Nog niet zolang geleden konden de Christenen in Oosterhout het paasfeest vieren in elf kerken.

Dat waren: H. Johannes de Doper (Oosteind), H. Cornelius (Den Hout), H. Marcoen (Dorst).

Vredeskerk, De Ark, St. Antonius, H. Maria, H. Hart, Verrijzenis, Nazareth en St. Jansbasiliek.

Pasen hangt samen met Palmzondag, Witte Donderdag en Goede Vrijdag.

Met Palmzondag wordt herdacht dat Jezus in Jeruzalem werd verwelkomd als een held.

Op Witte Donderdag werd hij gevangen genomen.

En op Goede Vrijdag stierf hij aan het kruis.

Met Pasen werd, later, alles anders; de stemming onder de mensen veranderde.

De mensen vierden de opstanding van Jezus Christus; hij was verrezen.

Er werd gevierd, dat hij toch onder de mensen leefde.

Onder dat bezielend idee werd een nieuwe Kerk gesticht.

Dat nieuwe geloof wilde de mensen enthousiast maken, deelgenoot maken.

De mensen vertelden elkaar verhalen over hun leider Jezus Christus.

En over zijn God, die ook hun God werd.

Het kruis werd het symbool voor dat christelijke geloof.

Pasen wordt het Feest van het Licht genoemd.

Tijdens de paaswake (kerkdienst met Pasen) zegt de r.k. priester drie maal: Licht van Christus.

De aanwezige kerkgangers antwoorden: Heer, wij danken u.

In die twee kleine zinnen is eigenlijk al veel gezegd over de christelijke Kerk.

En de klokken in de kerktorens vertellen hun eigen verhaal, hun paasverhaal.

Ze strooien een blij lente-gevoel over Oosterhout, Dorst, Den Hout en Oosteind uit.

Maar het echte lente-gevoel zit in de mensen; in dit geval in de christenen.

Samen met de pastores geven zij dit door aan anderen.

Nieuw leven in het binnenste van de mens, van elke mens.

Nieuw leven, nieuw geloof in Jezus' vrienden, zijn volgelingen.

Zoals de natuur niet doodgaat, zo gaat ook het geloof niet dood.

Als bloesem en bloemen, die nu groeien in de Oranjepolder, langs de Donge of in straten.

Zoals de narcis, die nu overal bloeit en de naam paasbloem heeft gekregen.

De gele kleur van deze bloem staat voor Pasen, voor licht, voor zon, lente, leven.

Pasen, feest van opgestaan uit de dood, feest van verrijzenis, feest van bevrijding.

De gebeurtenissen in de Goede Week hebben componisten aangezet tot het maken van muziek.

Steeds populairder worden de Passiespelen, bijvoorbeeld in Tegelen.

En The Passion, een passieconcert op 18 maart 2016 in de St. Antoniuskerk gegeven.

Andere gebruiken met Pasen: eieren, symbool voor leven, voor nieuw leven.

En: paashaas, palmpasenstok, paasvuur, Paaspop in Den Hout.

Vroeger lag het accent voor de christenen op het bijwonen van een kerkdienst.

Mensen van nu zoeken nieuwe dingen; Pasen krijgt een andere invulling.

De Kerk zou hier met Pasen op in kunnen springen door een aanspreekbare dienst.

Een dienst, die van deze tijd is, van 2016, een dienst voor de Oosterhoutenaren van nu.

Het belangrijkste daarbij is de paasgedachte, de gedachte aan Jezus Christus, delend met anderen.

Kommekesfabriek, zo heette het bedrijf bij veel mensen.

De officiële naam was: N.V. Aardewerkfabriek De Toekomst.

De bedrijfsruimte stond aan de Nieuwe Bouwlingstraat.

In 1946 werd er een aanvraag ingediend voor een scheidingsmuur.

Een jaar later werd het overgenomen door Gerrit Lust, afkomstig uit Oostzaan.

Er moest wel gewerkt worden, maar de sfeer was gemoedelijk.

Het bedrijfsgebouw had een hoofdingang en een zij-ingang aan de rechterkant.

Via het gebouw kon je ook naar het kantoor/woonhuis gaan, dat aan de Bredaseweg 27 stond.

Links was een ruimte waar de werknemers hun boterhammen aten en koffie konden drinken.

Dan kwam de inpakafdeling; hier werden de produkten ingepakt.

Ze werden van hieruit naar de verdieping gebracht, waar de opslagruimte was.

De produkten werden ook wel naar een ruimte in de Prins Frederikstraat gebracht.

Er waren houten stellages, waarop de eindresultaten lagen, die er gemaakt werden.

Dat waren vooral kop en schotels, borden en schalen.

Op een soort lopende band werden de produkten gemaakt, gevormd.

Ze werden van een kleurtje voorzien en geglazuurd.

De oven was rechts in het gebouw.

Het was een tunnel van 45 meter lang, waarin het aardewerk werd gebakken.

Deze tunneloven kwam in januari 1956.

Uiterst rechts was een soort balie.

Op de vrijdagen kregen de werknemers en werkneemsters hier hun bruine loonzakje.

Ze werden gegeven door de administrateur.

Met een trap en een goederenlift kon je naar boven.

Behalve opslagruimte was daar ook de schilderafdeling.

Hier werden de aardewerk produkten met de hand beschilderd.

Er werd ook op bestelling beschilderd, vooral borden en schalen.

