We gaan zó aan tafel voor de warme maaltijd. Johan zal ook wel zo thuis komen. Het is gezellig, we zijn allemaal thuis vandaag en dan is het altijd een drukke boel.
Op de feestdagen hebben de maaltijden iets bijzonders, net als op de zondagen. Moeder heeft het dan niet zo druk, ze heeft dan veel minder haast.
Johan is nu ook thuisgekomen. Hij gaat op zondagmorgen altijd bij oma op de koffie. Oma is de moeder van onze vader. Verder hebben we geen opas en omas. Oma heeft nog veel meer kleinkinderen, er komen er altijd nog wel een paar aan.
Nu Johan er is kunnen we aan tafel.
Al snel staan de dampende schalen op tafel. Als moeder gebeden heeft is het zover: we kunnen gaan eten. De broers zitten in een lange rij tegenover mij aan tafel. Ze zijn er vandaag allemaal, en dat zijn er dan zes in getal. Greetje, mijn oudere zus en ik zijn nog de enige meisjes thuis. Ik kijk met grote ogen naar de volle borden van mijn broers. Terwijl ze hun borden vullen praten ze druk met elkaar en vertellen ze hun verhalen. Die worden met veel gebaren aangedikt en onderstreept. Vooral Johan is van de partij. Hij is twee jaar geleden weer thuis gekomen uit Nederlands- Indië. . Hij woont in de week, als vliegenier, in Enschede. Maar in de weekeinden komt hij naar huis. Zodra zijn werkweek erop zit stapt hij op de trein. Hij kan zijn vreugde niet op dat hij weer in de schoot van de familie is. En hij hoopt één ding vurig, dat hij na zeven jaar oorlogsgeweld, nooit meer wordt opgeroepen om dienen in een oorlog. Het hele weekeinde gaat hij nergens heen, blijft hij gezellig bij ons. En hij geniet van alles. Alleen op zondagochtend, als wij naar de kerk gaan, gaat hij koffiedrinken bij oma. Hij gaat niet mee naar de kerk. De zeven jaren oorlogsgeweld hebben hem vervreemd van de kerk.
Wij zijn allemaal blij als Johan vrijdags weer thuis komt. Alle liefde die hij heeft geeft hij aan moeder, en aan ons. Hij is voor moeder een zorgzame, oudste zoon. En voor ons een lieve broer die er voor iedereen is. Ieder weekeind is een feest.
Moeder heeft gisteren het middageten al klaar gemaakt. Het vlees staat gebraden. De aardappelen zijn geschild en de groenten gesneden. Vandaag, op zondag wordt er zo min mogelijk gewerkt omdat de zondag, de dag des Heere is. Er staat in de tien geboden dat de zondag een rustdag is, waarop we niet mogen werken. De zondag is bestemd om God te dienen. Alleen het hoog nodige mag worden gedaan op die dag. Moeder is daar heel streng in.
Het eten smaakt ons heerlijk, zoals altijd. En na het toetje komt het speciale van de zondagse maaltijden. De broers hoeven nooit iets te doen in de huishouding, want daar zijn de meisjes voor. Maar zondags moeten zij er, ja heus, aan geloven. Dan is het de taak van de mannen om de afwas weg te werken. Nu is dat niet zoveel als het lijkt, want alleen het bestek en de koffiekopjes vormen s zondags de afwas. De schalen, borden en pannen worden weggezet tot morgen omdat het vandaag zondag is. Die kunnen wachten. Maar toch .
Welke broer heeft vandaag corvee? Dat gaat uitgezocht worden. Door moeder.
Ik vind het altijd reuze spannend, al staat de uitkomst in veel gevallen vast.
Even wachten jongens zegt moeder. Ze doet haar ogen dicht en zegt: ja, ik heb een getal onder de tien in mijn hoofd jongens. Jullie mogen het zeggen. Dat willen ze wel. Hoewel, het is ook een hachelijke onderneming. Want wie het hetzelfde getal raadt dat moeder in haar hoofd heeft, is de ongelukkige voor vandaag. Die staat straks achter het aanrecht vaat te wassen. Om de beurt roepen ze een getal onder de tien. Zes getallen. Dan is het stil. Want wie o wie heeft het getal van moeder geroepen. Het goede getal genoemd, dat tegelijk zo slecht uitpakt. Eigenlijk staat het al bijna vast. Moeder heeft heel vaak het getal acht in haar hoofd. En Johan heeft een grote voorkeur voor dat getal. En dat heeft hij dan ook vandaag weer braaf geroepen.
Moeder wacht even. Kijkt de kring rond en zegt: Ik had acht in mijn hoofd! Er klinkt een luid gejoel op. En Johan? Zijn gezicht is één grijns. Dacht ik het niet?roept hij. Ja hoor, ik ben vandaag weer de gelukkige. Moeder ziet het allemaal aan en geniet mee! Erg is het niet voor Johan dat hij het heeft geraden want hij krijgt genoeg hulp. Wij, de meisjes hebben vandaag vrijaf, en dat is een welkome afwisseling.
We kijken geanimeerd toe hoe de broers het klaren. En het moet gezegd: ze kunnen het best. De afwas is snel gepiept.
