Direct naar artikelinhoud
Opinie

Opinie: ‘Vattenfall moet stoppen met greenwashing en zijn focus verleggen naar écht schone energie’

Vattenfall richt zich op ‘duurzame biomassa’, maar zo duurzaam is dat eigenlijk niet, betogen vijf Europese natuurgroepen onder leiding van het Nederlandse Comité Schone Lucht. Ze roepen het energiebedrijf op om verantwoordelijkheid te nemen, en te kiezen voor alternatieven die wél het verschil maken voor het klimaat.

In Zweden wordt meer dan 97 procent van alle houtkap gedaan door middel van zogenaamde ‘regeneratiekap’; het kappen van biodiverse bossen, gevolgd door het planten van monocultuurbomen.Beeld Getty Images

In de afgelopen vijf jaar hebben wij, zoals elk jaar in de week van de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering in Zweden, Vattenfall opgeroepen om zijn plannen voor nieuwe biomassacentrales in Europa te stoppen. Vattenfall spreekt van ‘duurzame biomassa’, maar veruit het meeste hout (72 procent ) dat wordt verbrand in de biomassacentrales in Zweden, Duitsland en Nederland komt uit Zweden. Daar wordt meer dan 97 procent van alle houtkap gedaan door middel van zogenaamde ‘regeneratiekap’; het kappen van biodiverse bossen, gevolgd door het planten van monocultuurbomen. Daardoor verliezen we geen takjes en twijgjes, maar onvervangbare bossen en ecosystemen.

Het klinkt zeker goed voor het grote publiek dat Vattenfall in zijn campagnes wereldwijd voortdurend spreekt van ‘netto-nul in 2045’, ‘fossielvrij’ en ‘duurzaam geproduceerde biomassa’. Maar het concept fossielvrij is natuurlijk volkomen zinloos als er wordt gekozen voor een nog vervuilender alternatief, zoals de systematische verbranding van bosbiomassa voor energie.

Dit is een ingezonden bijdrage

Dit artikel is een ingezonden bijdrage, geschreven door Fenna Swart (voorzitter Comité Schone Lucht, Nederland), Agnes Hjortsberg (Fridays for Future, Sweden), Lina Burnelius (Skydda Skogen, Zweden), Almuth Ernsting (Biofuelwatch, Verenigd Koninkrijk) en Jana Ballenthien (Robin Wood, Duitsland).

Deze tekst is een aangepaste versie van een brief die de auteurs deze week naar het hoofdkantoor van Vattenfall stuurden. Daarop hebben ze nog geen reactie ontvangen.

Opiniestukken worden door lezers ingezonden en vertegenwoordigen niet het standpunt van de Paroolredactie. Iedereen kan opiniestukken inzenden. Lees hier hoe dat werkt.

Daarom hebben we Vattenfall aangespoord om niet alleen plannen voor nieuwe biomassacentrales te annuleren, maar ook te stoppen met het importeren en verhandelen van houtpellets en de focus te verleggen naar echt schone energie en energie-efficiëntie.

Grootschalige greenwashing

Toch blijft Vattenfall koortsachtig vasthouden aan de miljoenen euro’s aan staatssubsidies die het uitgeeft aan grootschalige greenwashing. Zo is Vattenfall begonnen met de bouw van een nieuwe biomassacentrale in Zweden, nadat het in 2022 een nieuwe biomassacentrale in gebruik had genomen in Uppsala (110 megawatt), de op een na grootste houtgestookte installatie tot nu toe.

Eind 2023 heeft Vattenfall ermee ingestemd zijn warmtenet en activa te verkopen aan de stad Berlijn voor dit jaar. Desondanks heeft Vattenfall een verkenning ingediend voor een aanvraag voor een grote nieuwe biomassacentrale (90 megawatt) in deze stad.

In Nederland heeft Vattenfall, ondanks lokale, regionale en (inter)nationale oppositie (zelfs van Greta Thunberg), tot nu toe geweigerd zijn plannen voor de bouw van de grootste biomassacentrale in Europa, in Diemen (warmtenet Amsterdam), van 120 megawatt in te trekken. Het gaat om 200.000 ton geïmporteerde houtpellets per jaar. De omgevingsvergunning van de geplande centrale werd vorig jaar zomer door de Raad van State vernietigd, waarmee ook de subsidie kwam te vervallen.

Toch kreeg Vattenfall alsnog bijna 400 miljoen euro overheidssubsidie. Ook hier is door het Comité Schone Lucht beroep tegen ingesteld.

Tegen deze achtergrond roepen we Vattenfall op om niet langer overheidssubsidies uit te geven aan greenwashingcampagnes, maar een energietransitie op te starten die werkelijk ten gunste is van klimaat, luchtkwaliteit, bossen en biodiversiteit. We moeten onmiddellijk een einde maken aan de verbranding van fossiele brandstoffen – dit is een van onze belangrijkste eisen aan Vattenfall. Maar we kunnen ze niet vervangen door andere, vervuilender en natuurvernietigende brandstoffen met hogere emissies, zoals houtachtige biomassa.