Het bedrijf maakte waarschijnlijk veel winst.

Want de eigenaar, de heer Lust, liet de zaak uitbreiden in de jaren '49, '52, '55, '58 en '59.

Ook liet hij in 1954 aan de Bredaseweg 27 een woonhuis met garage en kantoor bouwen.

De krant liet op 18 mei 1954 weten, dat  "De Toekomst" een vergunning vroeg tot

"Het oprichten, in werking brengen en in werking houden van een aardewerkfabriek,

waarin 23 electromotoren gebezigd zullen worden".

Zes jaar later werden bedrijf en woonhuis/kantoor verkocht.

Sphinx (Maastricht) mocht zich in 1960 de nieuwe eigenaar noemen.

Er volgden nog twee uitbreidingen in 1965 en in 1967.

In 1980 sloot het oude Oosterhoutse bedrijf.

De produktie ging naar Sphinx Maastricht.

Het bedrijfspand in Oosterhout is intussen gesloopt.

Woonhuis, kantoor en garage hebben een andere bestemming gekregen.

23 maart 2012 is Gerrit Lust overleden in de leeftijd van 90 jaren.

Retentievijvers worden steeds meer aangelegd.

Onder andere bij woonwijken en industriegebieden.

Ze zijn bedoeld als tijdelijke opslagplaats voor regenwater.

Regenwater (hemelwater) dat op de grond (straten) en daken valt.

Die waterbergingsplaats is bedoeld om wateroverlast te voorkomen.

Dit water komt niet in de rioleringsbuizen.

Het komt ook niet in aanraking met afvalwater.

Daardoor hoeft er minder water worden schoongemaakt.

Een voordeel is ook, dat het gewone systeem van waterafvoer niet overbelast wordt.

Deze vijvers kunnen met elkaar in verbinding staan.

Rond het centrum van Oosterhout zijn ze aangelegd i.v.m. een eventueel wateroverlast.

Bijvoorbeeld: Bij de Burgemeester Elkhuijzenlaan, Slotjesveld, Lukwelpark, Kreeksluisweg.

Die verbinding kan door middel van sloten en (ondergrondse) buizen.

Het water in de retentievijvers kan in de bodem wegzakken.

Het teveel aan water wordt op een vertraagde manier afgevoerd.

Dat water gaat naar oppervlaktewater, zoals een meer, een rivier, beekjes, vennen en de zee.

Het aanleggen van retentievijvers heeft ook te maken met Europese afspraken.

In dat verdrag staat, dat het te zuiveren water moet worden teruggebracht.

Men heeft zelfs het water in drie groepen verdeeld.

Hemelwater: dit water is het schoonst; het kan naar retentievijvers gaan.

Grijs water: water, dat uit de keukens en badkamers komt.

En zwart water, dat uit de toiletten komt.

Deze retentievijvers worden gecontroleerd op eventuele verstoppingen.

Zwerfafval, zoals plastic, blikjes, wordt verwijderd.

Ook bladeren en takken worden uit het water gehaald.

Daardoor is er geen of minder kans op verstoppingen.

Naast retentievijvers zijn er wadi's .

Dat kunnen greppels zijn, maar ook grasvelden (Oosterheide).

Ook hier gaat het teveel aan regenwater naar toe.

Via de grond, de bodem, zakt dit water weg.

Het wordt ook vertraagd afgevoerd naar het oppervlaktewater via sloten.

Wadi's kunnen met elkaar verbonden zijn.

Retentievijvers worden zó aangelegd alsof ze uit zichzelf zijn ontstaan; ze zien er natuurlijk uit.

Een goed voorbeeld hiervan is de vijver op industrieterrein  "Everdenberg" (zie foto).

Deze vijver doet vooral dienst als waterberging voor dit gebied.

En deze vijver past heel goed in de omgeving van  "Heikant".

Alleen jammer, dat hij niet goed te zien is.

Een retentievijver kan dieren aantrekken, zoals kikkers, salamanders en libellen.

Er komt een andere flora en fauna, andere planten, bloemen en dieren.

Daardoor kan de direkte omgeving in enkele jaren veranderen.

Aan de Bredaseweg nummer 106 staat een groot gebouw.

Er zijn enkele bedrijven in gevestigd.

Veel mensen kennen het als  "De Volt" en  "Philips".

Het gebouw is ontworpen door architect J. Verheul uit Rotterdam.

De opdracht kwam van bierbrouwerij Smits (De gekroonde Bel) en brouwerij Oomen-van Dijk.

Laatst genoemde kwam uit Breda en was mogelijk familie.

Op 8 februari 1901 kwam de vergunning tot oprichting van een stoombierbrouwerij.

Het werd een pand met machinehuis, ketelhuis, brouwhuis, schoorsteen, kelders.

En met koelschip, moutzolder, werkruimte, ijsmachine, stoommachine en kantoorruimte,

Aan de Bredase Steenweg stond een nieuwe bierbrouwerij, ontstaan uit een fusie.

Met als naam: N.V. Noord-Brabantsch-Beiersch Bierbrouwerij De Gekroonde Bel.

Het is een opvallend gebouw met een torentje en twee tegeltableaux.

Op één tableau zijn afgebeeld hop en voorwerpen (gereedschap).

Op het andere tegeltableau zijn hop, een bel en een kroon.

Die bel en kroon komen we ook tegen boven de voordeur van het woonhuis Heuvelstraat 10.

