Zou het toeval zijn dat men mij juist gisteren op mijn driehonderd en vijftigste verjaardag vroeg iets over vroeger te vertellen? Dit jaar staan pleinen, te weten dorpspleinen in de belangstelling. Van college dorpspleinen hoorde ik dat deze vraag hen ook al werd gesteld.
Iedere tijd heeft zijn eigenaardigheden, en wij dorpspleinen voelen ons gevleid door al deze aandacht. Bovendien hebben wij in ons lange leven veel gezien en meegemaakt. De eerste jaren vanaf 1640 waren wonderlijke jaren, waarin ik veel leerde.
De eikenboom
Zie je daar in het midden van mij die grote eik staan? Vóór deze stond daar een andere eik, een machtig grote. Toen ik nog maar enkele maanden oud was werd op diezelfde plaats een onooglijk eikenboompje geplant. Ik voelde mij beledigd dat er zon stokkerig armetierig boompje op mij geplant werd. In het begin hield ik dan ook mijn mond dicht als het ding tot mij sprak. Ik hield dit een jaar vol. Winter, voorjaar, zomer, verstreken. Toen in de herfst het boompje zo kaal als een luis werd lachte ik in mijn vuistje. Meedogenloos nam de wind het laatste blaadje mee. Het irriteerde mij dat het boompje even parmantig als altijd bleef staan. En deed alsof alles heel gewoon was.
Toen in het vroege voorjaar, voer er een trilling door het boompje. Het ritselde en ik hoorde zachte stemmen. Ik luisterde, ik keek en zag dat uit de dunne takjes kleine puntjes kwamen groeien die groter werden. Langzaam rolden ze zich open. Teer groene blaadjes, de randjes nog gekruld. Ze deinden met de takken mee op de wind. Ik vergat alles hield mijn adem in en fluisterde:boompje wat ben je mooi Hij lachte blij, boog sierlijk zijn kruintje en zei:dank u. Vanaf die tijd tutoyeerden we elkaar en sloten vriendschap voor het leven. Wat hadden we het gezellig. Lange gesprekken voerden we met elkaar over alles wat we hoorden, zagen en dachten.
Veel later gebeurde het erge. Het was in het jaar 1790. We waren beiden 150 jaar. Het eikenboompje was een geweldige eik geworden.Een prachtige boom. Een parasol voor mij tegen de felle zon in de hete zomers. De herfststormen loeiden weer over het land en deed de bomen schudden. Boven mij hoorde ik mijn vriend steunen en kraken. Toen hoorde ik hem mompelen: het is gedaan met mij. Ik raak uitgeput. Mijn wortels geven mij geen levenskracht meer, ze zijn te moe. Alstublieft smeekte ik:blijf staan! Blijf dicht bij mij het wordt zo eenzaam zonder jou Mijn vriend keek mij aan en zei:na mij zullen weer nieuwe bomen groeien. Je kent nu toch het wonder?
Ik was een meisje van een jaar of 8 toen ik van mijn oudste broer, die toen 23 was, het sprookjesboek van Grimm kreeg. Het was de 4e druk van de volledige uitgave van Grimm met prachtige illustraties van Anton Pieck. Ik vond het allereerst al geweldig dat ik zon prachtig dik boek kreeg. En al was ik nog erg jong voor de moeilijke taal, ik voelde al wel dat er veel meer werd verteld dan ik begreep. Mijn moeder vond het helemaal niks. Zij had een hekel aan sprookjes en vond het allemaal klinkklare onzin. Sprookjes vertelden leugens en al dat fantaseren was nergens goed voor. Ik moest mijn tijd er niet verdoen door ze te lezen. Het was een netelige kwestie voor mij want ik wilde ze graag lezen maar voelde mij niet happy als ik ze soms stiekem las.
Later begreep ik dat sprookjes oude volksverhalen zijn die mondeling werden doorverteld. Zij behoren tot een bepaalde cultuur. In die Volksverhalen zijn verborgen wijsheden te ontdekken. Ze staan vol tegenstellingen. In veel sprookjes wordt het goede beloond, het kwade gestraft. Dom staat tegenover slim. In sprookjes is veel, bijna alles mogelijk, tijd en ruimte kunnen vervagen. Boeken hebben altijd veel voor mij betekend en ik ben altijd zuinig op alle boeken. Dit sprookjesboek van mijn broer was toch van een andere orde. En toen mijn broer 2 jaren later verongelukte, was ik diep geschokt en werd het boek een kostbare, dierbare herinnering aan hem.
