Aanwezig

Zorgt voor

Factoren

Gevolgen teveel

Gevolgen tekort

Calcium

melk

kaas

brood

groenten peulvruchten aardappelen

Geeft stevigheid aan het skelet en gebit. Ook is calcium nodig voor het goed functioneren van de spieren en voor het geleiden van prikkels naar de zenuwen.

Is onder andere betrokken bij de bloedstolling, de celgroei en de hormoonstofwisseling.

Zo zorgen voldoende beweging en voldoende vitamine D voor een verhoogde opname. Te weinig beweging en vitamine D doen de opname dalen.

Verstoort de opname van ijzer, zink, magnesium en fosfor. Ook kunnen er nierstenen ontstaan en kan de botopbouw in het gedrang komen, waardoor botten zwakker worden.

Bij zuigelingen kan een tekort aan calcium spierkramp ontstaan. Bij ouderen kan een te lage calciuminname leiden tot osteoporose (botontkalking).

Chroom

zemelen

biergist, volkorenbrood, groente, rietsuikermelasse, vlees lever gevogelte vis

Voor een goede werking van insuline en bij het handhaven van het bloedsuikergehalte. Daarnaast speelt het ook een rol bij de vetstofwisseling.

Vitamine C verbetert de absorptie van chroom.

Er zijn geen nadelige effecten bekend van een te hoge inname van chroom.

Bij ernstige onder -voeding kan een tekort optreden. Dit kan leiden tot een verhoogde glucoseconcentratie in het bloed, tot verhoogde cholesterolwaarden in het bloed en gewichtsverlies.

Chloride

alle dranken en voedingsmiddelen

voor een goed evenwicht in de vochthuishouding van het lichaam.

niets bekend

Kan het lichaam vocht vasthouden (oedeem) waardoor een hoge bloeddruk kan ontstaan.

niets bekend

Fosfor

melk, vis, vlees en brood

Geeft stevigheid aan het skelet. Ook betrokken bij de energievoorziening van het lichaam Verder is fosfor nodig voor de koolhydraat-, vet- en eiwitstofwisseling.

niets bekend

Verhoogde botstofwisseling, wat bij ouderen de kans op botontkalking kan verhogen. Verder kan een te hoge inname de absorptie van ijzer, koper en zink belemmeren.

anorexia, bloedarmoede, pijn in de botten, verkeerde vorming van de botten tijdens de groei bij kinderen of een toegenomen gevoeligheid voor infecties.

IJzer

vlees en vleesproducten, aardappelen, brood en groenten.

IJzer is een belangrijk bestanddeel van hemoglobine, een onderdeel van de rode bloedcellen. Rode bloedcellen vervoeren zuurstof van de longen naar de weefsels.

IJzer is onmisbaar voor dat transport.

De opname van ijzer wordt beïnvloed door verschillende levens- en voedingsfactoren.

bloedarmoede zorgt ook voor een hogere opname van ijzer.

Kan leiden tot chronische vermoeidheid of beschadiging van organen zoals de lever, de darmen en het hart.

Klachten als duizeligheid en een verminderd concentratievermogen optreden. Een duidelijk tekort aan ijzer leidt tot bloedarmoede (anemie).

Jodium

zeevis en groenten melk en melkproducten brood en broodvervangers, vleesproducten

De vorming van schildklierhormonen die belangrijk zijn voor de groei en de stofwisseling.

niets bekend

Ziekte van Basedow, waardoor de schildklier sneller gaat werken. Verschijnselen van deze ziekte zijn slapeloosheid, nervositeit en gebrek aan eetlust.

“Krop” (struma) Hierbij zwelt de schildklier op. Bij kinderen achterstand in de lichamelijke en geestelijke groei Bij volwassenen vertragen de reacties, houden de weefsels vocht vast en vermindert het denkvermogen.

Kalium

aardappelen, brood, melk en melkproducten, vlees en vleeswaren en groenten.

Zenuwprikkelgeleiding en het handhaven van een normale bloeddruk. Verder is kalium noodzakelijk voor het samentrekken van de spieren en voor de energie huis- houding in de spieren.

niets bekend

niets bekend

Spierzwakte en een verstoorde hartfunctie. Psychische stoornissen zoals depressie en verwarring kunnen ook een gevolg zijn van een tekort aan kalium.