Vandaag is het Pinkstermaandag. Ook vanochtend zijn we eerst allemaal ter kerke gegaan. Het is inmiddels middag geworden. Moeder komt van buiten naar binnen lopen en zegt: we kunnen wel buiten gaan zitten vanmiddag, het is heerlijk weer. Help even een handje mee jongens zodat we straks allemaal een stoel hebben. Er worden stoelen en tafeltjes naar buiten gesleept. Alles wordt in een wijde kring gezet. Als we nog bezig zijn komen de getrouwde zussen er ook al aan. Zij zijn er vanmiddag ook bij. Iedereen is blij elkaar weer te zien. De kleintjes die zijn meegekomen kruipen achter moeders rokken. Zoveel mensen ineens is wel wat veel. Maar het is snel opgelost als ze zien dat het veilig is.
De middag vliegt om. Er wordt veel gekletst en er worden oude verhalen opgehaald. Daar weten vooral de oudsten wel raad mee. De één weet het nog beter dan de ander. Ze vallen elkaar in de rede: nee joh, het was heel anders en dan komt er een ander verhaal. Wie heeft gelijk? Het was voor mijn tijd. Ik moet er naar raden en laat de verhalen dan ook maar voor wat ze zijn. De tijd vliegt om. Het weer blijft zonnig en warm. De kleintjes vermaken zich of slapen.
Als het even stil is zegt Corrie opeens tegen Johan: Johan ik heb van de week gedroomd dat je vliegtuig is neergestort! Clazien schrikt heel erg en zegt: Heb jij dat gedroomd? Dat heb ik ook gedroomd! Heel even maar schrikt Johan, dan lacht hij en zegt: nou het was gelukkig maar een droom. Iedereen gaat weer gewoon verder met praten.
Aan het einde van de middag gaan Corrie en Clazien weer naar huis. Het was een heerlijke Pinkstermaandag voor ons allemaal.
De volgende dag gaat Johan naar Enschede. Hij is blij, het is maar een kort weekje en dan is het al weer weekeind. Moeder en ik zwaaien hem vanaf de zijkant van het huis uit. Johan zwaait terug.
Wanhoop en verbijstering
Ik heb Pinkstervakantie en vrij van school. De week gaat snel. Voor we er erg in hebben is het al weer vrijdagmiddag. En op die vrijdagmiddag deelt de radionieuwsdienst van één uur mee, dat bij vliegbasis Twenthe die ochtend een vliegtuigongeval heeft plaats gevonden. De twee piloten zijn daarbij omgekomen. Zus Corrie hoort het nieuwsbericht en zegt: dat is Johan.
Later in de middag komt een dominee, en kort daarop de legerleiding, moeder en ons het vreselijke nieuws brengen. Johan is vanochtend omgekomen bij een vliegtuigongeluk. Opeens is ons huis gevuld met verbijstering, wanhoop en ongeloof! Moeder wordt overspoeld door verdriet. En wij? Wij zijn totaal ontredderd! Ik kan en wil het niet geloven!
Johan wordt op dinsdag 6 juni 1950 begraven. Hij is 26 jaar oud geworden. Ik ben 11 jaar. Het is een verzengend hete dag. Hij wordt onder buitengewoon veel belangstelling en met hoge militaire eer, evenredig aan zijn rang, begraven. Eerst wil moeder er niets van weten. Maar s zaterdags komen zijn leerlingen moeder smeken om hem met militaire eer te mogen begraven. Het is het laatste wat zij voor hem kunnen doen. Mijn moeder heeft er toen mee ingestemd. Johans leerlingen zijn haar dankbaar dat zij Johan mogen vergezellen op zijn laatste reis.
De dood van Johan is voor het hele gezin een traumatische ervaring. Het heeft bij ieder van ons diepe sporen nagelaten. De ouderen verliezen een wijze, betrokken oudste broer. Hun kameraad. Voor mij, en ik denk ook voor de andere jongeren, is hij de oudste broer, die daarnaast ook de vaderrol vervult. Met zijn dood verliezen wij die beiden.
En moeder? Zij vindt troost en kracht in haar geloof waardoor zij verder kan. Maar met het sterven van Johan is er een stukje in haar mee gestorven.
Ik ben een vrouw van 74 jaar Sinds 1962 getrouwd met Gijs. Wij hebben samen 2 kinderen en evenveel kleinkinderen. De naam Matja is wellicht voorlopig mijn schuilnaam. De titel van mijn blog komt uit een gedichtje dat ik eerder maakte:
Luister wees stil Luister, zonder gehoor naar het eeuwige lied. Het vaart zonder melodie mee op de wind.
In het blog zal het gaan over van alles. Wat houdt mij zoal bezig? Over nu en over vroeger. Ik wil oude herinneringen en verhalen laten herleven. Ik hoop dat mensen mijn blog gaan lezen. Schrijven is mijn passie. ik doe het al jaar en dag. Mijn plan is regelmatig wat te plaatsen. Eén of meerdere malen per week.We zullen zien of het gaat lukken. Voor mijzelf is het een een ontdekkingsreis. Schrijven op SeniorenNet!
