|
Klercq van Dordrecht
De geur van oud perkament en geboend eikenhout doet me herinneren aan mijn jeugdjaren, toen ik, op de vrije woensdagmiddag van school, op ontdekkingstocht door het Abdij van Middelburg op zoek naar iets bijzonders ging. Wat dat dan wel wezen mocht wist ik niet. Als het maar iets te vertellen had over mensen uit het verleden.
Zo voel ik me nu ook. Het zoeken naar families Klercq brengt me naar onverwachte plaatsen. Al vaker kwam ik de naam Klercq tegen in verband met Dordrecht, maar nooit heb ik daar concreet een vondst gedaan. Tot ik kortgeleden een genealogie van André de Haan ontdekte. En warempel; ook hier treffen we Klercq aan, en niet zonder ingewikkelde verbanden. De naam schept zelfs verwarring.
Johannes Vermeer, Zicht op Dordrecht.
De schrijfwijze van Klercq is vaak aan verandering onderheven. De nauwkeurigheid van de "ambtlyke fchrieyver ter ftadhuyze" werd nogal eens bepaald naar de fonetische ervaring van "dien fchrieyver." Zo kwam het voor dat de naam Klercq, werd genoteerd als "Clerk", "Klerk" of "de Clercq." Om uit die verwarring te geraken, is vergelijking met geboorteplaats, ouders en huwelijk de enige methode om te bepalen of het om dezelfde persoon gaat. En dat is ook het geval bij de Klercq-en van Dordrecht.
Ik zal u een klein voorbeeld geven; Seike (Lucia) van Havenbeeck, geboren omstreeks 1690 te Klundert huwt in 1735 met Cornelis Clerck, geboren te Roosendaal, maar ze is wel weduwe van ene Cornelis Clercq uit Klundert, waarmee mogelijk een verband kan worden gelegd met onze Brabantse Willem Klercq (1754-1801) uit Willemstad-Dinteloord, omdat deze Cornelis uit dezelfde streek komt.
Seike hertrouwt, omstreeks 1751, na het overlijden van Cornelis Clerck, met Jan Krom, afkomstig van Maastricht, nu wonende te Steenbergen en hij is weduwnaar.
Uit het huwelijk van Cornelis en Seike worden 2 zonen geboren; Cornelis (de) Klerk (1714-1775) en Arnoldus Petrus (de) Klercq, geboren te Roosendaal (1724-1807). Ons zijn alleen deze twee zonen bekend, maar het gerede vermoeden mag bestaan, dat meer kinderen uit dit huwelijk zijn geboren, want binnen de periode van 10 jaar zal dit gezin waarschijnlijk niet kinderloos zijn gebleven, gezien het feit dat van geboortecontrole geen sprake was. Dus kunnen kinderen uit het archief verdwenen zijn of jong gestorven, wat veelvuldig voorkwam.
Arnoldus Petrus vertrekt met zijn vrouw Wilhelmina Pickaert naar Bergen op Zoom en zal daar een nieuwe tak Klercq stichten. Waarover later nog meer te vertellen is.
Apoloniakapel te Dordrecht
Cornelis (de) Klerk, die later ook als Klercq bekend wordt, is ook in Roosendaal geboren. Net als zijn ouders en zijn broer is hij Ned. Gereform. gedoopt. Cornelis wordt grutter met een winkel in de Nieuwstraat. Op 21-jarige leeftijd trouwt hij met Hermijna (Hermina) Versteegh, geboren te Bommel, haar moeder Adriana Kok, weduwe van Jan Versteegh, assisteert bij de huwelijksvoltrekking.
Het huwelijk is "zegenrijk" want er worden 11 kinderen geboren, waarvan de helft jong sterft. Cornelis ziet zijn gezondheid afnemen, en samen met zijn vrouw stelt hij een testament op bij notaris R. Nolthenius, de tekst luidt;
Cornelis Klercq, grutter en burger van Dordrecht en zijn vrouw Herremijne Versteegh, hij ziek, zij gezond. Zij benoemen de langstlevende van hen beiden tot erfgenaam en voogd over hun minderjarige erfgenamen. De langstlevende zal gehouden zijn hun kinderen te onderhouden, te alimenteren etc. tot hun mondigheid of eerder huwelijk en hun dan een bedrag van 50 gld uit te keren.
