‘Unilever kiest voor Rotterdam’

Amsterdam

De top van de Brits-Nederlandse multinational was woensdag bijeen om de knoop door te hakken. Het voedings- en verzorgingsmiddelenbedrijf zou de keuze voor Rotterdam vandaag bekend willen maken.

Unilever heeft nu nog twee hoofdkantoren, in Londen en Rotterdam. Nadat het concern ruim een jaar geleden met moeite een vijandig overnamebod van 134 miljard euro wist af te slaan van het Amerikaanse Kraft Heinz en investeringsmaatschappij 3G, werd de aandeelhouders één hoofdkantoor beloofd. Dat moet kosten besparen en de structuur van Unilever eenvoudiger maken.

Volgens de Britse tv-zender SkyNews valt de keuze op Rotterdam niet vanwege de chaos rond de Brexit, maar omdat Nederland betere mogelijkheden biedt voor beschermingsmaatregelen tegen ­vijandige overnames. Het kabinet is onder meer bezig met een ‘wettelijke bedenktijd’ die Nederlandse multinationals 250 dagen de tijd moet geven om onder een overname uit te komen.

Ook los van die maatregel, waarop veel kritiek is, hebben Nederlandse bedrijven juridisch al mogelijkheden zich te verdedigen tegen vijandige biedingen. Zo mogen ze extra aandelen met stemrecht uitgeven om de zeggenschap over te nemen, als een overname dreigt, om ongewenste belagers tijdelijk of definitief te verjagen.

Als Unilever voor Rotterdam kiest, wordt het juridisch een Nederlands bedrijf. Wat die keuze in de praktijk voor gevolgen heeft, is nog onduidelijk. Het hoofdkantoor in Rotterdam telt nu ruim 900 werknemers. In de praktijk wordt het concern achter merken als Dove, Axe, Knorr, Ben & Jerry’s en Omo vanuit Londen geleid. Unilever heeft zo’n drieduizend werknemers in Nederland en 7500 in Groot-Brittannië, op een totaal van 169.000 werknemers wereldwijd. In beide landen heeft het bedrijf belangrijke onderzoeksafdelingen. Daaraan verandert niets.

opsteker

Mocht Unilever voor Rotterdam kiezen, dan is dat een behoorlijke opsteker voor Mark Rutte. De VVD-premier kwam eind vorig jaar zwaar onder vuur te liggen omdat het kabinet de dividendbelasting wil afschaffen. Die maatregel, die jaarlijks 1,4 miljard euro kost en in geen enkel verkiezingsprogramma stond, is vooral ­bedoeld om het hoofdkantoor van Unilever naar Nederland te halen. Omdat de premier er met een beroep op de vertrouwelijkheid van de formatie niets over wilde zeggen, moest Rutte III verder als ‘het kabinet van de multinationals, niet van de mensen’. Rutte wilde woensdagavond tegenover de NOS nog niet reageren. ‘Ik moet daar als premier natuurlijk pas op reageren als het bedrijf zelf een aankondiging heeft gedaan. We hopen dat het Rotterdam wordt, maar er is nog geen formeel besluit over genomen, dus ik moet mij afremmen om daar iets over te vinden nu.’

Unilever zou de keuze vorig jaar al maken, maar stelde het besluit eind vorig jaar uit vanwege de ‘politieke turbulentie’ in Groot-Brittannië en Nederland, vanwege respectievelijk de Brexit en de dividendbelasting. Topman Paul Polman relativeerde in de Financial Times voor de aanstaande verliezer destijds alvast het belang van het hoofdkantoor. Dat zou ‘very marginal’ worden: klein en slank en met weinig arbeidsplaatsen. Maar die arbeidsplaatsen zijn wel hoogwaardig, terwijl er los van het prestige ook een strategisch belang is: de besluiten over de wereldwijde gang van zaken worden op het hoofdkantoor genomen.

Voor de Britse premier Theresa May is het dan ook een klap als Unilever het hoofdkantoor inderdaad in Nederland vestigt. Ook als de Brits-Nederlandse multinational aangeeft dat de Brexit geen rol heeft gespeeld en dat er weinig tot geen Britse banen verloren gaan, zullen de critici gehakt maken van May (en de Brexit), als een van de grootste multinationals het Verenigd Koninkrijk (juridisch) verlaat. <