De tegels werden gemaakt in  "Tegelfabriek Holland" te Utrecht.

Jammer, dat er een aantal tegels in de twee tableaux ontbreken.

De bereiding van het bier gebeurde op twee manieren.

Namelijk het bovengistend bier en het ondergistend bier.

Bovengistend bier: duurde ongeveer een week.

De gist kwam naar boven.

Het werd gemaakt bij een temperatuur van 15-25 graden Celsius.

Er was meer kans op ongewenste bacteriën.

Ondergistend bier: de bereiding ervan duurde langer.

De gist zakt naar de bodem en er is minder kans op ongewenste bacteriën.

De temperatuur is lager (ongeveer 5-12 graden Celsius) en er zijn koelmethoden nodig.

Het voordeel was, dat het bier gemakkelijker kon worden gebrouwen.

Haar biermerken waren: Dortmunder, Gerstebier, Lagerbier.

En verder Oosterhoutsch bier, Oostindiesch bier en Witbier.

Maar in de jaren twintig bleek, dat de zaken minder goed gingen.

De eigenaar, Johannes Smits, verkocht  "De Gekroonde Bel".

Dat liet hij weten via zijn directeur, F.C.J. van Dijk, in 1927 door middel van een folder.

..........dat tusschen zijne Vennootschap en de N.V. Bierbrouwerij 

De Gekroonde Valk v/h v. Vollenhoven te Amsterdam,

eene belangengemeenschap werd gesloten..........

De gefuseerde bedrijven, opgericht in 1689 en 1729, had Johannes Smits laten veilen.

Het zakenhuwelijk tussen de bel en de valk duurde tot 1949.

Amstel werd de nieuwe eigenaar; deze werd weer overgenomen door Heineken in 1968.

Oosterhout rest een monumentenpand (nr 520025), dat nu autogassen inademt i.p.v. ketelstoom.

Later bijgebouwde ruimten worden gesloopt om plaats te maken voor een woonwijk.

De St. Antoniusvereniging deed in 1927 een aanvraag voor de nieuwbouw van een E.K. Huis.

Dat zou moeten komen aan de Zandheuvel nummer 60.

Het werd een diep gebouw met plat dak en een verdieping.

In 1933 deed pastoor A. van Loon een aanvraag voor een bijbouw.

In het hoofdgebouw werden door catechisten allerlei dingen geleerd.

Catechisten waren meestal jonge vrouwen.

De officiële naam was: Catechisten van de Eucharistische Kruistocht.

Deze beweging, dit idee, is ontstaan in 1916 in Bordeaux (Frankrijk).

Via België kwamen deze gedachten naar Nederland in 1923.

Daarvoor zorgde de Oosterhoutse priester F.B.J. Frencken.

Maar pas in 1933 kwam het in Oosterhout goed van de grond.

Deze vrouwen waren heel idealistisch.

Zij probeerden dat over te brengen op vooral jonge arbeidsters en meisjes uit arbeidersgezinnen.

Want, werd er gezegd, dit waren kwetsbare groepen wat de zedelijkheid betreft.

In archieven wordt zelfs een plakboek bewaard.

Hierin zijn krantenartikelen over onzedelijk gedrag in fabrieken en op straat (schafttijd).

Deze vrouwen, catechisten, waren sociaal en maatschappelijk betrokken.

Zij leidden de bijeenkomsten in het E.K. Huis in Oosterhout.

Wel onder toezicht van een priester.

Zij gingen ook wel in fabrieken werken.

Zo konden ze dichter bij de arbeidsters zijn.

Die meisjes en jonge vrouwen moesten gevormd worden tot goede moeders.

Er was zelfs een collectieve verzekering voor deze meisjes en jonge vrouwen.

In het Oosterhoutse E.K. Huis kwamen ze bij elkaar.

Zij kregen door de catechisten cursussen aangeboden.

Bijvoorbeeld: huishoudelijk werk, naaien, (toekomstig) moederschap.

En er werd voor opleidingen gezorgd, zoals dienstbode-opleiding en gezinsverzorging.

De leden kwamen ook bij elkaar om sociaal bezig te zijn en voor catechese en vergaderingen.

Zij werden aangemoedigd door de enthousiaste priester Frencken.

Zijn aktiviteiten zijn niet onopgemerkt gebleven.

Hij werd benoemd tot geheim kamerheer van de paus en mocht zich monseigneur noemen.

De deelneemsters, de meisjes en jonge vrouwen, werden enthousiast gemaakt.

Zij wilden écht uitkomen voor het Rooms-Katholieke geloof.

Dat werd hun Kruistocht genoemd.

De catechisten moedigden hen aan door plaatjes, prentjes en speldjes te geven.

Speciale aandacht werd geschonken aan Maria en het te communie gaan.

Er werd geleerd: liefde voor God, de ander respecteren en trouw te zijn.

Tot in de jaren vijftig werd hiervoor het E.K. Huis aan de Zandheuvel gebruikt.

Onlangs is dit pand afgebroken; er komen 2 woningen en garageboxen.

Er moet gezegd worden, dat de catechisten veel goed werk hebben gedaan.

Oosterhout heeft verschillende bedrijventerreinen.

E�n daarvan is Everdenberg.

Het bedrijventerrein Everdenberg is er sinds 1996.

De grond is in dat jaar aangekocht door de gemeente Oosterhout.