Inmiddels heeft de tijd het doen vergelen, maar het is nog wel geheel compleet. Het is gedrukt in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Op cursussen kreeg ik opdrachten om sprookjes te schrijven. In mijn achterhoofd speelde de herinneringen aan mijn broer, en het gekregen sprookjesboek, bewust of onbewust mee. In mijn volgende blog wil ik een vroeger geschreven sprookjesachtig verhaal weergeven. Het is een verhaal waarin een dorpsplein vertelt wat het in een lang leven meemaakte. Maar niet vóórdat ik heb verteld over "mijn sprokkjesboek.
Het is een uitgelezen zomerdag. Het zonnetje schijnt en de temperatuur is precies zoals je het wenst. Is er een mooier moment om met dochterlief Judith, en kleindochter laura naar het stadshart te lopen. Ik heb echt iets nieuws nodig! De afstand naar de winkels is net een mooie wandeling is. Als we gezellig keuvelend door de winkelstraat lopen stop ik en stel voor: Zullen we hier even binnen kijken? Als we binnenstappen komt er meteen een mevrouw naar ons toe lopen. Ze vraagt aan Judith: kan ik u soms ergens mee helpen? Een beetje overrompeld kijken we elkaar aan, zoveel haast is er nu ook weer niet bij. We kunnen best zelf eerst even rondkijken, maar dat is niet de bedoeling en staat blijkbaar niet in het protocol van deze winkel. Judith kijkt mij afwachtend aan. Misschien kunt u mij helpen zeg ik en loop iets naar voren. Ik zoek iets voor een feestelijke gelegenheid. Ja hoor. Ik denk wel dat wij wel iets voor haar hebben zegt de verkoopster, glimlachend naar Judith. Loopt u maar even met mij mee! Welke maat heeft zij? Judith kijkt mij wanhopig vragend aan. Ik zie haar denken, tot ze zegt: vraag het haar zelf! Opgelucht haal ik adem. Gelukkig, nu zal ze wel begrijpen dat ik aanwezig ben. Als illustratie ben ik vooruit naar het rek gelopen waar mijn maat hangt. Ik ben niet helemaal van lotje getikt, mokt het in mij. O u heeft het al gevonden? Haar stem schalt verwonderd door de winkel, terwijl ze mij bemoedigend aankijkt! Wat gebeurt hier vraag ik verwonderd af. Zie ik er werkelijk zo uit dat ik niet voor mezelf kan zorgen? Mijn woordje niet meer kan doen? Ik voel vertwijfeling en onmacht, maar ook heel veel boosheid Ik kijk naar de verkoopster, terwijl ik mij afvraag hoe het komt dat zij zich zo opstelt. Benaderd zij alle oudere mensen zo, of alleen mij? Hoe kijkt zij tegen het ouder worden aan? Bij het kledingrek staat een spiegel. Bevreemd kijk ik naar mijn spiegelbeeld. Wat is er met mij aan de hand dat ik ineens niet meer volwaardig blijk te zijn? Waardoor komt het dat over mijn hoofd heen alles geregeld moet worden? De verkoopster praat ongedwongen, alsof ik niet besta, met Judith verder. Ze heeft het over de crisis, over de service die ze zelfs nu gewoon blijven leveren. Ik zie dat Judith zich inmiddels vertwijfeld afvraagt of er nog iets te redden valt aan de situatie? Kleindochter Laura staat geduldig te wachten. Ze kijkt vragend en verwonderd van de één naar de ander. Het liefst zou ik de verkoopster tot de orde roepen. Hoe doe je zoiets? Ik ben totaal verbijsterd door de vanzelfsprekendheid waarmee zij te werk gaat, en zo geheel ter goeder trouw is, lijkt het. Bovendien ben ik keurig en beleefd opgevoed!
Zij komt naar het kledingrek lopen. U heeft maat 38? De verkoopster wendt zich, vol ongeloof, naar mij toe. Ik trek een pakje, dat mij leuk lijkt, uit het rek. Waar is de paskamer? O daar, ik zie het al. Dit alles in volkomen stilzwijgen. Dochter en kleindochter lopen meelevend met mij mee. Het leek ons zo gezellig om met zijn drieën te winkelen! Ik was zo blij dat ze meegingen om iets uit te zoeken. De verkoopster loopt ook mee naar de paskamer. Even later kom ik tevoorschijn in mijn nieuwe outfit. Hoe staat dit? Ik kijk naar Judith en Laura. Het staat je leuk, en je bent er heel slank in! Ze zijn het helemaal eens met elkaar. Zo, hier kan ik het even mee doen. Dit opkikkertje is meer dan welkom! Wat voor bloesje staat er bij? Nog voor ik mijn vraag kan stellen komt de verkoopster al met een bloesje aanlopen. Zou ze dit misschien leuk vinden? Ze kijkt vragend naar de anderen. Ik hef mijn handen hulpeloos ten hemel, en doe er tenslotte, onwillig berustend, het zwijgen maar toe. Het bloesje dat ze heeft gehaald vind ik helemaal niet mooi. Het past van geen kant, en staat ook niet. En, al zou ik het mooi vinden dan zou ik het nog niet nemen!
