijdendert met 50 kilometer per uur. Niets in het stadsverkeer maakt zo veel geluid als de tram.

Op regenachtige dagen bestijgen groepen verdwaalde bejaarden en naar wiet riekende toeristen de tram. De medewerker achter het loket moet bezoekers schreeuwend uitleggen hoe het voor hen onbegrijpelijke in- en uitchecksysteem werkt. De ramen beslaan en de tram verandert allengs in een onaangename dampige sauna.

Veel ongelukken

Gelukkig zitten de als sardientjes op elkaar gepakte reizigers wel droog en veilig. Dat laatste geldt niet voor de andere weggebruikers. Volgens Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid maakt de tram 57 keer meer dodelijke ongelukken en per kilometer zo’n 12 keer meer ongevallen dan personenauto’s. Bijzonder genoeg leggen we nooit de schuld bij de lawaaierige en dodelijke tram, maar bij de voertuigen die niet binnen het ideologische denkbeeld van de gemeenteraad passen.

De tram is gelukkig wel goed voor het milieu en de gezondheid, niet zoals de kwaadaardige auto of het sigaretje dat je onlangs halfdronken opstak. Toch heeft óók de tram negatieve effecten op onze luchtkwaliteit, jammer genoeg worden hier geen aparte cijfers over bijgehouden.

Daarmee hebben we de voornaamste bezwaren tegen de tram benoemd, zonder te spreken over het constante onderhoud aan het spoor dat het andere wegverkeer belemmert en ruimte in beslag neemt of de stoelen die harder zijn dan steen.

Een probleem aankaarten is makkelijk en in dit geval is de oplossing dat ook: de trolleybus. De trolleybus was ooit een veel populairder voertuig en zou dat vandaag weer moeten worden.

Verschil bij afremmen

Een moderne ov-bus in de stad is al elektrisch aangedreven, kan 91 tot 119 passagiers vervoeren, en heeft een actieradius van 80 kilometer. Slechts 80 kilometer, maar geen zorgen, ze kunnen snel laden: na 15 tot 25 minuten aan de lader zijn ze weer vol. Gemiddeld rijdt een lijnbus 75.000 kilometer per jaar. Dat zijn 937,5 ritjes van 80 kilometer. Een op batterijen rijdende bus staat elk jaar dus ongeveer 234 uur stil, als opladen werkelijk slechts 15 minuten zou duren.

De vraag is waarom we ze niet zouden opladen tijdens het rijden en de accu alleen gebruiken in geval van nood, zoals bij een omleiding – een scenario dat bij trams tot grote problemen kan leiden. De trolleybus kent die problemen niet. Nog een voordeel ten opzichte van trams: bij trolleybussen hoeven er geen sporen worden onderhouden. Daarnaast kunnen ze hun elektromotoren ook gebruiken als remmen waardoor de fijnstofuitstoot minder is.

Nou is een trolleybus van 20 ton nog steeds een zwaar vervoermiddel, maar aanzienlijk lichter dan 37 ton, wat ook een groot verschil maakt bij afremmen. Het zou Amsterdam goed doen om geleidelijk over te gaan op de stillere, veiligere en efficiëntere trolleybus. De JOVD Amsterdam pleit er daarom voor afscheid te nemen van de tram en plaats te maken voor de trolleybus.