Diep ontroerd door de ervaringen en inzichten wandel ik de volgende dag langs de bevroren rivier en oudste kerk van Gällivare. Dit is een van de plekken waar Saami gekerstend werden. Christelijke priesters brachten, in hun pogingen de inheemse cultuur de nek om te draaien, de oudste jongens uit de Saami-gezinnen onder in een groot, naburig, schoolgebouw. Met zijn allen sliepen de jongens daar op zolder, weggerukt bij hun ouders en weggerukt uit hun eigen cultuur. Ze sliepen er onder de dekens van thuis. Een deken zoals ik mezelf heb aangeschaft; een deken met beschermende motieven: de Goden; de kota's; de vrouw van de Sjamaan; de voorraadschuur; de beer; het zonnekruis-met-zijn-vier-gelijke-stralen; het rendier; de wolf; enz.

'Misschien heeft het voor hen geleken alsof de bescherming niet werkte, althans niet daar en niet onmiddellijk, maar... de mens wikt...'

Wandelend langs de Vassara älv voel ik me innig verwant met de geschiedenis van de Saami. De cultuurmoord scheen toentertijd gelukt te zijn, maar dergelijk menselijk ingrijpen zal in werkelijkheid nóóit lukken, want oude kennis kan terugkomen, reizen is er het probate middel voor.

'Leefde mijn Gids Petterwitsj uit de bovenwereld ooit als mijn vader Petterwitsj in dit gebied? Leefde ik hier ooit als ik-Jonge-Man-Zoon-van-Peterwitsj? Jazeker, mijn reizen in de andere werelden gaven mij zicht op eerdere levens van de ziel van de huidige Thea Penterman, geboren 24 december 1954!'

Warrior Iadied