Willen jullie even iets uitzoeken? Mijn vraag is gericht aan Judith en Laura. Zij kennen mijn smaak, weten feilloos wat ik mooi vind. Ik wacht in de paskamer. Dom om niet gelijk een bloesje uit te zoeken! Zou er toch iets met mij loos zijn? Ik kan toch ook, evenals ieder ander, dement worden? Als ze met twee bloesje aan komen lopen, ben ik blij verrast, helemaal in de roos! De verkoopster valt stil bij zoveel eigen inbreng. Tot grote opluchting van ons drieën. As ik de bloesjes heb gepast, maak ik mijn keuze. Ondanks de perikelen erom heen ben ik heel goed geslaagd. Op naar het feest! Even later pin ik de betaling. Judith en Laura wachten al bij de uitgang. De verkoopster loopt mee. Bij de deur zegt ze tegen Judith en Laura:fijn hé, dat ze is geslaagd!
Buiten gekomen ontplof ik bijna! Ik ben mij aan het beraden hoe ik dit een volgende keer kan oplossen. Zo wil ik niet meer benaderd worden. Zo kun je niemand benaderen!
Regelmatig vraag ik mij af hoe de wereld er over een jaar of tien uit zal zien. En wat anders. Hoe zou mijn vader reageren als hij de wereld van nu zou zien. Hij was van het jaar 1890 en heeft nog meegemaakt dat hij voor het eerst een vliegtuig zag rondvliegen.
Zelf weet ik bijvoorbeeld nog goed hoe vroeger het telefoonverkeer plaats vond. Het was een hele onderneming om te bellen, want alles moest worden aangevraagd bij de centrale. Je gaf het gewilde telefoonnummer bij de centrale op en een poosje later werd je teruggebeld. Zij verbonden je dan door naar het aangevraagde nummer. Wij hadden al heel vroeg een telefoon omdat mijn vader een bedrijf had. Er waren verder nog maar weinig mensen die een telefoon hadden.
De wereld is nog nooit snel veranderd als de laatste honderd jaar, denk ik. Ik heb tot nu toe geprobeerd het bij te benen. Maar langzamerhand ga ik de moed verliezen dat ik het ga redden. Ik kan de veranderingen niet helemaal meer bijhouden. En denk de laatste tijd een beetje fatalistisch : laat maar waaien. Ik heb mijn best gedaan! Het heeft mij allemaal moeite genoeg gekost. Mijn rijbewijs halen, daar begon eigenlijk alles mee. Die rijlessen wat vond ik het moeilijk! Het was echt een opgave voor mij. Maar na een paar keer zakken heb ik het uiteindelijk toch gehaald. En ik moet zeggen dat ik achteraf nog altijd blij ben dat ik heb doorgezet. Ik tuf nu overal heen in mijn autootje. Het voelt nog altijd als een weelde als ik instap. Vooral als het waait en plenst van de regen, de ruitenwissers hun werk doen, tuf ik in mijn droge huisje naar mijn reisdoel. Wat jaren later kwamen de computers. Wat waren die eerste computers groot en wat een ruimten namen ze in beslag. Ze waren niet te vergelijken met de computers van nu. Maar luidden wel een nieuw tijdperk in: het computertijdperk. Gelukkig ben ik wat jaren later ook weer achter de computer gekropen. En, al was het weer een ware kwelling om het onder de knie te krijgen. Het is mij toch gelukt! Ben nu zelfs zover dat ik een paar blogs heb. Maar nu hou ik het echt voor gezien! Ik begin nergens meer aan. Alle nieuwe apparaten kunnen het dak op. Ik geef er de brui aan! O, dat is waar ook! Ik kreeg een poosje geleden een tablet cadeau. Moet ik dat nu ook echt nog gaan leren? Ik was blij toen ik hem kreeg. Totdat ik bedacht wat er allemaal aan vast zat. Weer iets onder de knie krijgen! En geloof mij maar. Er zal vandaag of morgen wel een kleinkind aankomen, die vrolijk zegt: Kom op oma, je kunt het best. Je zit toch ook op de computer? Niks moeilijk. Ik schrijf het gewoon allemaal wel even voor je op! Heel lief allemaal, dat moet gezegd! Het zal er wel op uitdraaien dat ik ook op de tablet weer mijn wankele schreden zal zetten
Ik kijk mijn ogen uit hoe jonge mensen alles doen. Ze studeren, mailen, kijken tv, en intussen praten ze gezellig. En dat dus allemaal op hetzelfde tijdstip! Gelukkig heb ik een excuus, zodat mijn minderwaardigheidsgevoel niet al te hoog oplaait. Als senior mag het wel wat minder! Het zal best wel goed zijn voor mijn ouder hoofd om bezig te blijven. Maar dat hoofd heeft er onder de hand geen zin meer in zich zo in te spannen. Het is aan rust toe! Nou goed, die tablet dan nog. Maar daarna is het echt over en sluiten maar!
