Recensie: Meer nog dan een countryalbum is Cowboy Carter echt een Beyoncé-album

Dolly Parton praatte haar mond voorbij, dus dat Cowboy Carter een cover bevat van haar countryklassieker Jolene (prachtig!) is niet echt een verrassing. Maar wie had verwacht dat Beyoncé op Cowboy Carter ook een nummer van The Beatles zou zingen? Als tweede track op het lange album waagt ze zich, samen met vier collega-zangeressen, aan Blackbird.

En dat doen die vijf heel mooi. Paul McCartney, de schrijver van de song, zal er mee in zijn nopjes zijn. Er zijn mensen die nog altijd denken dat Blackbird simpelweg een liedje over een merel is, maar het gaat over zwarte emancipatie. De vier collega’s die Beyoncé in haar versie van Blackbird terzijde staan, zijn zwarte zangeressen. Specifieker: het zijn zwarte countryzangeressen.

Geboren en getogen in Texas

Ja, die heb je. Country mag bekend staan als door en door witte muziek, het typische Amerikaanse genre kent in de Verenigde Staten wel degelijk beoefenaren van kleur. Het genre heeft ook deels zwarte roots. De banjo, country-instrument bij uitstek, is de Amerikaanse versie van een oorspronkelijk Afrikaans muziekinstrument. (Terzijde: de oudst bekende banjo van de wereld bevindt zich in het Wereldmuseum in Amsterdam. In de achttiende eeuw werd hij op een Surinaamse plantage gemaakt door slaafgemaakten.)

Evengoed lag het niet in de lijn der verwachting dat R&B-superster Beyoncé nog eens een album zou maken waarop country zo’n belangrijke rol speelt. De trigger was een gebeurtenis in 2016, liet de zangeres onlangs op de sociale media weten. Dat jaar trad ze samen met countrytrio de Dixie Chicks (tegenwoordig kortweg Chicks) op tijdens de uitreiking van de Country Music Awards.

Sommige countryfans vonden dat zij daar niets te zoeken had (waarbij een deel regelrecht racistische motieven aanvoerde). Beyoncé voelde zich beledigd. Waarom zou zij, geboren en getogen in Texas en opgegroeid met country and western, van het genre moeten afblijven? Acht jaar later is er Cowboy Carter, met op de hoes een als rodeokoningin geklede Beyoncé te paard.

Skits met Willie Nelson en Dolly Parton

Volgens de zangeres zelf is Cowboy Carter geen countryalbum, maar een Beyoncé-album. Daar heeft ze gelijk in. Er staat veel country op het wel 27 tracks tellende album, maar er komen ook andere genres voorbij. R&B en hiphop bijvoorbeeld. Er wordt ook gerockt en er klinkt klassieke sixtiespop; zo refereert het nummer Ya Ya aan zowel These Boots Are Made for Walking van Nancy Sinatra als Good Vibrations van The Beach Boys. In het nummer Daughter klinkt zelfs een stukje opera.

Een echte dochter van Beyoncé – de 6-jarige Rumi, een van Beyoncés drie kinderen – is te horen in het intro van Protector. Er zijn nog veel meer gasten op het album, variërend van rapper Post Malone tot zangeres Miley Cyrus. Te gast zijn ook Willie Nelson (90) en de eerder genoemde Dolly Parton (78), in de wereld van de country niet minder dan royalty. Ze zijn te horen in zogeheten skits, mini-hoorspelen tussen de nummers in.

De muziekgeschiedenis ingetrokken

Parton zet daarbij haar aller zuidelijkste accent op, Nelson speelt een radio-dj. In zo’n skit zijn in Nelsons radioshow Smoke Hour (jawel) heel korte fragmentjes te horen uit oude nummers van bijvoorbeeld gospelzangeres Sister Rosetta Tharpe en rock-’n-rollpionier Chuck Berry, waarin ook de nodige country doorklinkt. Mooi idee dat Beyoncé-fans, die erom bekend staan haar muziek tot in de allerkleinste details uit te pluizen, zo de muziekgeschiedenis in worden getrokken.

Cowboy Carter is het tweede deel in een door Beyoncé tijdens de coronapandemie bedachte trilogie. Op het twee jaar geleden verschenen album Renaissance wees ze de luisteraars op de zwarte en queer roots van disco en dance. Nu belicht ze op Cowboy Carter de deels zwarte roots van country and western. Het maakt heel benieuwd naar welk genre over waarschijnlijk twee jaar aan de beurt is op het afsluitende deel van de trilogie.