Droogleever Fortuijn in onfortuijnlijke bankzaken.
mr. Cornelis Droogleever Fortuijn, directeur van de nv Nieuwe Nederlandsch Amerikaansche Hypotheekbank, en de nv. Nieuwe Internationale Hypotheekbank, geboren op 10 januari 1886 in Haarlem, is de zoon van Cornelis Droogleever Fortuijn en Geertruida Klercq. Zijn vader was gezagvoeder op de koopvaardij bij de Rotterdamse Stoomvaartmaatschppij Nederland.

Mr. Cornelis Droogleever Fortuijn aan boord van een schip, mogelijk onder gezagvoering van zijn vader, Cornelis Droogleever Fortuijn, op reis naar Amerika.

Na de lagere school en de HBS in Haarlem te hebben bezocht kreeg Cornelis door middel van het Staatsexamen toegang tot een academische opleiding. Hij studeerde 5 jaar te Leiden, waar hij promoveerde op stellingen.
In 1913 werd hij op 27-jarige leeftijd benoemd tot manager van de Holland-Texas Hypotheekbank te Port Arthur USA, en vijf jaar later werd hij aangesteld als directeur van de Nederlandsch Amerikaansche Hypotheekbank te Groningen, welke bank in 1929 overging in nv Nieuwe Nederlandsch Amerikaansche Hypotheekbank.

Hij was toen al 6 jaar getrouwd met de 3 jaar oudere Louise Donnelly, de dochter van Charles Donnelly en Roselea Rafferty, met wie hij op 22 augustus 1912 in New York in het huwelijk trad.

Tevens was Cornelis ook directeur van de nv Nieuwe Internationale Hypotheekbank. De Nederlandsch Amerikaansche Hypotheekbank was in 1893 door een aantal welgestelde Groningers opgericht, voornanelijk rijke herenboeren, die reeds eerder geld hadden gestoken in land en hypotheken in de landbouwstreken van de Mid-west en het Westen van de Verenigde Staten.

Mr. Cornelis Droogleever Fortuijn

De rijke Groningers volgden daarbij het voorbeeld van de nv Nederlandsch Amerikaansche Landmaatschappij, die reeds enige tijd eerder, en met succes, het hypotheekbedrijf overzee hadden uitgevoerd. De aanmerkelijk hogere rente die in Amerika voor hypotheken te behalen viel, in plaats van Nederland, en de regelmatig stijgende prijzen van landerijen, zorgden voor een gunstige ontwikkeling van de Nederlandse hypotheekbedrijven overzee.

Eerst in de de Wereldoorlog kwam aan het licht, dat de landwaarden niet zo stabiel bleken te zijn als vele jaren eerder was voorspeld. Terwijl toen ook de valutaproblemen een rol gingen spelen. De gevolgen van de tijdelijk vrijwel onverkoopbare landerijen, tijdens de crisis, waren tenslotte zo funest voor het hypotheekbedrijf, dat het de renteberekeningen volledig in de war bracht. Voor alle in Amerika en Canada opererende Nederlandse hypotheekbedrijven, was niet veel anders te doen dan de lopende zaken af te wikkelen.

Cornelis reisde bijna de hele wereld af in zijn hoedanigheid als directeur hypotheekzaken. Meermalen bezocht hij Amerika, Canada, Mexico en Cuba. Weinig landen in Europa heeft hij niet bezocht, met uitzondering van Rusland en de Balkan, dat voor hypotheekzaken riskante landen waren.

Zijn huwelijk moet er door geleden hebben, want in 1925 wordt de echtscheiding voor het Arrondisements Rechtbank te Groningen uitgesproken. Zijn vrouw Louise bleef in Groningen wonen en overleed daar in 1971, op 88-jarige leeftijd. 

23-04-2011 om 00:00 geschreven door albert65

Klercq-en in de Oost

Eeuwenlang hebben Nederlanders hun invloed doen gelden in de "Oost," zoals het voormalige Nederlandsch Oost-Indië binnen Nederlands-Indische families bekend stond. Met warme gevoelens wordt vaak teruggekeken op het comfortabele leven in de tropen.  De melancholie van zwoele avonden op de waranda, de kruidig zoete geur van de hibiscus, het verleidelijke gezang van kleurrijke exotische vogels, de heerlijke Indische keuken, het society-leven op de clubs, vakanties aan paradijselijke stranden, de baboe en bedienden die gedienstig in de huishouding aanwezig waren.
Er bestonden niettemin ook misstanden, die Eduard Douwes Dekker in zijn boek Multatuli beschreef. Misstanden waarvoor veel Nederlanders wegkeken. Het besturen van een eilandenrijk, dat groter is dan Europa, door een kleine koloniale macht leidt er zondermeer toe, dat een bepaalde repressie onvermijdbaar ontstaat. De belangen moesten gewaarborgd blijven, waar de Nederlanders ruime ervaring in hadden met andere kolonies. Daarentegen bestonden ook goede verstandhoudingen met de lokale bevolking. Gemengde huwelijken waren geen uitzondering.

