Ons land is geen smeltkroes, maar een mozaïek
Gezellig wel, bij de Turkse kapper. Zoals altijd.
De zon doorschijnt de zaak, weerkaatst in de spiegels. Oud-Hollandse smartlappen schallen uit de boxen. ‘In Brabant heeft de tijd stilgestaan, vroeger is niet voorbijgegaan.’ Dit is niet het moment om te beginnen over xtc en drugsafval.
Gezellig inhaken is maar het beste. Ja, laten we voor nu maar even net doen of Brabant niet vol ligt met gifvaten. Degene die mij knipt, verstaat de tekst toch niet. Vooraf aan de knipbeurt vertaalt een collega in het Turks wat ik zeg. Vluchtte hij voor Erdogan? Voor de beruchte Turkse dienstplicht? Komt hij alleen wat bijverdienen?
Zwijgend geknipt worden heeft ook wel iets.
Altijd verrassend wie je er tegenkomt, het verloop is groot. Een gevluchte Syriër doet werkervaring op. Een vliesdun jongmens met puistjes draaft op met straffe thee. Sommigen gaan naar het vrijdaggebed in de moskee, anderen geloven geen sikkepit. De één vertelt over zijn gearrangeerde huwelijk, de ander over de olijven uit grootvaders Anatolische boomgaard: zakken vol, in de auto de hele Balkan door, naar Nederland. Alle 28 kilo. ‘Zwarte olijven zijn de lekkerste.’
Die van het gearrangeerde huwelijk heeft zijn Turkse dienstplicht afgekocht. Hij verdedigt Erdogan fel, op het onaangename af. Maar de liefde gaat niet zo diep dat hij voor hem soldaat wil zijn. Uit de gesprekjes blijkt soms dat onze werelden elkaar alleen geografisch overlappen.
De Brabantse charmezanger sterft weg. Er wordt nu geplukt aan uitheemse snaarinstrumenten. Het verbaast altijd hoe menig groot volk zijn gehele, stokoude gevoelsleven weet te ontwringen aan slechts twee- of eensnarige luiten en vedels. Het syncopische ritme klinkt als het geluid van duizend voorbijdravende paarden. Dat past wel goed bij de Turkse geschiedenis. Een oud-Hollands draaiorgel klinkt er maar schril bij.
De kapsalon is een schaarse plek van ontmoeting. Net als de stadsboerderij, de markt, de bibliotheek, de supermarkt en het openbaar vervoer. Plekken waar burgers met elkaar mengen, zijn belangrijk. Of waar ze in elk geval een mozaïek vormen, van afzonderlijke steentjes. Een mozaïek, is dat het minimaal haalbare of het maximaal haalbare in multicultureel samenleven? In elk geval is het beter bij de kapper de politiek maar even op te schorten. Wie geschoren wordt, moet stilzitten. Of heeft Guus Meeuwis nog een idee?
