Over aangeboren natuur en opvoeding:
Net zoals de mate van agressie al voor een belangrijk deel in de baarmoeder voor de rest van ons leven is vastgelegd, geldt dat ook voor vele andere van onze karaktertrekken. Dit is geen nieuw concept, het was alleen maar tijdelijk taboe om erover te praten in onze maakbare maatschappij. Charles Darwin (1809-1882) schrijft al in zijn autobiografie: Ik ben het geheel met Francis Galton (dat was zijn neef) eens dat opvoeding en omgeving slechts een geringe invloed op de mens uitoefenen, en dat de meeste van onze eigenschappen aangeboren zijn. Dat brengt de mogelijke invloed van ouders en vele goedwillende opvoedende instanties tot de juiste proporties terug.
en over straf en stoornis:
Hoewel we dus alleen straf horen te geven aan iemand met een gezond brein, concludeerde Theo Doreleijers 13 jaar geleden al als eerste dat van de minderjarige delinquenten die werden voorgeleid 65% psychiatrische stoornissen had, maar dat nog niet voor de helft van hen diagnostiek was aangevraagd. Mogen we zulke kinderen verantwoordelijk stellen voor hun daden? Kindermishandelaars zijn vroeger als kind zelf mishandeld. Wat is hun verantwoordelijkheid dan als wanneer zij ook dit pad op gaan? Hoe verantwoordelijk is een puber voor het feit dat zijn hersenen opeens overspoeld worden door geslachtshormonen, die vrijwel ieder deel van de hersenen van functie doen veranderen? Het kind moet in de puberteit dus met een geheel nieuw brein leren omgaan, en dat terwijl de prefrontale cortex, die onze impulsiviteit in toom houdt en ons moreel gedrag in belangrijke mate stuurt, bij pubers nog zeer onrijp is. En hoe verantwoordelijk zijn verslaafden voor hun stoornis die veroorzaakt wordt door kleine variaties in hun DNA of door ondervoeding in de baarmoeder?
Zo lijken we te zitten in een catch 22: straffen mag niet en opvoeden helpt niet. Wat rest ons dan?
Bron: Swaab, D. (2010) Wij zijn Ons Brein van baarmoeder tot Alzheimer. Amsterdam, Uitgeverij Contact. (p.213 & 219
http://www.doenendenken.nl/?p=1342