Sawah's op Sumatra

Ook leden van verschillende families Klercq zijn naar Nederlands Oost-Indië vertrokken. Soms om handel te drijven, anderen werden uitgezonden als miltair naar het K.N.I.L. Het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger. Deze Klercq-en zijn terug te vinden in archieven, doordat ze zijn overleden in de "Oost," of op een passagierslijst voorkomen van een scheepvaartmaatschappij. Een ander is er geboren of heeft er zijn of haar echtgenoot gevonden.  Ik zal u een paar voorbeelden geven;

Een oud-koloniaal huis in Bandoeng

Cornelis Johannes Klercq, militair, in rang niet bekend, is in Batavia op 24 sept 1855 overleden. (Archief RA-jaar/bladzij; 1856-521) Hij komt niet voor in de Dinteloordse-, Dordtse-, of Middelburgse stamlijst, dus zal hij vermoedelijk behoren tot de Roosendaalse Klercq-en.

Dat geldt ook voor Jacobus Verkouteren Klercq, ook militair, waarvan bekend, dat hij de zoon is van Arnoldus Petrus Klercq en Adriana Honcoop. Hij stierf ook in  Batavia op 3 april 1857, althans zijn overlijden is daar geregisteerd. (Archief RA-jaar/bladzij; 1858/530) Het lijkt erop dat dit broer waren.
Zijn vader's naam; Arnoldus Petrus Klercq, komt herhaaldelijk voor, ook in andere stambomen, maar personen met deze naam zijn geen directe familieleden  van elkaar. Om welke reden deze naam  in bijna alle stambomen voortdurend verschijnt is niet duidelijk. Mogelijk was die naam modieus voor die tijd.

Dessa aan het Toba-meer

Wel kan met zekerheid worden vastgesteld dat Marinus Cornelis Klercq, die afkomstig was uit Middelburg, naar Indië is vertrokken. Zijn vader heette Marinus Hendrik Klercq en zijn moeder Pieternella Jacomina Kaasen. Marinus Cornelis Klercq was een zeevarende Marinier 1ste klasse. Tijdens de Atjeh-oorlog is hij overleden of gesneuveld in Kota Radja (Atjeh) Zijn overlijden is in Batavia opgetekend, op 15 augustus 1875. (Archief RA-jaar/bladzij; 1877/283) Marinus Cornelis is de broer van  Jacobus Klercq, kok-hofmeester, die op zee is gebleven voor de kust van Bretagne-Finistre, waar bij een zeemansgraf heeft gekregen. Beiden broers zijn ongehuwd overleden. Van Marinus Cornelis is niet bekend of hij een Indisch kindje heeft verwekt.

Nog eerder woonde Pieter Marinus Klercq, zoon van Goutien Klercq en Iman Nierse, in Bandjermasin. Hij was ziekenopasser, wat we daarbij moeten voorstellen is me niet duidelijk. Over deze Pieter bestaat verwarring. Hij is met zekerheid een voorkind van Goutien, dus voor het huwelijk met Iman Nierse geboren. Maar ook staat hij bekend als Iman Klercq. Pieter is op 12 februari 1862 overleden op 27-jarige leeftijd.

Een verrukkelijke markt in Bajawa

Van de Dinteloordse Klercq-en is meer bekend. deze familie is beter gedocumenteerd. Franciscus Gijsberthus Klercq (1878-1915), zoon van Arnoldus Petrus Klercq en Henriëtte Catharina Frederica Riesz, is op 37-jarige leeftijd, na een langdurig lijden te Bandoeng, op 10 november 1915, overleden. Hij was militair in dienst van het K.N.I.L-leger.

In Bagoe trouwde hij op 25-jarige leeftijd met Jacoba Cornelia Sara Modderman, die toen 33 jaar oud was, dochter van een Indische moeder met de naam Radijah, en een Nederlandse vader. Zijn vrouw was 4 jaar voordien overleden, helaas ook aan een uitputtende en langdurige ziekte. Uit dit huwelijk is één zoon in Soerabaya geboren, die bij het overlijden van zijn vader, slechts 6 jaar was. Het moet voor de jonge knaap een traumatische jeugd zijn geweest.