Het "Bestemmingsplan  Everdenberg" is vastgesteld 27 april 1999.

Bijna 300 jaren geleden heet dit gebied  "Everdenberch".

Waarschijnlijk genoemd naar de eigenaar.

Het is van een stuk waardeloze grond veranderd in een modern fabrieks/kantorenterrein.

De een noemt het een blokkendozengebied..

Een ander noemt het mooie panden.

Everdenberg van nu is modern opgezet.

Modern uitziende bedrijven.

Meestal omringd door bestrating of door gras.

Niets doet je denken aan vroeger.

Rond 1631 is er alleen maar woeste grond.

In die tijd is de grond niet geschikt voor landbouw.

Op een kaart van 1839 zien we dat dit gebied  "Rozenberg" heet.

Vermoedelijk ook genoemd naar een eigenaar.

De grond ligt tussen Oosterhout en Dongen.

Het grenst aan de "Oosterhoutse Bossen" (nu Boswachterij Dorst of Seterse Bossen).

Sinds ongeveer 1910 heet het  "Bollekesbergen".

Jawel, familie; de eigenaren zijn mijn grootouders J. Bol-Huijben.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog komt het in handen van de paters Benedictijnen (Paulusabdij).

Een aantal jaren later heet het gebied  "Knapenbergen".

Het is nog steeds zogenaamde woeste grond.

Het ligt gedeeltelijk hoger dan de omgeving.

Er groeien brem, heide en onkruidbloemen.

In 1953-1955 bouwt Jamin er een groot zoetwarenbedrijf.

In de jaren negentig gaat Jamin failliet en de gemeente Oosterhout koopt die grond.

Met als doel: na andere grondaankopen een bedrijventerrein.

Ingeklemd tussen het Wilhelminakanaal, de A27, de Bremstraat en het Oude Heikantsepad.

Voor de zeer nabije toekomst zijn er uitbreidingsplannen richting Dongen.

Het Oude Heikantsepad blijft gelukkig bestaan.

Natuurgebied en landbouwgrond verdwijnen.

Maar er komt werkgelegenheid voor terug.

Er zijn nu ongeveer 125 bedrijven.

Onder andere voedingsbedrijven en bedrijven voor auto's, hijskranen, kozijnen, c.v.-ketels.

En voor wie nog interesse heeft om daar een bedrijf te beginnen:

Er zijn nog enkele kavels en panden te koop.

Everdenberg van nu is een aanwinst voor de gemeente Oosterhout.

Het (draai)orgel bestaat al ongeveer 160 jaar.

Waarschijnlijk was de uitvinder een Italiaan.

In veel landen zijn draaiorgels gebouwd en aangepast, ook in Nederland.

Vroeger werd er gebruik gemaakt van orgelboeken; tegenwoordig minder.

Orgelboeken waren gevouwen stroken van stevig karton.

Daarin gaten: vierkante of rechthoekige openingen.

Aan de onderkant werd het karton verstevigd met een soort was.

Van een lied werd het notenschrift opgeschreven.

Dat werd omgezet in streepjes op een papierrol.

Deze rol werd op het karton gelegd.

Dan werden de openingen er met een beitel in gemaakt (gekapt).

In die openingen kwamen spijltjes, die lucht lieten  "ontsnappen".

Zo ontstond er een klank.

En al die klanken samen heten lied of muziekstuk.

Die klanken kwamen uit de luchtpijpen, die meestal van hout of metaal waren.

Natuurlijk is de weg van karton naar muziek ingewikkelder.

Tegenwoordig worden computers gebruikt.

Muziek wordt computer-gestuurd gemaakt.

Het maakt de kartonnen orgelboeken overbodig.

De muziek, die je wilt horen, kan worden voorgeprogrammeerd.

Misschien is het (draai)orgel of straatorgel daardoor minder romantisch.

Maar de muziek, het geluid, blijft hetzelfde.

In de gemeente Oosterhout zie je dikwijls een orgel.

Dit staat meestal in het centrum.

Het is het Abrahamorgel van de gemeente Oosterhout.

In 1974 is dit orgel door Leo Wellens aan Oosterhout geschonken.

1966 was het jaar, dat het officiëel voor het eerst werd gebruikt.

Dit straatorgel is ouder, het is van 1925.

Het werd gebouwd als dansorgel.

Door veranderingen in 1978 werd het een straatorgel / draaiorgel.

Op het orgel staat het wapen van Oosterhout, links  "Abraham" en rechts "Oosterhout".

Vóór de luchtpijpen staat in het midden een afbeelding van Abraham.

In het midden, onder, is een afbeelding van de St. Jansbasiliek.

Ook is er een afbeelding van Slotje Limburg, het voormalige stadhuis.

De kleuren zijn zachtgeel, groen, wit en roodachtig.

Dit orgel is ook te huur bij de VVV Oosterhout.

In 2013 is een postzegel uitgegeven met daarop de afbeelding van het Abrahamorgel.

Voor de liefhebber: Op Marktplaats worden draaiorgels aangeboden.

Op de computer: type in "Afbeelding draaiorgels" en de foto's komen naar u toe.

Natuurlijk kunt u ook het Abrahamorgel in het centrum van Oosterhout gaan bekijken.

De carnavalsoptocht in Kattegat is weer voorbij.

Zo heet Dorst in carnavalstijd.

