De verhouding van de beurs tot de economie is al vaak vergeleken met het baasje (economie) en zijn hond (beurs). Ze vertrekken samen op stap en komen samen terug thuis. Tijdens de wandeling kan er echter van alles gebeuren.Terwijl het baasje er meestal een gelijke tred op nahoudt, rent het hondje soms eens ver vooruit, keert dan in tegengestelde richting terug, blijft dan weer achter  om tenslotte opnieuw naar zijn baasje toe te rennen. Deze metafoor kan nog verder opengetrokken worden. Af en toe loopt het hondje (de beurs) zelfs compleet verloren, om slechts na lang zoeken terug met zijn baasje naar huis te kunnen. Dit zou je in analogie de gekte op de beurs kunnen noemen. Hiermee kun je maar best rekening houden. Wie op die momenten het hoofd koel kan houden, doet er zijn voordeel mee. Laat u zelf niet gek maken, maar profiteer ervan.

Zo was de (be)dotcom rage begin deze eeuw een bekend voorbeeld. De volledige Nasdaqbeurs steeg met 1400% op nauwelijks 10 jaar tijd. Om nadien in slechts 2,5 jaar terug te vallen naar 25% van zijn topwaarde. We mogen nu al besluiten dat de Nasdaq nooit meer zijn top zal evenaren. Zelfs vandaag, 10 jaar later,  staat de Nasdaq nog steeds slechts op 25% van zijn top (inflatiegecorrigeerd). Bepaalde aandelen noteerden toen  tegen 100x à 200x de winst en vele “goeroes” vonden dit normaal. Erger nog: er werden miljarden neergeteld voor bedrijven die nog nooit winst hadden gemaakt, noch een businessplan hadden die toekomstige winsten konden voorleggen. Dit was de tijd van de “nieuwe” economie. Er werden nieuwe termen geïntroduceerd (zoals ebitda) en theorieën uitgevonden, om toch maar te verdoezelen dat deze ondernemingen geen winst maakten. (EBITDA: earnings before I tricked the dumb editor)

Wie deze gekte doorzag (o.a. Buffett die er niet aan mee deed zie ook beursadvies nr.8), en zijn karretje vollaadde met putopties, werd rijk door de hebzucht van de anderen.

Slechts enkele jaren later in 2008, zagen we al een nieuwe gekte. Nu in de tegenovergestelde richting. Aandelen werden “en masse” buitengegooid. Tegen EENDER welke prijs. Zo kreeg je koers/winst verhoudingen te zien van minder dan 1,  beurskapitalisaties die lager waren dan de cash die op de rekening stond en dividenden die opliepen tot 50%. Nooit eerder gezien. De reden was dat  grote beursspelers in liquiditeitsproblemen kwamen, waarbij ze geen andere keuze hadden dan hun aandelen te dumpen om aan cash te geraken. Dit vergrootte de reeds aanwezige paniek. Door  geen onderscheid te maken tussen de kwaliteit van de diverse aandelen (cf. Renault-GM), werd 2008 een “gek” beursjaar. Ook hier lagen voor de “contrarians” opnieuw kansen.

We komen hierdoor terug bij mijn andere adviezen ( nr.2, 3 en 4). Zowel beurzen als aandelen kunnen zeer fel overgewaardeerd of ondergewaardeerd worden. Je doet er dan je profijt mee om zolang mogelijk van de trend te profiteren, zelfs al zijn de koersen onrealistisch hoog of laag.

Het komt erop aan om vooral de anderen gek te laten doen, waarmee u winst kunt halen. Altijd werken met vooraf vastgelegde limieten is een gulden regel. Het kan soms lukken dat u al meteen een flinke winst op zak steekt door uw limiet zeer laag te leggen. Nog niet zo lang geleden kon je blue chips 30% intraday zien schommelen. Ook de Dow Jones steeg ll. met 700 punten op een half uur (Het Plunge Protection Team zal niet ver weg geweest zijn). Door het inleggen van een lage limiet kunt u al meteen op rozen zitten.

De vraag blijft over: Hoe kan dit toch, die gekte op de beurs. De beurs heeft toch altijd gelijk?

Als je het theoretisch bekijkt is de kans op stijgen of dalen van een aandeel altijd even groot: Fifty-fifty (is niet helemaal correct, want er is ook een kans dat het aandeel pas op de plaats maakt). Wat doet aandelen stijgen: een verbeterde marktsituatie, beter dan verwachte cijfers of overname nieuws. Een daling wordt dan weer veroorzaakt door het omgekeerde. Toch merk je dat aandelen ook fel kunnen stijgen of dalen zonder dat er nieuwe feiten bekend zijn. Dan komen we onherroepelijk bij psychologie terecht. Psychologie is zo’n belangrijk ingredient omdat het gewoon inherent aan de beurs is:

Bij iedere beurstransactie DENKEN beide partijen een goede zaak te doen. Nochtans: de ene VERKOOPT zijn aandelen en de andere KOOPT die aandelen. Deze enorme tegenstrijdigheid  is de reden dat de beurs onvoorspelbaar is. Ook vele (al dan niet zelfverklaarde) beursgoeroes gaan daardoor vaak de mist in. De massa gegevens die dagelijks de wereld worden ingestuurd en de verscheidene manieren om de waarde van aandelen te bepalen zorgen voor een constant verschuiven van het evenwicht tussen kopers en verkopers, zelfs al hebben die gegevens geen economische invloed op het aandeel. De prijs van een aandeel wordt hier de speelbal van.Wie Mr Market van Benjamin Graham kent, weet hoe irrationeel kopers of verkopers van aandelen kunnen zijn. Er is echter één soort belegger die hiermee zijn voordeel doet: die zonder emotie.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwt om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 2,3 en 4 bespreken het kopen, bijhouden en verkopen van aandelen, advies nr.5 toont aan dat opties u daarbij kunnen helpen. Advies 6 t.e.m. 10 zijn randadviezen, maar daarom niet minder belangrijk. Advies 6 handelt over kennis, orde en dicipline. Advies 7 bespreekt naar wie u niet moet luisteren en 8 naar wie wel. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

20-06-2009 om 00:00 geschreven door Frank Declerck