Extinction Rebellion wil op Koningsdag weer de A10 bij Amsterdam blokkeren

‘Ter ere van Koningsdag vragen wij Koning Willem-Alexander zich uit te spreken tegen fossiele financiering,’ schrijft XR-woordvoerder Let de Jong in het persbericht. ‘Nederland is een van de landen die wereldwijd het meest hebben bijgedragen aan de klimaat- en ecologische crisis en het koningshuis is daar medeverantwoordelijk voor. Dat Nederlandse bedrijven, waaronder ING, doorgaan met het aanjagen van de crises is onacceptabel.’

Het is de vierde keer dat XR de snelweg A10 ter hoogte van de het voormalige kantoor van ING wil blokkeren. De eerste twee keer lukte het de activisten, de derde keer, op 30 maart, wist de politie de snelwegblokkade te voorkomen. De protestactie mislukte toen omdat de auto’s van XR – die het verkeer moesten afremmen – nog voor de actie kon beginnen eruit gepikt werden door de politie. De chauffeurs en bijrijders werden gearresteerd.

Demonstratierecht

Volgens XR verliepen de eerste demonstraties op de A10 ‘veilig en verantwoord, ondanks de weigering van de gemeente Amsterdam om de weg af te zetten en de demonstratie te faciliteren’. Het dichtbijgelegen VUmc ‘heeft geen hinder ondervonden van de acties,’ aldus de actiegroep, ‘en voor het overige verkeer bleef de overlast beperkt. De gemeente moet A10-blokkades faciliteren met het oog op het demonstratierecht en dat kan makkelijk.’

AmsterdamUMC laat in een bericht op X weten dat ziekenhuis VUmc bij een blokkade van Extinction Rebellion zaterdag minder goed te bereiken is.

Extinction Rebellion vindt dat de politie de demonstratie van komende zaterdag moet faciliteren, omdat het ‘beschermen van het demonstratierecht een van de belangrijkste politietaken is, ook op Koningsdag’.

‘Gezien eerdere kritiek van onder andere politiebonden, wijst XR daar met klem op. Het kan nooit zo zijn dat politie-inzet om (dronken) overlast tegen te gaan als nuttig en acceptabel wordt gezien, terwijl deze inzet wordt afgekeurd als het gaat om het faciliteren van vreedzame demonstraties.’

Keuze Koningsdag ‘onverantwoord’

De drie voorgaande acties van XR werden steeds verboden door de Amsterdamse driehoek, bestaand uit burgemeester Femke Halsema, politiechef Frank Paauw en hoofdofficier van justitie René de Beukelaer, die de blokkade van de A10 levensgevaarlijk vinden. Dit keer komt daar nog eens bij dat het voor de hulpdiensten op de nationale feestdag in Amsterdam sowieso al alle hens aan dek is.

In een reactie herhaalt een woordvoerder namens burgemeester Halsema wederom dat het blokkeren van de A10 levensgevaarlijk ‘is en blijft voor weggebruikers en demonstranten’. “Dat deze organisatie nu ook nog eens kiest voor Koningsdag, de drukste dag van het jaar voor onze hulpdiensten, is onverantwoord. De noodzakelijke inzet van de politie op de A10 zal ten koste gaan van de capaciteit op andere plekken in de stad. Dat heeft directe gevolgen voor de veiligheid van de honderdduizenden bezoekers in Amsterdam.”

“Een blokkade zal bovendien grote gevolgen hebben voor de bereikbaarheid van de stad, terwijl de druk op het openbaar vervoer al enorm is. De driehoek doet een dringend beroep op de organisatie om af te zien van deze blokkade en geen risico’s te nemen.”

Doelbewust ontregelen

Eerder vandaag riep de Amsterdamse VVD burgemeester Halsema in een bericht op X al op om in actie te komen. ‘XR wil op Koningsdag de A10 blokkeren. Pro-Palestina-groepen willen ook wegen blokkeren tijdens Koningsdag. Dit is weer een voorbeeld van doelbewust ontregelen, provoceren en wetten overtreden. Juist als de politie al druk is,’ schrijft fractievoorzitter Daan Wijnants.

D66-fractievoorzitter Rob Hofland is ook kritisch op XR: “De urgentie van de klimaatcrisis voel ik ook, maar demonstreren op een drukke doorgaande snelweg is onverantwoord en stelt hulpdiensten voor een onmogelijke taak op Koningsdag.”

Plaatsvervangend PvdA-fractievoorzitter Fatihya Abdi en GroenLinks-fractievoorzitter Imane Nadif maken zich ook zorgen, Abdi om de veiligheid in de stad en Nadif met name om de capaciteit van de hulpdiensten in verband met Koningsdag. Nadif: “Belangrijk vind ik wel dat Halsema in gesprek blijft met XR.”

Abdi: “Wij steunen de oproep vanuit de driehoek. Het is onverantwoord.”

Over de auteur: Jesper Roele schrijft sinds 2019 voor Het Parool over alledaags nieuws uit Amsterdam, festivals, het nachtleven en de tech-sector. Tips kan je sturen naar j.roele@parool.nl.