Luister naar

Wil spaarder hogere rente of veiligheid?

Nieuws
Het financiële systeem is gebaseerd op hebzucht. Spaarders zijn daarop geen uitzondering.
Peter de Waard
donderdag 21 juni 2018 om 03:00

Iedereen wil dat het spaargeld bij de bank veilig is. Maar banken doen er riskante dingen mee: ze financieren bedrijven, die over de kop kunnen gaan, ze verstrekken hypotheken aan huizenkopers, die hun baan kunnen kwijtraken, en ze kopen obligaties van landen die tot hun nek in de schulden zitten. In 2008 ging het al een keer mis. In de toekomst zal het weer een keer misgaan, zo voorspelden de economen Arnoud Boot (UvA) en Rens van Tilburg (Universiteit Tilburg) afgelopen vrijdag op een bijeenkomst van hun denktank Sustainable Finance Lab. Zij willen daarom een heel ander soort banken.

Banken hebben na 2008 duizenden regels opgelegd gekregen: hogere buffers, duidelijker verslaglegging, nieuwe beleggingsrichtlijnen. Maar het is schijnzekerheid. Ze maken banken niet veiliger. Ze beperken alleen hun bewegingsvrijheid. Ze kunnen steeds minder concurreren met instellingen die niet onder die regels vallen: webwinkel Amazon, online-veilinghuis eBay (al eigenaar van PayPal) of het fintechbedrijf Adyen, dat vorige week een spetterend beursdebuut maakte. Zij verzorgen betaaldiensten en verlenen kredieten. Ze zitten niet in de dwangbuis van toezichthouders. ‘Het gevaar is niet de banken,’ legde ­Arnoud Boot de vinger op de zere plek, ‘maar het financiële stelsel.’ De financiële sector is sinds de crisis onstuitbaar verder gegroeid. In Nederland alleen al staat tweeënhalf keer zo veel krediet uit als de omvang van het bbp. Als er een volgende crisis komt, doordat het vertrouwen wegvalt, zal die groter zijn dan die van 2008.

Het probleem schetsen is één – een oplossing vinden voor het gammele financiële stelsel is heel wat anders. Als meer regels het paard achter de wagen spannen, is een radicaal andere aanpak nodig. Boot en zijn maten willen daarom een echt veilige plek voor het spaargeld – een depositobank – bij De Nederlandsche Bank. Het spaarsysteem wordt losgekoppeld van het kredietsysteem van de banken. Of met spaargeld mogen geen risico’s meer worden genomen.

Of dat helpt, is de vraag. Er is al een soort staatsbank: de aandelen van de Volksbank zijn van de overheid. Maar als mensen ergens anders een procentje meer kunnen krijgen op hun spaargeld – zo bleek in 2008 bij Icesave of DSB – zetten ze het daar. En als een staatsbank het spaargeld echt veilig wil stallen (bijvoorbeeld bij de ECB), moet ze 0,4 procent toe betalen. Geen spaarder is zo gek. Het financiële systeem is het resultaat van menselijke hebzucht. Creatieve geesten kunnen van alles bedenken, uiteindelijk beslist de consument. En als het misgaat zoekt die een zondebok en houdt hij zijn handje op bij de staat. <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Het beeld van de kerk als familie helpt mij om te beseffen waarom ik blijf. Een familie wordt je gegeven, je kiest in de kerk niet voor de mensen die je omringen.

Je ergert je in de kerk groen en geel, maar altijd volgt het moment dat je weet: we horen bij elkaar

'Ik overwoog als twintiger een jaar te stoppen met alles wat met het christelijk geloof te maken had.' Nelleke Plomp schrijft waarom ze blijft in een kerk waar ‘de aardappels regelmatig aanbranden’.

Kleine bedrijven zouden weleens meer kunnen bijdragen aan duurzaamheid, dan ze in enquêtes aangeven.

Kleine bedrijven minder duurzaam dan grote? Waarschijnlijk práten ze er minder over

Johan Graafland stelt dat kleine bedrijven achterblijven in duurzaamheid (ND 23 maart). Dat waagt ondernemer Henk Broekhuizen op basis van zijn eigen ervaring te betwijfelen.

Opinie

De lente is een tijd van vernieuwing en daar kunnen wij een voorbeeld aan nemen

De lente is een tijd van transformatie. Laten wij daarin de natuur volgen, en zelf ook transformeren, schrijft de Afghaanse dichter en schrijver Abdul Basir Shafaq.

Bij christelijke organisaties lopen geloof en werk soms op een ongezonde manier door elkaar.

Werken bij christelijke organisatie valt soms tegen: zalvende woorden maar onrecht blijft bestaan

Het Nederlands Dagblad besteedde aandacht aan manipulatie, machtsmisbruik in de evangelische wereld. Maar het probleem speelt ook bij andere christelijke organisaties, schrijft Ineke Evink van vakorganisatie CGMV.

Mark Rutte, Geert Wilders en Sigrid Kaag. We hebben deze drie soorten politici nodig. Sterker, we zijn zélf van dit soort types en gedragen ons er naar.

We zijn saai, moralist en boos. En zo zijn ook onze politici. Daarom kunnen ze lastig samenwerken

Wij Nederlanders lijken op Rutte, Kaag en Wilders. Frank van den Heuvel laat zien hoe het karakter van iedere Nederlander bij een van deze drie politici past.

Stel dat ‘doe dit, tot Mijn gedachtenis’ al begint op het land? Dat is dus niet: onderwerp de grond aan een regime van uitputting, tot Mijn gedachtenis.

Avondmaal en eucharistie beginnen in de grond, waar het krioelt van torren en wormen

Jezus zegt niet: spuit gif op de vrucht en het blad en dood in het voorbijgaan alles er omheen, tot Mijn gedachtenis. Theoloog en boer in opleiding Elsa Eikema stelt prikkelende vragen bij ons avondmaal.