De ms. Sibajak van de Koninklijke Rotterdamsche Loydd (1949)

Deze zoon, die ook weer Arnoldus Petrus Klercq (02 mei 1905, geboren te Soerabaya) genoemd wordt, huwde, na een scheiding in 1945, met Antonia Nicolina Jaarsma, dochter van de bekende haardenfabrikant Nicolaas Heye Jaarsma. Mevrouw A.P. Klercq, dus Antonia N. Jaarsma is op 22 januari 1949 in Rotterdam ingescheept op de MS Sibajak op reis naar Soerabaya, via Port-Said, Sabang, Delawan, Batavia en Semarang.
Aan boord waren 571 passagiers, waaronder 60 kinderen. De bemanning bestond uit 19 koppen, met de gezagvoerder A. Gravemaker. Er waren twee dokters aan boord; H. Ph. Wirth en A. van Dongen. Voor de kinderen werd gezorgd door twee kinderleidsters.  
Haar man Arnoldus was niet aan boord. En het moet worden gezegd, dat het wel een héél curieuze overtocht was, met uitsluitend vrouwen en kinderen aan boord. Gingen de dames allemaal op familiebezoek? Het antwoord moet ik u schuldig blijven.

Het onbezorgde Indische leven.

Opmerking;
1.- Tekst gewijzigd 02-05-2011
2.- Reactie dd. 19-07-2011 van M.M. van Bruinessen wordt in stamboom verwerkt. Met dank
© 2011 Albert Prins
Videoclip; Jakarta (Batavia) 1941 (9,49 min) http://youtu.be/kpHttkGF5PM
Videoclip; People of Indonesia 1940 (10,32 min) http://youtu.be/a347rzSBrtY

22-04-2011 om 00:00 geschreven door albert65

Het Englandspiel

Het Englandspiel was een Duitse operatie in de Tweede Wereldoorlog, aangeduid door de Abwehr met Operatie Noordpool, om een geallieerd zendnetwerk te gebruiken om valse informatie te sturen naar Engeland. Dit was mogelijk doordat de Special Operations Executive (SOE) in het Verenigd Koninkrijk communiceerde met haar in Nederland gedropte agenten, zonder te weten dat deze agenten door de Duitse Abwehr waren opgepakt. Het heeft veel mensenlevens gekost, en tot op de dag van vandaag is niet bekend, hoe deze contra-spionage mogelijk is geweest.

Cornelis (Cees) Droog;leever Fortuijn

Reserve 2de luitenant Cornelis Droogleever Fortuijn zat bij het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Cornelis wilde in Leiden gaan studeren. Maar toen hij daar aankwam waren al enkele van zijn studiegenoten naar Engeland ontsnapt in een 12-voets jol, op een nacht waren ze de Noordzee overgestoken.

Cornelis besloot met Pierre Louis d'Aulnis ook naar Londen te gaan. Via de Van Niftrik-route en Antwerpen kwamen ze in Frankrijk. Daar namen ze de trein naar Toulouse. d'Aulnis was verkleed in boerenkleren met een alpinopet op, maar Droogleever zag eruit als een vreemdeling, met zijn hoogblond haar en gekleed in jasje-dasje, zoals hij dat gewend was. Bij een Duitse controle in de trein, viel hij natuurlijk meteen op en werd hem gevraagd waar de reis heen ging, en of hij voor De Gaulle was. d'Aulnis zag een medaille op het uniform bij de Duitser waaruit bleek dat hij in de Eerste Wereldoorlog had gevochten, en gaf daar snedig commentaar op. Waarop de Duitser reprimeerde; "Ik zal u pas in Toulouse arresteren." Hierdoor kregen de vrienden de kans een station eerder uit te stappen, waarmee ze ontsnapten aan de arrestatie.

Ze staken de Pyreneeën over, maar werden in Spanje opgepakt. Via Barcelona kwamen ze terecht in het concentratiekamp Miranda de Ebro. Na zeven weken werden ze met enkele medegevangenen afgehaald door een ambtenaar van de Engelse ambassade. Aan boord  van het Poolse passagiersschip MS Batory vervolgenden ze hun reis, en kwamen op 4 januari 1942 aan in Glasgow. Niet lang daarna arriveerden ze in Londen, waar de beide Engelandvaarders eerst grondig werden verhoord, daarna kregen ze een gedegen opleiding bij de M-16.

Het Pools passagiersschip MS Batory

Droogleever werd in de nacht van 24 op 25 september 1942 gedropt uit een Fokker G.1 in de buurt van Ballo in Drenthe, om de marconist te worden van Karel Willem Adriaan Beukema toe Water, die diezelfde nacht gedropt was in Rijssen, Overijssel. Beiden werden na hun landing direct gearresteerd. Hun droppingsaktie was verraden.