Ook hier weten de mensen wat lol en leut is.

Ook hier zijn genoeg ideeën.

De één maakt er dit van, de ander dat.

Dat zie je terug in de carnavalsoptocht.

Over het algemeen werd er met fleurige, felle kleuren gewerkt.

Wat dacht je van die rose sedan?

Daarin kan een grote familie autorijden.

Er is handig gebruik gemaakt van een tweewielige tractor.

Daarbij een geitenstal met tractor.

En bovenop het dak van de stal een aapje, leuk hoor.

Nou, kinderen, jullie hadden wel nummer 13, maar het is echt een prijs waard.

Het bijna-motto van carnaval 2016 was ook te zien.

Een wagen met "Wa zie de gij".

Een variant op "Ge wit nie wa ge zie" van "De Kater".

Da's wel poeslief gezegd.

Een tweeling met "ik" en "gij" in de optocht.

In de stoet reden bakfietsen en er liepen figuranten / hoofdpersonen.

"Kees" zat op een papier-machée tractor.

Zijn helderblauwe ogen overzagen Dorst.

Achter hem frites etende en komkommer etende dieren.

Deze wagen was omringd door "rondborstige dames".

Door Rome was een priester gestuurd.

Hij moest zeker bekijken hoe het met de Sint Marcoenkerk was.

Een muziekkapel kwam ook voorbij.

In een rood-wit geblokte wagen lieten zij muziek horen.

Wagen 15 had zelf de Oscars maar meegebracht.

De rode man bekeek op zijn gemak de mensen achter hem.

De jeugd op de stoep kon genieten van de jeugd in de stoet.

Zij, "De Jonkies", hadden een race-baan gemaakt.

De oudere jeugd kon genieten van een dame op wagen 7.

Haar ongegeneerde blik priemde door de straten.

Als laatste kwam de wagen met de dieren.

Echt heel mooi gedaan, vooral de ezel en John Deere.

Het deed me denken aan de Ark van Noach.

Een pluim voor "De Moatjes".

Als allerlaatste reed de Prinsenwagen door de straten.

Vol met vrolijke prinsjes en prinsesjes en een hofnar.

En als aller allerlaatste de kat, die 2017 tegemoet reed.

De afgelopen nacht, 63 jaar geleden, was het gebeurd.

Een natuurramp had haar werk gedaan.

Zuidwest Nederland was getroffen door een watersnood.

Zoals mensen zeggen: Ze kwam als een dief in de nacht.

1836 mensen zijn er toen verdronken.

In Oosterhout en de drie kerkdorpen gelukkig geen slachtoffers.

De dijken in Zeeland en West-Brabant waren doorgebroken.

Daardoor kon het water haar gang gaan.

Zo was die ramp snel kunnen komen.

In Oosterhout kwam de omgeving van de Haven onder water te staan.

Hier en daar ook meer water dan zand.

Achteraf viel het nog mee.

Maar als je ermee te maken hebt, is het heel erg.

Er komen vragen op je af, zoals:

"Ik moet die en die redden."

"Welke spullen zal ik meenemen."

"Als mijn huis er maar blijft staan."

"De dieren in veiligheid brengen."

Vlug, vlug, alles moet vlug.

Bootjes van Zwembad "De Warande" werden gehaald.

Daarmee werden de mensen in veiligheid gebracht.

Als het niet anders ging, dan ook dieren in de bootjes.

En waar naar toe?

Dat maakte niet veel uit.

Het belangrijkste was: weg gaan.

Weg gaan van en uit dit water.

Geleerde mensen van Rijkswaterstaat hebben het uitgerekend:

Het water in Oosterhout was 30 cm gestegen.

Of was de werkelijkheid toch anders?

Via de polders is het teveel aan water verdwenen.

De gemeente Stavenisse op het eiland Tholen werd zwaar getroffen.

Veel inwoners zijn er verdronken.

En dan zie je toch iets van een oerdrang in de mens.

Je bent (bijna) slachtoffer, maar wilt de ander toch helpen.

En de gemeente Oosterhout hielp de overlevenden van Stavenisse.

EHBO-ers vertrokken om er te helpen.

En vrachtauto's met goederen reden naar het zwaar getroffen Halsteren.

Ook daar hielpen de Oosterhoutenaren.

Dan zie je, dat slachtoffers en hulpaanbieders dicht bij elkaar zijn.

Dan zie je, dat water mensen kan verbinden.

Elk jaar, in januari, bloeien de sneeuwklokjes.

Soms zelfs eind december.

Klokje in de sneeuw.

Dit jaar was ik er naar op zoek, maar geen klokjes.

Tot ineens........volop bloemetjes in een park in Oosterhout.

Een prachtig bloemetje uit een klein bolletje.

Het sneeuwklokje heeft zes bloemblaadjes.

Drie langere, wit van kleur, die aan de buitenkant zitten.

En drie kortere, wit en groen van kleur.

Als het bloemetje iets ouder is, komen er geel-oranje meeldraden.

Aan de grijsgroene stengel groeit één bloem.

Uit een bolletje kunnen meerdere stengels komen.

Dus ook meerdere bloemetjes.

De bloembol kan zich ook vermeerderen.

En uit al die bolletjes kunnen stengels en bloemetjes komen.

Dan ontstaan er bosjes sneeuwklokjes.

Sneeuwklokjes spreken veel mensen aan.

Daarom staan er veel in tuinen.

