|
De eenzame dood van August Adolf Klercq
De geheimzinnigheid die lange tijd aan het leven van August Adolf Klercq kleeft wordt langzamerhand ontrafelt. Tot volledige helderheid zal het waarschijnlijk nooit komen. Maar toch, zijn raadselachtige dood in 1914 ergens in Chicago, daar zijn nu de feiten van bekend.
August Adolf, zoon van Willem Frederik Karel Klercq en Johanna Adriana van Gendt is op 19 januari 1873 in Bergen op Zoom geboren. Zijn loopbaan stond van begin af aan min of meer vast. Hij zou net als zijn vader in militaire dienst treden, wat tot een lange familietraditie behoort. Zijn grootvader was luitenant-kolonel, van hem is moedig optreden bekend tijdens de strijd rond het Citadel van Antwerpen gedurende de Belgische Opstand in 1830. Zijn vader diende volk en vaderland als majoor bij de infanterie. En zijn oom Franciscus Gijsberthus vertrok als KNIL-militair naar het toenmalige Nederlands Indië, waar hij in 1915 op jonge leeftijd is overleden aan een gevreesde ziekte. Oom Arnoldus Petrus was plaatselijk commandant van Amsterdam.
 |
 |
 |
|
Adelborsten in opleiding bij de KMA
|
Vader W.F.K Klercq
|
Gala en ordinaire tenue's van cadetten KMA
|
Binnen de familie stond de ambitie voor maatschappelijke dienstbaarheid hoog aangeschreven. Ook aangetrouwde familieleden waren van onkreukbare reputatie die op belangrijke posities in de samenleving hun stempel hebben gedrukt. Een tante was getrouwd met Cornelis Droogleever Fortuin, die gezagvoerder was bij de Nederlandse Stoomvaartmaatschappij. Hun zoon Willem Droogleever Fortuin was op zijn beurt ook militair die gelegerd was in Maastricht. Hij woonde in een chique herenhuis met vrouw en twee kinderen op het Keizer Karelplein.
Als vanzelfsprekend heeft August Adolf zijn opleiding gevolgd aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda. Een krantbericht meldt op 1 augustus 1889, August is dan 25 jaar; Dat tengevolge van den uitslag van het onlangs gehouden vergelijkend examen der aspiranten voor eene plaatsing als cadet aan de Koninklijke Militaire Academie te Breda, komen voor eene plaatsing bij die inrichting tegen 1 September e.k. in aanmerking;
Infanterie hier ten lande; J.M. Sluys, H.K. Hardenberg, C.C. de Gelder, H. van Maaren, A.A. Klercq, jhr. A.G. van Nispen, jhr. J.A. Tulleken, J.H.L. le Cocq d' Armandville, jhr. M.C.F.J. de Rotte, jhr. E.W. van Holthe. W.O.T. van Oudheusden en 14 andere toegelaten candidaten. Het adelijke gehalte lag destijds ruimschoots boven het gemiddelde. Met J.N.A. Baron Taets van Amerongen als gouverneur van de Academie zal vooraf een ballotage zijn ingevoerd. Ook was de baron aangetrouwd binnen de familie van Gendt, dus dat zal ook wel van invloed zijn geweest.
 |
 |
|
Koninklijke Militaire Academie te Breda
|
Kasteel Breda met bijgebouwen KMA
|
Wat nu niet meer in de krant verschijnt, was het vroeger wel gebruikelijk om melding te publiceren van overplaatsingen van militairen. Onder het kopje MARINE EN LEGER werd aangekondigd wie van standplaats veranderde. Het Nieuws van de Dag weet op 6 februari 1902 te melden dat; De 1ste luit. A. A. Klercq van het 1ste Reg. Inf. te Leeuwarden is overgeplaatst bij het 8ste Reg. van dat wapen te Doesburg. August Adolf is dan 29 jaar. Even later in datzelfde jaar meldt dezelfde krant dat; De 1ste luit. A.A. Klercq van het 1ste bat. 8ste Reg.Inf te Doesburg wordt 1 October a.s. gedetacheerd bij de Normaal-schietschool te 's-Gravenhage.
