Charlie Hebdo bespot de islam als 'religie van vrede' na aanslagen Barcelona

Eerder deze week werd Younes Abouyaaqoub, de terrorist die het witte busje bestuurde dat met volle vaart inreed op voetgangers op de Ramblas, de beroemde boulevard in het hart van Barcelona, door de politie doodgeschoten. De 22-jarige Abouyaaqoub maakte  - net als vijf eerder in Cambrils gedode terroristen en vier opgepakte terreurverdachten - deel uit van de Marokkaanse en moslimgemeenschap van het stadje Ripoll, op anderhalf uur rijden van Barcelona.

Voor cartoonist Juin was dit aanleiding om er op het omslag van Charlie Hebdo op te wijzen dat de islam geen godsdienst van vrede is, maar eerder een religie waarvan fanatieke moslims op grond van Koranverzen over de jihad - de heilige oorlog - met geweld dood en verderf zaaien. Het fatalistische wordt nog eens benadrukt in een ander artikel over Barcelona in het blad: 'Tourisme ou islamisme, pourquoi choisir?' ('Toerisme of islamisme, waarom kiezen?), een knipoog naar de discussie die deze zomer woedt onder bewoners van onder meer Barcelona, Venetië en Amsterdam over de teloorgang van de eigen stad als gevolg van massatoerisme.

Felle reacties

De cover van Charlie Hebdo heeft tot felle, negatieve reacties geleid. Op social media wordt het Frans tijdschrift beticht van islamofobie en racisme. Met name het op een hoop gooien van naar schatting 1,5 miljard moslims en groepjes terroristen is velen een doorn in het oog. Stéphane Le Foll, oud-minister en ex-woordvoerder van de vroegere Franse president Hollande, heeft in een interview zijn afkeuring uitgesproken: 'Dit soort associaties zijn erg gevaarlijk. Zeggen dat de islam een religie is van vrede en in feite beweren dat het een religie van de dood is, is uiterst gevaarlijk.'

Het is niet voor het eerst dat de islam het mikpunt is van Charlie Hebdo. Vanaf 2004 leidden diverse publicaties van het satirisch blad wereldwijd tot grote beroering onder moslims. Met name karikaturen van Mohammed en een serie cartoons over de islamitische profeet die eerder waren gepubliceerd in de Deense krant Jyllands-Posten hadden grote en gewelddadige protesten tot gevolg. In januari 2015 was de redactie van Charlie Hebdo het doelwit van een aanslag. Twee gewapende Al Qaida-terroristen drongen het redactiekantoor in Parijs binnen en schoten twaalf mensen dood, onder wie de tekenaars Stéphane Charbonnier, Jean Cabut, Tignous en Georges Wolinski.

#JeSuisCharlie

Het bloedbad leidde onder de strijdkreet #JeSuisCharlie tot wereldwijde blijken van solidariteit. Charlie Hebdo publiceerde vlak na de aanslag een cartoon van een huilende Mohammed op de cover met de tekst 'Tout est pardonné' ('Alles is vergeven'). Toch werden moslims sindsdien geregeld in spotprenten op de korrel genomen. Het leidde dikwijls tot verhitte discussie onder lezers. Ook omstreden cartoons over de aanslagen in Brussel en Londen, de dood van het Syrische jongetje Alan Kurdi of de aardbeving in het Italiaanse stadje Amatrice leidden vanwege hun vaak harde en kwetsende karakter tot ophef.

Maar ook binnen de eigen redactie was het onrustig. Zo stapte begin dit jaar cartoonist Zineb El Rhazoui op omdat bij Charlie Hebdo is afgesproken niet langer spotprenten van Mohammed af te drukken. El Rhazoui typeerde dit als 'zelfcensuur'. Hoofdredacteur en tekenaar Laurent 'Riss' Sourisseau heeft de maatregel verdedigd door te wijzen op de groeiende onverdraagzaamheid jegens het blad. 'Als we nu een omslag met een spotprent van de profeet Mohammed zouden publiceren, wie zou ons dan beschermen?'