Direct naar artikelinhoud

Noord-Holland maakt fouten chemiebedrijven openbaar

De provincie Noord-Holland gaat per 1 september overtredingen van chemiebedrijven openbaar maken. Dit gebeurt nu alleen nog in de provincie Zuid-Holland.

De fabriek van Tata Steel bij IJmuiden.Beeld Joost van den Broek

Met de nieuwe maatregel wil de provincie transparant zijn over het toezicht dat wordt uitgevoerd op dergelijke risicobedrijven, en wat hiervan de resultaten zijn. Ook wil de provincie dat omwonenden op de hoogte zijn van wat zich binnen de bedrijven afspeelt.

'Ik geloof dat bedrijven zich beter en netjes zullen gedragen als zij er zich bewust van zijn dat hun overtreding breed gecommuniceerd kan worden', zegt gedeputeerde Adnan Tekin (Milieu). 'Ik zie dit dan ook als een preventieve maatregel waar zowel het milieu als de omgeving baat bij heeft.'

De openbaarmaking geldt voor zogenaamde BRZO-bedrijven (Besluit risico's zware ongevallen), door de overheid ook wel aangeduid als 'majeure risicobedrijven'. Het gaat om bedrijven waar gevaarlijke stoffen worden geproduceerd of opgeslagen. Ze vallen in de zwaarste milieucategorie.

Nederland telt ongeveer 400 BRZO-bedrijven. Uit een inventarisatie van de Volkskrant bleek vorig jaar dat in een tijdsbestek van twee jaar bij meer dan de helft van de bedrijven de regels waren overtreden. Meestal gaat het om kleine overtredingen, bijvoorbeeld een mobiele pomp die volgens de richtlijnen ongeschikt is voor licht ontvlambare vloeistoffen. Maar in sommige gevallen is de volksgezondheid in gevaar.

Giftig gas

Zo lekte in 2015 ongeveer 27,7 ton van het giftige en brandgevaarlijke gas ethyleenoxide weg uit een installatie bij Shell Moerdijk, omdat er per ongeluk een klep open was blijven staan. Een jaar later was het raak bij een chemische fabriek van DuPont in Dordrecht. Bij een gaslek kwam bijna drieduizend kilo van een giftige en kankerverwekkende stof vrij. Bewoners werden pas anderhalve maand later geïnformeerd.

In Noord-Holland, waar zich ongeveer 51 risicobedrijven bevinden, hebben de afgelopen jaren geen overtredingen plaatsgevonden die schadelijk zijn geweest voor omwonenden. 'Als dit wel het geval is, dan worden burgers uiteraard gelijk geïnformeerd', zegt gedeputeerde Adnan Tekin. 'Er vindt nu alleen geen communicatie plaats bij overtredingen waar geen direct gevaar voor de volksgezondheid of het milieu bestaat.'

Website

Per 1 september kunnen omwonenden dergelijke overtredingen terugvinden op de website van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied.

De provincie Zuid-Holland, waar ruim een kwart van alle Nederlandse risicobedrijven is gevestigd, publiceert al sinds 2014 de resultaten van inspecties die zijn uitgevoerd bij BRZO-bedrijven. 'Door informatie te delen en inzicht te geven in waarom zaken goed of minder goed gingen, krijg je meer begrip voor elkaar', zegt een woordvoerder daarover.

'Transparantie leidt tot het besef dat het belangrijk is om met veiligheid bezig te zijn', zegt Genserik Reniers, hoogleraar veiligheid van gevaarlijke stoffen aan de TU Delft. Hij juicht de stap van Noord-Holland toe. Maar er is ook een keerzijde: 'Het risico bestaat dat bedrijven bepaalde zaken niet meer zullen melden.'

Verbetering: in een eerdere versie van dit artikel stond dat Shell het lek in Moerdijk in eerste instantie verzweeg. Dit is niet het geval. Shell maakte hiervan onmiddellijk melding bij de toezichthoudende autoriteit OMWB.