 |
 |
|
Prins Frederik Kazerne Leeuwarden en RK kerk
|
Prins Maurits Kazerne Doesburg
|
Toch blijft August Adolf voor verwarring zorgen in zijn geschiedenis. Hij trouwt met een tot nu toe onbekende dame. Het is zelfs niet eens bekend of kinderen uit dit huwelijk zijn voortgekomen. De ambitie voor zijn militaire carrière blijkt ook al af te nemen.
De laatste melding over zijn militaria verschijnt bij koninklijk besluit No.50 van 28 januari 1907. Dan wordt gemeld dat; bij het leger in Nederland en wel bij het 41ste Regiment Infanterie, de eerste luitenant G.W. van Ginkel, van het leger in Nederlandsch-Indië, en zulks met bepaling, dat zijn ouderdom in rang bij het leger hier ten lande zal rekenen van 12 Augustus 1901 en dat hij in de ranglijst van de eerste-luitenant der infanterie van dat leger zal worden gerangschikt onmiddelijk onder den eersten luitenant A.A. Klercq.
 |
 |
|
Infanterie op veldtocht
|
Kampement infanterie
|
Enkele dagen na zijn aanstelling in Den Haag blijkt August Adolf op 2 februari eervol ontslag te hebben genomen in zijn legerplaats Haarlem. Twee weken later op 16 februari 1907 scheept hij in op de ss Rijndam. Hij vertrekt vanuit Rotterdam naar New York. Met slechts $30,-- op zak passeert hij 11 dagen later op 27 februari de douane op Ellis Island. Volgens de Immigration Records is August een ongehuwde (wat niet waar is) forse jongeman van bijna 1,90 m, met bruine ogen en donker haar. Zijn bestemming blijkt voorlopig St.Paul, Minnesota te zijn, maar niet voor lang. Wat heeft hij in hemelsnaam daar te zoeken?
Wat is hieraan vooraf gegaan?? Waarom brak August zijn militaire carrière zo schielijk af, waarom zo hals over kop het land verlaten? Is zijn huwelijk stukgelopen? Heeft hij grote schulden gemaakt?? Of ontvlucht hij Nederland om een heel andere reden, misschien lokken de grote kansen in de Nieuwe Wereld hem wel? August is nog maar 34 jaar, dat is veel te jong om het leger met pensioen te verlaten. Niemand van de familie kan daar iets van vertellen, zijn familietak is uitgestorven. Een diepgravend onderzoek zou opheldering kunnen brengen, maar dat laten we voorlopig rusten. Zijn leven eindigt al tragisch genoeg.
Zijn reisdoel is in 1909 uiteindelijk Chicago, de meest roerige en beruchte stad in die tijd. Hij neemt na wat omzwervingen in 1913 zijn intrek downtown op 603 N. Clarkstreet, midden in het bedrijvige stadscentrum dat gestaag dichtgroeit met wolkenkrabbers. Hij moet aan de kost zien te komen. August gooit het roer volledig om, aan zijn bekwaamheden als militair heeft hij hier niets. Hij wordt klerk!! August Adolf Klercq, klerk van beroep, wonende in N. Clarkstreet. Als dit geen drievoudige toevalligheid is?
 |
 |
|
Gesloopt Plaza Hotel Chicago 603 N Clarkstreet-W.Ohio str.
|
Om en nabij N. Clarkstreet en N Dearbornstreet
|
Hoe vergaat het August Adolf in Chicago? Kan hij wel wennen aan de anonimiteit van deze nooit rustende wereldstad, ver weg van huis, van familie, vrienden, zijn vrouw misschien? Stijgt het heimwee hem naar de keel, vervalt hij in depressies? Is zijn werk bij Mandel & Klein Department Store of het Plaza Hotel deprimerend, of heeft hij elders werk gevonden? Het zijn allemaal speculatieve veronderstellingen.
