Onbewoonbaar verklaard Text in progress
Het lot van historische steden ligt in de toekomst. Niet zozeer is het de vraag of monumentale gebouwen, danwel beeldbepalende straten behouden blijven. Veeleer is het een kwestie of de stad wel of niet toegankelijk is. Was het vele eeuwen geleden noodzakelijk de stad 's nachts af te sluiten tegen onruststokers of inname door vijandige troepen, toen bewezen omwallingen, stadsmuren en poorten goede dienst, de dreiging buiten de deur te houden.
Met de komst het stomend, dampend ijzeren paard, de toename van de gemotoriseerde wagen zonder paard en de velocipède, gepaard gaande met de toename van bevolking, nu bleken stadspoorten lastige obstabels. In de negentiende eeuw is niets ontziend, de sloophamer driftig ter hand genomen. Het lot van prachtige maar ook afzichtelijke poorten was beslecht, ze moesten verdwijnen. Ruim baan voor de eerste grote verkeersstromen bleek noodzakelijk.
|
De Baanstraat ligt tussen Hof van Tange en Houttuinen Een deel van de straat is gesloopt voor een verbeterde verkeerscirculatie. Foto Beeldbank Zeeland |
De 70-ste verjaardag van Joost Joosse werd in 1947 gevierd. Zijn kleindochter Jo Kieboom vond het wel zo aardig aan haar grootvader te denken. Zij plaatste ook een advertentie in de krant, met haar man woonden ze tijdelijk in huis, wegens woningnood. |
Foto Beeldbank Zeeland W. de Bruijne |
Ook Middelburg ontkwam hier niet aan, slechts één poort resteert nog. De Koepoort bij het Molenwater kon behouden blijven, omdat hier geen belangrijke toegangsweg naar het hart van de stad lag. Tot de jaren zestig van afgelopen eeuw kon worden volstaan met het bestaande stratenplan. Toch ontstond door toename van het autoverkeer problemen. De smalle straten konden het verkeer nog nauwelijks verwerken, het autoverkeersvrij maken van winkelstraten lag gevoelig, de trotse autobezitter wilde tot voor de deur parkeren. Het nu ondenkbare gebeurde toen nog volop; straten vol geparkeerde en rijdende auto's zijn op oude filmbeelden te zien.
|
|
Zoon van Joost Joosse trouwde in 1948
|
De oude Seisweg richting stad.(Foto J. Merk)
|
De gevolgen van deze ontwikkeling zijn mij niet onbekend. Rigoreuze plannen hebben delen van de stad een heel ander aanzien gegeven. Parkeerplaatsen, zo dicht mogelijk bij het centrum, lagen in de planning, waarvoor huizen, ja zelfs hele straten moesten wijken. Ook ons huis is van de kaart geveegd. De Korte Delft en de Lange Giststraat zijn voorgoed voltooid verleden tijd. Het Damplein is hiervoor in de plaats gekomen.
Wanneer ik Middelburg bezoek kan ik het niet nalaten mijn auto iets rechts tegenover de Bellinkstraat te parkeren. Het wonderlijke hiervan is dat ik op de plaats sta van onze voormalige werkplaats, misschien ook wel een beetje in het trapportaal naar de woonkamer. Op de scheiding van plein en straat lag beslist onze mandenmakerswinkel.
Sloop van de Lange Gistraat (Foto P. Kuijt) |
Sloop van de gehele Schoorsteenvegerssingel (Foto P. Kuijt) |
Ingrijpender waren de verkeerscirculatieplannen jaren daarna. De stad zat op slot. Het doorgaande verkeer naar omliggende dorpen wurmde zich over singels en grachten. Een voor Middelburg ongekend grote ingreep vond plaats, door sloop van de Schoorsteenvegerssingel, het Wagenplein, een deel van de Vlissingsestraat. De Melkfabriek verdween, het Zwembad, Het Huis van Bewaring, Boddaert Gieterijen en nog veel meer huizen die door gebrek aan toekomst al ver in verval waren geraakt.
De nieuwe Schroebrug geeft nu toegang tot de stad. Het Groene Woud ontstond. Een onbegrijpelijke naam voor een doorgangsweg. Het jubelend enthousiasme voor de komst van de naargeestige betonkolos dat Trefcenter heette, heb ik nooit goed begrepen. De gesloten fantasieloze functionele architectuur opgebouwd met industriële grindbetonpanelen is brutaal neergeploft midden in een gebied dat gekenmerkt wordt door kleinschalige historische panden. Het valt niet te ontkennen dat behoefte was aan meer parkeerruimte, maar het had met zoveel meer zorg voor vormgeving en aansluiting met de omgeving kunnen gebeuren. Wat bij de herbouw van Middelburg zo piëtistisch "De Middelburgse sfeer" werd genoemd, is hier volledig losgelaten.
Text © 2011 Albert Prins
|