Cornelis overlijdt op 1 juli 1775. Hij wordt begraven in de Augustijnenkerk met ordinaire koetsen, niet luiden en laat kinderen na
Gravenstraat te Dordrecht
Nu Herremijne weduwe is geworden, acht ze het ook raadzaam te legateren. Bij notaris A. Bax laat ze de volgende tekst opstellen;
Hermina (Herremijna) Versteegh, weduwe van Cornelis Klerk (Klercq), inwoonster van Dordrecht. Zij legateert aan haar zoon Cornelis Klerk (Klercq) de keuze "om haar wagen, of de vrijdom of het regt van dien, thans door hem in hure gebruikt, of als huurder waargenomen werdende, met alle gevolgen en aankleven deszelven" aan te nemen voor een bedrag van 900 gld. Aan haar dochter Adriana Klerk (Klercq), echtgenote van Jan Velthuijzen (Velthuysen), legateert zij al haar klederen. Tot erfgenamen van haar overige na te laten goederen benoemt zij haar kinderen, op voorwaarde, dat zij in haar boedel zullen inbrengen al hetgeen zij in het toekomende aan haar schuldig zullen zijn. Tot voogden over haar minderjarige erfgenamen benoemd zij Eliza Louis van der Horst, binnenvader van het Stadskrankzinnig- en verbeterhuis en de stadschirurgijn Abraham de Quindt. Beiden verklaren de voogdij te aanvaarden.
Zicht op de Grote Kerk
Herremijne komt te overlijden, ze laat kinderen na. Ook zij wordt met ordinarie koetsen en niet luiden, om 10 uur voormiddag op 4 juni 1783 ten grave gedragen in de Augustijnenkerk. Het "niet luiden," zal er op duiden dat zij er niet op gesteld was om de klokken van de kerk te luiden bij haar begrafenis.
Haar eerste kind Cornelis (20-10-1736) overlijdt al na 231 dagen en krijgt een graf aan het klokhuis bij de kerk. Het tweede kind Johannes (10-11-1737) wordt 7 jaar en krijgt het beste graf in de Nieuwkerk. Lissia (Lesia) Pieternella (26-04-1739) trouwt op 31-jarige leeftijd met Johannes Schipper van Hendrik Ido Ambacht op 21 okt. 1770. Adriana Klercq, geboren 20 mei 1742 wordt slecht 50 dagen oud. Het één na volgende kind krijgt ook de naam Adriana, wat niet ongebruikelijk was, om de gedachtenis van het eerder overleden kind in eerbied te bewaren. Deze Adriana huwt bij haar tweede huwelijk met Evert Heijstek, 50 jaar oud, geboren te Almkerk en drie jaar na zijn huwelijk met Adriana te Puttershoek overleden. Johanna Klercq geboren op 15 jan. 1750, van haar ontbreken gegevens. Johannes die na Johanna is geboren op 27 mei 1752 leeft ook niet lang, na 189 dagen wordt ook hij begraven. Hermannes die hierop volgt (22 dec. 1754) trouwt met Maria Thinot. Pieter Klercq (6 febr. 1757) en Anna Klercq (22 okt. 1760) worden resp. 2 jaar en 15 dagen oud.
De Nieuwstraat in Dordrecht, met voorm. huizen van "Klercq"
Cornelis Klercq (21 dec. 1743), die na de eerste Adriana geboren is, trouwt met Jannetje (Johanna Anna) van Harthals. Uit dit huwelijk worden twee kinderen geboren. Herrmijna (Hermina) Klercq (7 aug.1776 - 11 okt. 1832), die wel trouwt, eerst met Johannes Mol en na de echtscheiding voor de tweede maal met Aart Schouman. Het tweede kind heet Heijltje Klercq (21 maart 1778 - 11 jan. 1820) zij trouwt met Anne Andriessen. Van Heijltje is niet veel meer bekend, dan dat zij in de Nieuwstraat woonde en haar echtgenoot Matthijs Andriessen afkomstig was uit de Nieuwe Breestraat in Dordrecht.
Van deze familie Klercq uit Dordrecht zijn verder geen mannelijke nakomelingen bekend. Het is mogelijk dat deze stam Klercq is uitgestorven. Maar het is niet uitgesloten, dat nieuwe gegevens ontdekt worden, waardoor nieuwe puzzle-stukken aanéén gelged kunnen worden. Daarom is stamboom onderzoek zo facsinerend en nooit compleet.
Cornelis (1776) en Herremijna Klercq (1776 - 1832) handelen levendig in onroerende goederen. Het ene na het andere huis wordt gekocht of daarna weer verkocht. Dan weer staat Cornelis bekend als huisbaas, op een ander moment wordt hij omschreven als dagloner. Zijn dochter doet daar niet voor onder. Ook zijn koopt en verkoopt huizen soms wel twee of negen tegelijk, soms van haar vader of van schoonfamilie. Het is blijkbaar in die tijd heel gebruikelijk dat ook vrouwen handel konden drijven in onroerend goed.
Johannes Vermeer Haven van Dordredcht
In bijlage treft u overzicht aan van de koop en verkoop van onroerend goed, zowel van Cornelis als ook van Herremijna Klercq. Uit de koopakten en omschrijving blijken bijzonderheden waarom de koop of verkoop plaats vond.
Servicepoint;
|
Ik ben Albert Prins