Vast staat dat hij zijn leven niet meer in de hand heeft. Ruim zeven jaar na zijn aankomst in Amerika overlijd August op dramatische wijze. Eenzaam en alleen, goed en wel bijna één jaar op zijn nieuw woonadres op de 7de verdieping Ward 21. Ver weg van zijn vrouw en familie. Het Certificate and Record of Death van de lijkschouwer is er duidelijk over; Verstikking door gas, zelfmoord!! Althans dat is de aangenomen conclusie.
 |
|
Overlijdensverklaring August Adolf Klercq
|
Na meer dan 97 jaar is nu de toedracht bekend geworden. August is overleden op 10 januari 1914, negen dagen voor zijn verjaardag om ongeveer 4 uur in de morgen. Anderhalve dag later is hij gevonden door Ben Lauxlois, waarschijnlijk een bevriende kennis uit 887 N. LaSallestreet, een bloc verwijderd van zijn appartement.
Hoe eenzaam en tragisch August moet zijn geweest blijkt wel uit de kille registratie van de autopsie arts Peter Em. Hoffmann die er geen twijfel over laat bestaan, dat een aantal zaken niet duidelijk zijn. Voor de dokter is niet bekend of de overledene gehuwd is, hoelang hij in Amerika verblijft of hoe oud hij werkelijk is. Zelfs de geboorteplaats van August is fout genoteerd. Germany is geen woonplaats, dus de identiteitskaart zorgt ook al voor verwarring. Wel werd een schamele $16,-- in zijn colbert gevonden. Een afscheidsbriefje is niet bekend.
 |
 |
|
Begraafplaats Elmwood River Grove Chicago
|
Familie annonce overlijden August A. Klercq
|
Drie dagen na het overlijden wordt August Adolf Klercq ten grave gedragen, zonder familie. Misschien was een vriend, collega of huisgenoot uit piëteit aanwezig, we weten het niet. Het moet een korte plechtigheid zijn geweest in de bittere winterkou, op Cementry Elmwood aan River Grove op 13 januari 1914 om 10 uur 's morgens. In Nederland weet op dat moment van de familie nog niemand wat August is overkomen. Want ongeveer een maand later dringt het droeve bericht in Den Haag door dat Zoon, Broer en Behuwdbroer August Adolf is overleden.
Een onverklaarbaar deja vú overviel me, toen ik in de winter van 1971 Chicago bezocht en in de Observatory op de 94ste verdieping van het John Hancock Building stond. Een vreemde gedachte bekroop me, bij het overzien van het imponerend panorama over deze stad, waar ik van het opkomend gevoel op dat moment geen beeld kon vormen.
 |
 |
|
Rainforest Café op 603 N Clarkstreet Chicago
|
Huidige situatie oud woonadres August A Klercq
|
De plek waar August Adolf heeft gewoond is onherkenbaar veranderd. Er is niets meer terug te vinden van het gebouw waar hij zijn leven heeft gelaten. Het hele bloc is afgebroken, inclusief het oude Plaza Hotel en de kantoor-woontoren op de hoek van W. Ohio en N. Clarkstreet. In 1968 is alles met de grond gelijk gemaakt.
Disneyficatie heeft hier genadeloos toegeslagen. De straat is verlegd, zelfs breder geworden, 603 N Clarkstreet wordt nu ergens halverwege de straat, op de hoek van W. Ohiostreet, aangemerkt door Google Map. Uitbundig thema amusement in American style kun je er nu vinden in een Hard Rock Café en het Rainforest Café, naast een enorm McDonald restaurant en de bekende Excaliber Club. Het verkeer raast je hier in alle richtingen voorbij. Niemand heeft hier gehoord van August Adolf Klercq. "Who the hell is Aoguost Klurck??"
Text © 2011 Albert Prins
Servicepoint;
Source photo; Private Archive, Google Picture Gallery, Ellis Island, National Archive
|
Ik ben Albert Prins
