Nederland schendt het Europees arbeidsrecht
Straatsburg
Dat schrijft de Europese Commissie voor Sociale Rechten (ECSR) in een maandag verschenen rapport.
Nederland behoort niet tot de landen waar het beroerd gesteld is met de rechten van werknemers. Tegen de zestig procent van de wetten in Nederland strookt met de Europese afspraken. Maar Nederland heeft wel opvallend veel wetten die ronduit strijdig zijn met het Europees Recht, aldus de ECSR: bijna veertig procent. Ter vergelijking: in Servië, geen EU-lid, strijdt slechts 15 procent van de wetten met het Europees Handvest.
De hoogte van het minimum jeugdloon noemt de ECSR ‘manifest oneerlijk’. Ook in 2014 stelde de commissie dit al aan de kaak. Nederland voerde als rechtvaardiging bij de commissie aan dat jongeren onder de 23 jaar vaak nog thuis wonen en dus minder hoge lasten hebben. Dat mag zo zijn, zegt de commissie in het rapport, maar dan nog moet de hoogte redelijk zijn. ‘In het geval van Nederland liggen de verlaagde tarieven van het wettelijk minimumloon voor jonge werknemers ver onder het wettelijke minimumloon.’ Onrechtvaardig, oordeelt de ECSR.
Schendingen van de Europese wetten zijn verder dat werkgevers hun personeel kunnen vragen over te werken, zonder dat hun uurloon omhoog gaat. Daarnaast hebben niet alle werknemers in Nederland het recht om minimaal twee aaneengesloten weken per jaar vakantie op te nemen, en werk op een christelijke of nationale feestdag wordt niet goed gecompenseerd. Als voorbeeld van dat laatste noemt de ECSR de horeca-cao, waarin is geregeld dat mensen die op een nationale vrije dag werken een dubbel salaris kunnen claimen. ‘In de praktijk is er echter geen enkele garantie dat die afspraak gehouden wordt, dus beschouwen wij het als een recht dat in Nederland geschonden wordt.’
In Nederland worden bovendien niet alle werknemers beschermd tegen onredelijke werktijden. Topsporters bijvoorbeeld, maar ook wetenschappers, uitvoerend kunstenaars, militairen en politieagenten.
Op dit punt is Nederland in 2014 door de ECSR al eens op de vingers getikt. Europa vraagt nu specifiek wat de Arbeidsinspectie eigenlijk doet om werknemers te beschermen.
Werknemers die gevaarlijk of ongezond werk doen, hebben in Nederland vaak geen toegang tot goede compensatiemaatregelen, zegt de ECSR. Zij kunnen bijvoorbeeld geen aanspraak maken op kortere werkweken, en ook niet eerder met pensioen.
Ten slotte noemt de ECSR dat werknemers die langer dan vijf jaar bij een bedrijf zijn, slechts zes weken doorbetaald krijgen als dat bedrijf failliet gaat. ‘Onredelijk’, aldus de commissie, die benadrukt dat het Europees Sociaal Handvest wettelijk bindend is voor alle ondertekenaars. Het handvest vloeit voort uit het Europees Handvest voor de Rechten van de Mens. <