Bij het zien van zo'n bloemetje, denken veel mensen aan de lente.

Het wordt gezien als een lente-bode.

Enkele jaren geleden stond het sneeuwklokje in Nederland op de rode lijst.

Dat is een lijst, waarop de namen van bloemen staan, die kunnen verdwijnen.

Gelukkig is dat niet meer.

In Nederland, in Oosterhout, in Oosteind, Den Hout en Dorst groeien er veel.

Kwamen ze vroeger in de sneeuw voor, nu minder of zelfs niet.

Er zijn nogal wat soorten sneeuwklokjes, wel 2000.

Eén soort is ooit verkocht voor € 500,- per bolletje.

Dan moet je wel een liefhebber / kenner zijn.

Bij ons komt het gewone sneeuwklokje (Galanthus) het meest voor.

U kunt ze in de tuin zetten onder bomen en struiken of in het gras.

Dat moet vóór november gebeuren.

De plantdiepte is ongeveer drie keer zo diep als de hoogte van het bolletje.

De worteltjes aan de onderkant.

Het klokje houdt niet van droge grond.

Na de bloei de blaadjes en stengel nog laten zitten.

Ze worden vanzelf geel, verdorren en vallen af.

Die tijd hebben ze nodig; het komt de volgende bloei ten goede.

Daarna kunt u de bolletjes scheuren en opnieuw planten.

Het sneeuwklokje heeft een nadeel: het bolletje is giftig.

Maar ook iets aardigs: het is het symbool voor hoop.

Als je op de Provincialeweg loopt of rijdt, dan kun je er niet om heen.

Het grote gebouw valt op.

Het doet je denken aan een school.

Die funktie heeft het ook lange tijd gehad.

Het was een Rooms-Katholieke school.

De naam, Oostquartier, heeft het, vermoedelijk, te danken aan de armenzorg.

Oosteind werd enkele honderden jaren geleden genoemd als het Oostkwartier (Oostquartier).

De arme mensen, die er woonden, werden geholpen, ondersteund.

De ouderen kennen de naam St. Vincentiusvereniging nog wel.

Deze vereniging zorgde ook voor de armen.

Het oorspronkelijke gebouw is van 1921.

Het pand met drie lokalen was bestemd voor katholieke jongens.

Twee jaren later, in 1923, is er een verdieping op gebouwd.

Ruim dertig jaren later kwam het gebouw leeg te staan.

De leerkrachten en leerlingen waren naar een nieuwe school verhuisd.

Er was al gauw een bestemming gevonden voor de oude school.

Veel mensen vonden (en vinden) de weg naar het hart van Oosteind.

Het werd een dorpshuis, een gemeenschapshuis, een verenigingsgebouw, een buurthuis, een ontmoetingsplaats.

Veel verenigingen hebben er hun thuis, zoals muziekverenigingen, de Heemkundekring, carnavalsverenigingen.

Werkgroepen, zoals Sinterklaasviering, Dorpsfeest, Kindervakantieweek, buurtverenigingen.

Er worden exposities gehouden.

Mensen kunnen er terecht voor een praatje of om te kaarten of om te biljarten.

Er worden bewegingsoefeningen gehouden.

Er kan worden gedanst.

Toneelvoorstellingen worden er gegeven.

Mensen komen samen voor het "Tonpraten" of het "Eetpunt".

Natuurlijk zijn er ook aktiviteiten voor kinderen.

Ongetwijfeld zal ik doe-uren en verenigingen / groepen, die hier komen, vergeten.

Vóór dit gebouw bestond, waren er ook al verenigingen in Oosteind.

Het is fijn, dat het nu meer centraal is.

Eén groepering moet genoemd worden.

Dat is de VBO, de Vereniging Belangen Oosteind.

VBO houdt zich bezig met het wel en wee van de Oosteindenaren.

Niet alleen bij aktiviteiten in "Oostquartier", maar ook bij bijvoorbeeld wegen, ontsluitingen, huizenbouw, ofwel: de infra-structuur.

Zij wil oog hebben voor de leefbaarheid en er ook aan werken.

"Oostquartier" is meer dan een gebouw.

Is meer dan stenen met een naam.

Het is meer dan ruimte bieden aan wie dat wil.

Het straalt de vitaliteit uit van de bewoners van Oosteind en Oosterhout.

Huiskamer van Oosteind; een mooie en juiste benaming.

Eindelijk is het dan gebeurd.

Sneeuw.

Het heeft vannacht gesneeuwd.

Nou ja, gesneeuwd.

Er lag een klein beetje.

Nog niet eens overal.

De herten keken, volgens mij, verbaasd.

Want hun terrein was wit.

Hun grond lag vol met ijskristallen.

Deze ontstaan uit waterdamp in koude lucht.

Als die kristallen tegen elkaar komen, ontstaan er vlokken.

Die vlokken, sneeuwvlokken, komen naar beneden.

Ze vallen bijvoorbeeld op de hertenwei.

Samen vormen ze dan een deken, een sneeuwdeken.

Maar ja, als de zon schijnt, zal de sneeuw niet lang blijven liggen.

Om acht uur vanmorgen scheen ze al.

De sneeuw kan dan gaan smelten.

Als het vriest, kan de smeltende sneeuw ijs worden.

En ijs kan gevaarlijk zijn.

Ook voor herten op de hertenwei.