In mijn vorige blog heb ik geschreven dat ik mijn leven onder de loep wil leggen om te zien wat ik verder wil. Bij nader inzien heb ik dat al gedaan. En mijn blog is het resultaat.
Toen ik 51 jaar geleden met Gijs trouwde kreeg ik al gauw een prachtig, wit dagboek met slotje van hem. Dit is voor mij nog altijd het mooiste cadeau wat hij mij kon geven. Het bleek precies in de roos te zijn, dat dagboekje. Als ik met dat kleine sleuteltje, het dagboekje, sloot of opende had ik een speciaal gevoel. Een gevoel van, dit is nu helemaal van mezelf. Hier draag ik de verantwoording over, en de regie. Wat ik erin zet ligt in mijn handen. Later bleek dat ook weer niet helemaal waar. Het gaf mij een gevoel van vrijheid! Alsof de wereld groter werd. Er ontstond iets nieuws in mijn leven: schrijven. Ik herinnerde mij weer hoe fijn ik het op school vond om opstellen te schrijven. Raar eigenlijk dat er een impuls van buiten moest komen om te ontdekken dat ik schrijven zo leuk vond. En nog altijd vind. Er zijn wel eens perioden geweest dat het schrijven op een laag pitje stond. Echter, in de loop van de tijd viel ik er altijd weer op terug.
De kinderen die we kregen werden volwassen en gingen hun eigen pad. Het werd leeg in huis. We genoten altijd zo van de drukte en de gezelligheid die de kinderen ons brachten. Vrienden en vriendinnen, alles kwam mee naar huis en bleef slapen. Wat een gezellige rompslomp was dat toch allemaal! Gelukkig was er altijd het dagboekje dat mij vriendelijk bleef aankijken.
Toen ik ook nog ophield met werken kreeg ik zeeën van tijd. Hoe ging ik al die vrije tijd invullen? En het lag eigenlijk zo voor de hand: met schrijven natuurlijk! Ik ging schrijfcursussen volgen. Het gaf mij enorm veel plezier. Leuk om al die gezichtspunten van medecursisten te lezen. Hoe leerzaam en interessant om hun verhalen te horen. Thuis ging inmiddels het schrijven ook gewoon door. Resultaat? Er ligt nu van alles te wachten achter de deurtjes : gedichten, sprookjes, verhalen en columns. Het ligt er maar te liggen.
Later kwamen er 2 kleinkinderen Toen ze klein waren logeerden ze dikwijls bij ons. En het was altijd een waar feest als ze met hun volle tasjes aan kwamen lopen. Het gaf ons, evenals onze eigen kinderen deden, levensvulling en vreugde. Maar schrijven bleef intussen steeds een rode draad in mijn leven. Nu zijn de kleinkinderen ook al weer groot. Gelukkig komen ze allemaal dikwijls langs. Dat herleeft alles weer zoals vroeger. Maar zij gaan ook hun eigen weg. Precies zoals het hoort en altijd is geweest. Wij zijn inmiddels opgeschoven naar de leeftijd van de senioren. Het valt niet te ontkennen: wij zijn de ouderen van nu. En eigenlijk ontstaat nu nog meer nog de dringende vraag: hoe nu verder? Hoe ga ik mijn leven nu verder vorm geven? Wat zijn mijn mogelijkheden in mijn situatie? Waar gaat mijn interesse naar uit? Wat geeft mij levensvervulling? Ik ben altijd al onder de indruk van mensen die een hobby hebben. Of het nu handwerken, wandelen, fietsen, sporten, lezen, oppassen of iets anders is. Het maakt niet uit wat het is, zij gaan ergens voor. En toen pas realiseerde ik mij dat ik meer met schrijven kon gaan doen. Dat veel mensen mij dat zelfs in het verleden hadden aangeraden. En zo is dit blog ontstaan. Anders gezegd: zo is dit blog geboren. Al blijft het voor mij een hele onderneming, omdat ik het ook als griezelig ervaar. Het is steeds weer een uitdaging om ordening in mijn gedachtestroom aan te brengen. Het verrassende is dat die ordening al schrijvend ontstaat. Soms lijkt het alsof ik alleen mijn pen maar hoef te volgen. Een toeschouwster ben van mijn eigen schrijven.
