Direct naar artikelinhoud
Opinie

Opinie: 'Keuzestress van december maakt mij niet gelukkiger'

De keuzes uit de ontelbare goede doelen en voor de beste energieleverancier en ziektekostenverzekeraar zet mensen juist in de feestmaand december onder hoogspanning, betoogt Jelis van Leeuwen.

en
Simone Filippini van Cordaid in een vluchtelingenkamp in de Centraal Afrikaanse Republiek, 2014.Beeld anp

'In een wereld op de vlucht, overwint de liefde, brengt u verscheurde gezinnen weer bij elkaar?' (Vluchtelingenwerk Nederland). 'Geef een kerstpakket waarmee u levens redt' (Artsen zonder Grenzen). 'Geef vluchtelingen minder wanhoop, minder zorgen, minder angst' (Stichting Vluchteling). 'Geef een complete staaroperatie' (Eye Care Foundation). 'Samen kunnen we aids voorgoed verslaan' (Aidsfonds). 'Een safe space voor ieder oorlogskind' (WarChild). 'Geef voor levensreddende operaties' (Amref Flying Docters). 'Geef Khamlaya en Loum een witte kerst dit jaar' (Oxfam Novib).

Nog even los van de pogingen van de Vriendenloterij en de Postcodeloterij die steeds opnieuw proberen mij te laten mee spelen met meer loten voor fantastische (geld)prijzen zijn bovenstaande tien vaak gepersonaliseerde oproepen (en sommige meer dan één keer) de afgelopen weken in mijn (electronische) brievenbus terecht gekomen.

Bovendien word ik ook via radio en tv benaderd met oproepen van Bekende Nederlanders om toch vooral goed doel A of goed doel B te steunen. Natuurlijk heb ik ze allemaal gelezen/gehoord met veelal schrijnende verhalen van kinderen, van volwassenen die zich in vaak ellendige leefomstandigheden, in kommervolle situaties bevinden. Allemaal vragen ze om een eenmalige /structurele financiële bijdrage. Ook kan het gebeuren dat 's avonds de telefoon gaat en dat goed doel A mij eerst bedankt voor een eenmalige eerdere gift en tegelijkertijd gevraagd wordt om die om te zetten in een jaarlijkse donatie dan wel de maandelijkse bijdrage te verhogen.

Natuurlijk heb ik al die schrijnende verhalen gehoord, van kinderen en volwassenen in ellendige omstandigheden

Leedorganisaties

Het leed van de wereld veraf en dichtbij komt in de donkere decembermaand indringend de huiskamer binnen. De concurrentie tussen deze 'leedorganisaties' die allemaal een emotioneel appèl doen op mij als burger om toch vooral juist hen financieel te steunen is 'moordend', ook al zijn de doelstellingen er vaak op gericht levens te redden dan wel slachtoffers van oorlog, geweld een beter leven, betere levensomstandigheden te realiseren.

Het is niet makkelijk om bij de welvaart die we hier kennen al die oproepen te negeren want ze appelleren allemaal aan mijn 'schuldgevoel' als ik er niks mee doe respectievelijk ze simpelweg negeer en dus niks geef.

Uiteraard doen ook alle ziektekostenverzekeringsmaatschappijen via mails en folders een beroep op mij om te gaan kijken naar mijn ziektekostenverzekering en de kortingen die ik kan krijgen als lid van de vakbond, als werknemer of om mijn verzekeringspakket met inboedelverzekering en reisverzekering ook nog eens uit te breiden met een ziektekostenverzekering tegen uiteraard weer een korting op de premie.

De concurrentie tussen de 'leedorganisaties' die allemaal een emotioneel appèl op mij doen, is 'moordend'

Feestmaand

Vervolgens krijg ik ook nog berichten die mij oproepen (onder het motto: je bent stom als je het niet doet, je bent een dief van je portemonnee) onmiddellijk over te gaan naar een andere uiteraard veel groenere  energiemaatschappij met je gas en elektriciteit en uiteraard krijg je dan weer kortingen etcetera.

Volgens mij ben ik niet de enige burger van dit land die in deze maand een overdosis aan dit soort oproepen krijgt. In de literatuur wordt deze  situatie 'keuzestress' genoemd, een vorm van stress die veroorzaakt wordt doordat iemand overspoeld wordt met informatie die overwogen moet worden om een 'goede' keuze  te kunnen maken.

Niet alleen de complexiteit van de keuze speelt mee, ook het enorm toegenomen aantal keuzes is een belangrijke oorzaak van keuzestress. December - voor velen ook een feestmaand met soms emotioneel/ financieel bepaalde keuzes voor Sinterklaas en/of kerstcadeautjes - is zo ook een maand van de individuele en collectieve keuzestress geworden en daar word ik niet per se gelukkiger van.

Zou het helpen als 'goede doelenorganisaties' met elkaar om de tafel gaan zitten en proberen tot iets gemeenschappelijks te komen: één December- Goede-Doelenfolder met informatie waarom ze een beroep doen op u en mij? Zou het helpen als ziektekostenverzekeraars - gefactcheckt door een onafhankelijk instituut - met elkaar om de tafel gaan zitten en burgers gemeenschappelijk gaan informeren over de voor en nadelen van ziektekostenverzekering A, B of C?

Ik vrees dat bovenstaande suggesties vanwege machts- en concurrentieverhoudingen niet zullen worden opgevolgd. De keuzestress die zich voordoet op alle levensgebieden is een permanent onderdeel van ons leven geworden. We zullen er ieder op onze eigen wijze mee moeten omgaan.

Fijne feestdagen gewenst en sterkte met de keuzestress.   

Jelis van Leeuwen, burger met keuzestress

Zou één December-Goede-Doelenfolder geen oplossing kunnen zijn?