Of hertenkamp, zoals veel Oosterhoutenaren zeggen.

Tegenwoordig kunnen we ook sneeuw bestellen.

Je betaalt (veel), maar dan heb je ook wat.

Deze sneeuw is niet eeuwig houdbaar.

Na enkele uren is de sneeuw geen sneeuw meer.

Als je maar plezier hebt gehad.

Daar gaat het toch om?

In echte sneeuw zit, behalve water, ook lucht.

Als je een sneeuwbal maakt, dan knijp je er de lucht uit.

Die lucht zit tussen de ijskristallen.

Door het vocht blijft alles aan elkaar plakken.

Als dat niet zo is, dan is het droge sneeuw.

De sneeuwliefhebber wil meer.

Sneeuw van goede kwaliteit.

En natuurlijk veel sneeuw.

Sneeuw, die een aantal dagen blijft liggen.

Misschien komt dat nog.

De winter is nog geen vier weken oud.

Er komen nog veel dagen waarop het kan sneeuwen.

Eén ding kan elke sneeuwaanbidder zichzelf geven: hoop.

Vanaf de Vrachelsestraat kom ik bij de Houtse Heuvel.

Links staat een beeldengroep.

Het lijkt alsof de figuren met elkaar praten, zo van:

"Lekker weertje vandaag, hè?".

"Waar heb jij die mooie jurk gekocht?".

"En, ben je nog steeds op de voetbalclub?".

"De auto's blijven maar parkeren op het gras van onze Houtse Heuvel".

"Ben benieuwd wanneer de St. Corneliuskerk dicht gaat".

"Zo, meisje, goed je best gedaan op school?".

Ik ben dichterbij gekomen.

Het is alsof ik de zesde in het groepje ben.

Deze beeldengroep is van brons en gemaakt door Tjikkie Kreuger.

Volgende maand, februari, wordt deze kunstenares 75 jaar.

Haar werken maakt zij in Knegsel, een dorp bij Eindhoven.

Er is vraag naar de beelden van deze beeldhouwster.

Er werden er o.a. verkocht via "Marktplaats"en "Catawiki".

In 1991 is dit beeld, dat zij "Samen" noemde, aangekocht door de Stichting Dorpsfeest Den Hout.

Het beeldt de samenwerking, de eensgezindheid van de bewoners van Den Hout uit.

Het samen leven, samen werken, samen doen van (nu) alle 1180 inwoners.

De figuren zijn sober gemaakt, maar mooi.

Modern vormgegeven door de kunstenares.

Alleen het noodzakelijke is er.

Toch zie je, dat je met mensfiguren te maken hebt.

Mensfiguren, die ook uit een Afrikaans land zouden kunnen komen.

Bijvoorbeeld Tanzania en Kenia, waar de Masai wonen.

De ogen in de gezichten kijken elkaar aan.

Begrijpende blikken naar de ander.

Jij praat met mij en ik praat met jou.

De hele houding is gericht op de ander.

Dat wordt versterkt doordat ze in een kring staan.

Samen staan we hier.

Samen kunnen we heel wat aan.

Door samen te werken gebeurt er veel in het dorp.

Er komen meer dingen van de grond door een groep.

Samen zijn we meer mens.

Ik verlaat het bronzen gezelschap.

Na enkele stappen draai ik me om.

Terwijl vangen mijn oren nog een stukje van een zin op.

"..........van ons mooie dorp..........".

Inderdaad: Den Hout is een mooi dorp.

Kwart over twaalf en al aardig druk.

In de Mienushal aan de Vuurdoornlaan worden carnavalswagens opgebouwd.

Maar of er deze dag veel gebouwd, geplakt en geverfd werd, weet ik niet.

Want veel deelnemers, al of niet aan het werk, vertelden enthousiast over hun werk.

En hoe het er uiteindelijk uit kwam te zien.

Ik werd naar een ontwerptekening gebracht.

De naam van de bedenker werd bijna met ontzag uitgesproken.

De "wandelpaadjes" waren wat smalletjes, maar dat had ook weer zijn charme.

Je kon toch (bijna) overal bij de carnavalswagenonderdelen van de "CV De Pierewaaiers" en de "CV De Loltrappers" komen.

De ene gebruikte felle kleuren en de andere meer pastelkleuren.

Al bij binnenkomst kwam me carnavalsmuziek tegemoet.

Dan denk je: wat zal ik hier zien.

En vorig jaar heb ik die en die wagen gezien.

Het gevoel voor carnaval moet echt in je zitten.

Het moet in je genen, in je dna zitten.

En dat gevoel voor carnaval hebben veel mensen al járen.

Carnaval heeft iets met het katholieke geloof te maken.

Dit geloof kent een periode van 40 dagen waarin de mensen vasten.

Maar vóór die 40 dagen, de vastentijd, willen zij zich nog eens te buiten gaan.

Ruim vier dagen lang hebben zij feest.

Ze maken lol, laten zich uitwaaien en zingen met de muziek mee.

Veel mensen verkleden zich.

Daarna komt er een tijd van bezinning.

Maar dat laatste schijnt niet meer van deze tijd te zijn.

Alhoewel: nogal wat mensen zetten dat om in een bijdrage voor een goed doel.

Ook vanmiddag hadden veel mensen plezier.

Hofkapel "De Smulnarren" kwam muziek maken.

Er werd zelfs op de muziek gedanst.

