“Over vijf jaar lopen we met een mondmaskertje rond”

© Dirk Vertommen, FRED DEBROCK

Het aandeel fijne stofdeeltjes in onze lucht – die long-, hart- en vaatziekten kunnen veroor­zaken – blijft nog steeds veel te hoog. Dat blijkt uit een nieuw rapport van de Vlaamse milieumaatschappij. “Over vijf jaar lopen we met een mondmasker rond”, zegt de Leuvense toxicoloog Jan Tytgat (foto). “En dan schat ik het nog ruim in.”

Joost Freys

De Europese normen voor luchtkwaliteit, vastgelegd door politici, halen we in Vlaanderen zonder probleem. Maar als we naar de gezondheidsimpact kijken, normen die Wereldgezondheidsorganisatie hanteert, is ons rapport wél slecht. Vooral als het over fijn stof gaat: liefst 97 procent van de bevolking woonde vorig jaar in een regio met te hoge waarden voor de kleinste stofdeeltjes, zogeheten PM2,5.

“Iedereen denkt natuurlijk meteen aan de uitstoot van wagens en de zware industrie. Maar dat fijn stof wordt ook veroorzaakt door menselijk handelen, zoals het zagen van betontegels of het afbreken van huizen”, zegt toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven). “Als ik soms door de stad loop, houd ik letterlijk m’n adem in als ik zie met welke laksheid sommige arbeiders aan de slag zijn.”

14 maanden minder leven

Maar vaak weten ze niet aan welk gevaar ze zichzelf en anderen blootstellen. Wanneer zulke kleine deeltjes zich in de longen nestelen, is de kans op ernstige gezondheidsproblemen groot. Denk maar aan longemfyseem, astmatische toestanden, infecties. “En ook cardiovasculaire aandoeningen, dat is onomstotelijk bewezen”, zegt Tytgat. “Ik heb al rapporten gelezen die aantonen dat in geïndustrialiseerde wijken de levensverwachting met veertien maanden daalt. Een jaar en twee maanden: dat is niet niks.”

Wanneer de professor door Leuven stapt, ziet hij nog een ander fenomeen opduiken. “Aziatische studenten met een mondmasker op. Zij beseffen maar al te goed welke ernstige gevolgen een blootstelling aan veel fijn stof kan hebben. Ik verwacht niet dat het aandeel fijne stofdeeltjes in Vlaanderen snel en voldoende zal zakken. Ik voorspel daarom dat ook bij ons het besef zal komen en we over vijf jaar Vlaamse studenten zullen zien die met een mond­maskertje op door Leuven en Gent fietsen. En dan schat ik het nog ruim in.” En het zullen allicht niet alleen studenten zijn.

Maar helpt zo’n maskertje dan? “Het houdt grotere deeltjes tegen. De allerkleinste deeltjes vinden nog steeds hun weg, ook doorheen de maskers. Maar je draagt toch liever één dan geen.”

Watergordijn bij werken

Volgens professor Tytgat moeten we met z’n allen zo veel als mogelijk vermijden om nog fossiele brandstoffen te verbranden. “Maar ook de inzet van meer filters en watergordijnen bij werken, zoals het imploderen van grote panden, is zeker geen overbodige luxe. Hoe sneller fijn stof gefilterd wordt of neerslaat, hoe beter voor onze gezondheid.”

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer

Meest Gelezen