Koper

orgaanvlees, zeevis, schaal- en schelpdieren, noten en graanproducten. Ook groente en fruit en cacaoproducten bevatten koper.

Dat ijzer wordt vastgelegd in hemoglobine, de rode kleurstof in ons bloed, en speelt zodoende een rol bij het zuurstoftransport in het lichaam. Ook de pigmentatie van huid en haar en bij bindweefsel- en botvorming.

De opname van koper wordt geremd door zink en door een vitamine C inname van minimaal 1500 milligram per dag. Dit komt overeen met zo’n 25 sinaasappels.

Overmaat aan speeksel, pijn in de buik, misselijkheid, braken en diarree.

Bloedarmoede, vermindering van het afweersysteem en botafwijkingen, zoals osteoporose.

Magnesium

Cacao en bittere chocolade, schelpdieren, garnalen, sojabonen en noten groene groenten, ongepelde granen en noten drinkwater

Energiestofwisseling in het lichaam, de overdracht van zenuwprikkels en het goed functioneren van de spieren. Verder stevigheid aan het skelet en voor de opbouw van onder andere spieren.

Voedingsvezel en fosfor verminderen de opname van magnesium Is ook afhankelijk van de hoeveelheid eiwit, oxaalzuurr of fytinezuur dat in de darm aanwezig is.

Lichte diarree.

Irritatie van de zenuwen in de spieren, hartritmestoornissen en maagkrampen.

Mangaan

granen, rijst, noten, bladgroenten, fruit, vlees, vis en thee

Mangaan is nodig voor de vorming van botweefsel. Verder is mangaan betrokken bij de stofwisseling van aminozuren, cholesterol en koolhydraten.

Bij een hoog gehalte van calcium, fosfaat en ijzer.

beschadigingen aan het zenuwstelsel.

niets bekend

Molybdeen

peulvruchten, granen en noten. Andere goede bronnen van molybdeen zijn orgaanvlees, melk en eieren

Deze enzymen zijn onder andere betrokken bij de afbraak en opbouw van eiwitten in ons lichaam.

niets bekend

niets bekend

Natrium

alle voedingsmiddelen en dranken

Evenwicht in de vochthuis- houding van het lichaam, voor het samentrekken van de spieren en voor de zenuw- prikkelgeleiding. Daarnaast levert natrium een belangrijke bijdrage aan de regeling van de bloeddruk, samen met het mineraal kalium.

Nieren en het hart extra belast waardoor een hoge bloeddruk kan ontstaan. Een teveel aan natrium verhoogt dus de kans op hart- en vaatziekten.

Verschijnselen van uitdroging.

Dit kan voorkomen bij bergbeklimmers en topsporters.

Seleen

alle voedingsmiddelen

Seleen heeft een zelfde werking als een antioxidant en gaat de vorming van schadelijke stoffen in het lichaam tegen. Het maakt zware metalen die het lichaam via verontreinigingen binnenkomen minder giftig. Mogelijk beschermt tegen het ontstaan van prostaatkanker.

De haren en nagels worden broos. Er kan verlies van nagels en haren optreden.

Verstoring van de werking van de hartspier

Zink

vlees, vis, haring, bruinbrood, peulvruchten en rijst

Zink is nodig bij de opbouw van eiwitten en daarmee voor de groei en vernieuwing van weefsel. Daarnaast speelt het een rol bij de opbouw en afbraak van koolhydraten. Zink is onderdeel van het hormoon insuline en het zorgt ervoor dat het afweersysteem goed werkt.

Voedingsvezels en fosfor hebben een belemmerende werking op de opname van zink.

Door voeding of drank die in contact was gekomen met verzinkte blikken. De symptomen waren oa. misselijkheid, braken, buikkrampen en diarree. Langdurige inname van teveel zink kan leiden tot oa. anemie (bloedarmoede) en een vermindering van de weerstand.

Groeivertraging, verminderde smaak en reuk, huidafwijkingen en nachtblindheid.