Bij de ingang/uitgang keek ik naar een piano (pardon: vleugel).

Deze was over een tractor gebouwd.

Ook keek ik naar Prins Mienus.

Dat wil zeggen: naar zijn kop, en niet zo'n kleintje, gemaakt van o.a. papier.

Meer dan levensgroot; de hoogte van de wagen zou 10 meter worden.

Weer buiten gekomen, liepen er enkele mensen van de "Pierewaaiers".

Zij hadden muziekinstrumenten.

Vast en zeker zouden zij ook carnavalsliedjes spelen.

En wie dit alles gemist heeft: de wagens zijn te bewonderen tijdens de carnavalsoptocht.

Alaaf.

Het is 6 januari 2016, zes uur 's avonds.

In de St. Marcoenkerk te Dorst hoorden we het kerstverhaal.

Een kerstverhaal, dat aangepast was aan deze tijd.

Het werd afgewisseld met muziek.

Bij sommige liedjes mochten de kinderen meezingen.

Na de viering in de sfeervolle St. Marcoenkerk ging het in lampionnenoptocht naar het St. Jorisveld.

Daar wachtte een hoge stapel afgedankte kerstbomen.

Er werd gezegd, waar iedereen mocht staan en waar niet.

Dat was in verband met de brandveiligheid.

Een brandweerauto was aanwezig mèt brandweermannen.

Je weet maar nooit.

Na het aftellen ging  "de fik erin" zoals er gezegd werd.

Het was een mooi vuur.

Een vuur vol beweging en vol met verschillende oranje kleuren.

Zo'n kerstboomverbranding is een traditie.

Mensen verbranden elk jaar weer hun (echte) kerstbomen, hun echte dennenbomen.

Waarom?

Nou, je bent van de boom af.

Of: je kon een kaneelstok krijgen of een toegangskaartje voor de "Warande".

Of: jaren, die er niet meer zijn, werken door in dit feest.

Want voor kinderen is dit een feest.

Een echt vuur.

Een vuur, dat heel veel mensen, ook kinderen, aanspreekt.

Lang geleden maakten de mensen ook al een vuur.

Dat vuur was een symbool voor het nieuwe jaar.

De mensen maakten een vuur, omdat ze blij waren.

Er was weer een nieuw jaar en de dagen werden weer langer.

Dat gebeurt al meer dan tweeduizend jaren.

Het vuur was er ook om de boze geesten te verjagen.

Aan dat laatste zullen de inwoners van Dorst niet hebben gedacht.

Hun bomen werden gewoon verbrand.

Ook het dennengroen, dat in de St. Marcoenkerk als versiering was.

Het gipsen kind en Maria en Jozef zullen er geen weet van hebben.

Ook niet de herders en hun schapen.

En ook niet de koningen Casper, Balthasar en Melchior.

Zij worden na 6 januari weer ingepakt.

Of liepen zij ook mee in de optocht naar het vuurfeest?

De organisatie in Dorst heeft dat dit jaar weer mogelijk gemaakt.

Een applaus voor hen.

Want het was goed georganiseerd.

Vanavond is het..........oudejaarsavond.

En morgen..........is het nieuwjaarsdag.

Dat zei mijn zwager, die bij ons aan het logeren is.

Een minuut later: Morgen is het..........nieuwjaarsdag.

Vanavond oudejaarsavond.

Kijk jij dan ook naar het vuurwerk?

Hij kijkt ons aan.

Er volgt een voorzichtig knikje.

En dan: Ik ga toch maar naar bed.

We hadden de hele dag al vuurwerk gehoord en gezien.

Maar om twaalf uur keken we natuurlijk óók naar buiten.

Prachtig vuurwerk.

Je zag vooral de kleuren groen, rood en geel/wit.

Soms goudgeel en lila.

Dansende lichtjes al of niet met geluid.

Lichtjes, die te kort in de donkere lucht bleven hangen.

Samen vormden ze een bewegend, kleurrijk lint.

Lichtjes in Oosteind, Dongen, Tilburg, Rijen, Dorst, Den Hout, Geertruidenberg, Raamsdonksveer, 's Gravenmoer, Kaatsheuvel.

Het gebruik van vuurwerk met oud en nieuw is al oud.

De Germanen gebruikten dat al zo'n tweeduizend jaren geleden.

Het vuur (vuurwerk) werd gebruikt om de boze geesten te verjagen.

En de herrie hielp om ze nog meer schrik aan te jagen.

In onze tijd wordt het meer gezien als een traditie, maar vooral: het plezier, dat de mensen erin hebben.

Om twee uur in de nieuwjaarsnacht was er af en toe nog vuurwerk te zien en te horen.

Zelfs om vier uur was er nog een verdwaald geluid.

En toen zwager om acht uur uit zijn bed kwam, werd er natuurlijk verteld over het mooie vuurwerk.

Is het nu nieuwjaarsdag?

Ja, het is vandaag nieuwjaarsdag, de hele dag.

Dat ene woord was voor hem toch belangrijker dan de voorbije kleurige nacht.

Belangrijker dan de gillende keukenmeiden, cobrax, strijkers, fonteinen, grondbloemen, cakes, mortieren en festivals.

Belangrijker dan de afgeschoten 65 miljoen euro's .

En de morgen van 1 januari?

Op de straten lagen de resten van versleten vuurwerk.

De resten van het vergane plezier.

Morgen is het nieuwjaarsdag.