Het was een gevleugelde uitdrukking in mijn kinderjaren; van vóór de oorlog.Het is nu inmiddels 73 jaar geleden dat de 2e wereldoorlog uitbrak. Nu, 73 jaar later hoor je deze uitdrukking niet meer. De eerste jaren na die oorlog, stond alles van vóór die oorlog, voor kwaliteit.Ik ben van 1939 dus nog net van vóór de oorlog. Waarmee ik maar zeggen wil Alles werd gerelateerd aan de oorlog. Als je een ei had met 2 dooiers was hij vast van vóór de oorlog. Als ik mijn blog wil schrijven rol ik mijn leven uit als een kleed. Mijn hele leven ligt dan voor mij uitgestald. Een bonte mengeling van gebeurtenissen als een veelkleurig palet. Er is heel veel waarover ik schrijven kan. De vraag is iedere keer waarover ga ik schrijven? Waarover ga ik vandaag schrijven? Ik denk dat ik het ga doen over het ouder worden want dat overkomt gelukkig veel mensen! Hoe is het om senior te zijn? Ik zie het als een nieuw tijdperk in mijn leven. Zoals er al meerdere tijdperken in mijn leven zijn geweest. Een nieuw tijdperk waarin ik een heroverweging wil maken hoe ik verder kan en wil met mijn leven van nu. Vroeger zon dertig jaar geleden kwam een oudere man wel eens bij ons koffie drinken. Het gebeurde vaak dat hij dan zei: als je oud bent heb je geen toekomst meer Ik wist nooit goed wat ik er op moest zeggen want ik was veel jonger. Bovendien wist ik niet hoe dit voelde. Nog minder, hoe hij dat voelde. Ik vond het erg deprimerend klinken. Hij keek er best treurig bij. En nu ben ik zelf al weer zo oud en vraag mij af of senior zijn mijn levensgevoel veranderd. Mijn rugzak is wat zwaarder geworden. Er zitten inmiddels wat meer ervaringen, mislukkingen, teleurstellingen etc in dan vroeger. Maar hij is nog steeds goed tilbaar. Mijn lichaam is wat ouder en wat krakkemikkig, dat is merkbaar. En ik heb nog evenals vroeger wel eens een sombere dag waarop ik denk: waar is het allemaal goed voor. Wat is de zin van dit alles? Maar ervaring leerde mij dat deze sombere dag voorbijgaat en het morgen weer heel anders kan zijn. En meestal is dat ook zo. O ja, ik zie er wat ouder uit dan 30 jaar geleden en mijn omgeving ziet dat. Zelf zie ik het allen maar als ik in de spiegel kijk. Ik zie dan hier en daar een rimpeltje. Nou en. Ik mag hopen dat het vriendelijke rimpels zijn!
En verder wist ik altijd al dat mijn toekomst ongewis is. Dat ieder dag de laatste kan zijn. Wat dat betreft is er niets veranderd en geldt dit voor iedereen. Misschien ben ik door de tijd heen mezelf wat beter gaan kennen. Hierdoor begrijp ik mezelf wellicht wat beter, voel ik mij daardoor wat meer thuis bij mezelf. Dat is dan louter winst! Nu rest mij nog na te denken hoe ik met dit tijdperk van mijn leven kan en wil omgaan.
Ik ben een vrouw van 74 jaar Sinds 1962 getrouwd met Gijs. Wij hebben samen 2 kinderen en evenveel kleinkinderen. De naam Matja is wellicht voorlopig mijn schuilnaam. De titel van mijn blog komt uit een gedichtje dat ik eerder maakte:
Luister wees stil Luister, zonder gehoor naar het eeuwige lied. Het vaart zonder melodie mee op de wind.
In het blog zal het gaan over van alles. Wat houdt mij zoal bezig? Over nu en over vroeger. Ik wil oude herinneringen en verhalen laten herleven. Ik hoop dat mensen mijn blog gaan lezen. Schrijven is mijn passie. ik doe het al jaar en dag. Mijn plan is regelmatig wat te plaatsen. Eén of meerdere malen per week.We zullen zien of het gaat lukken. Voor mijzelf is het een een ontdekkingsreis. Schrijven op SeniorenNet!