Een Fokker G-1 in aktie

Na hun arrestatie werden Droogleever Fortuijn en Karel Beukema toe Water op transport gezet naar Mauthausen in Oostenrijk, waar ze 2 jaar lang in bittere gevangenschap hebben doorgebracht. Op 6 september 1944 is Cornelis (Cees) Droogleever Fortuijn gefusilleerd. En een dag later trof Karel Beukema toe Water hetzelfde lot.

De toeganspoort van Mauthausen


Concentratiekamp Mauthausen als afschrikwekkend monument behouden.

De ouders van Cornelis woonden op  het Keizer Karelplein in Maastricht, vader was verbonden aan de Tapijnkazerne.

Tekst in bewerkte overname van Wikipedia
© 2011 Albert Prins

VIDEO GALLERY

Videoclip; Mauthauzen KZ Revisited (4,20 min) http://youtu.be//KySMgTWWvNM Photoclip; Rememberenceday EnglandSpiel 2011 (2.42 min) http://youtu.be/afj41rd3NYk

21-04-2011 om 00:00 geschreven door albert65

20-04-2011 om 00:00 geschreven door albert65

De eerste generatie Klercq; Cornelis de Clercqen en Seijke van Havenbeeck   (De Voorouders)

De ouders;

Cornelis de Clercqen;
geb. ca. 1690, Klundert, ovl. 1734, Dordrecht, ca. 44 jr
Zv; Dirck Jacobsen de Clercq - Josijntje Jacobs (vermoedelijke ouders)
Huwt 1 met Seijke (Lucia) van Havenbeeck,
geb. ca. 1690, Klundert, ovl. 29-12-1758, Dordrecht.
Dv; Laurens Hendriksen Havenbeek - Lijsbeth Bartholomeussen (Bevestigd)
Ondertrouw; Roosendaal; 28-01-1713
Huwelijk; op 18-02-1713 te Roosendaal NG. Leeftijd brg. ca. 23 jr. Leeftijd brd ca. 23 jr.
Duur van huwelijk ca. 22 jr.

Aantekeningen ouders;
Beroep bruidegom; Commies, controleur van konvooien en licenties te Roosendaal-Nispen
Beroep bruid; Niet bekend
Naam bruidegom ook bekend als; Cor de Clercq, Clerc, Clercqen, of de Klercq
Naam bruid ook bekend als; Lessia, Lusia, Sijke, Seijke, Seijken van Havenbeek

Kinderen uit dit huwelijk;
01.- Pi(e)ternella de Clercq,
geb./gedoopt 14-05-1713, Roosendaal Herv.
(voorkind 00-06-1712) Getuigen; Johan Swaans + echtgenote Swaans. Vader; 23 jr. Moeder; 23 jr. 
Overleden; Wanneer, waar, niet bekend
Huwt 1 met Is niet bekend, Wordt Tak ? 

02.- Cornelis Klercq,
geb/gedoopt 30-09-1714, Roosendaal Herv.
Getuigen; Frans van Dongen + Willemijntje Laurens van Havenbeek. Vader; 24 jr. Moeder, 24 jr.
Overleden 30-06-1775, Dordrecht, 60 jr.
Huwt 1 met; Hermina Versteegh geb/gedoopt; Den Bommel,
Dv; Jan Versteegh en Adriana Kok.
Ondertrouw; Dordrecht 07-12-1735
Huwelijk op 07/25-12-1735 Dordrecht. Leeftijd brg.21 jr. leeftijd brd.
Duur huwelijk 39 jr.
Overleden, 03-06-1783, Dordrecht, wordt Tak Dordrecht

03.-  Louwerens (Laurijs) de Clercq.
geb./gedoopt 24-05-1715, Roosendaal, Herv. Vader, 26 jr. Moeder 26 jr. 
Overleden. 17-06-1755 Rotterdam, 39 jr.
Huwt 1 met Gouwetje Wijnkoop, geb. ca. 1715 Koeverde
Dv. Ouders NN,
Huwelijk op 15-11-1735, Rotterdam. Leeftijd brg. 24 jr. leeftijd brd. 20 jr.
Duur van huwelijk 20 jr. Overleden, Rotterdam
Wordt Tak Rotterdam-Middelburg-Delft

04.- Pi(e)ter de Clercq,
geb./gedoopt 22-07-1716 Roosendaal Herv.
Getuigen; Carel Pardanus + Marike (Maria) Havenbeek. Vader, 30 jr. Moeder, 30 jr. Overleden;
Huwt 1 met; Is niet bekend 
Wordt Tak ?

05.- Arnoldus Petrus de Klercq,
geb/gedoopt; 02-04-1724, Roosendaal.
Getuigen; Arnoldus van Nieuwenhuijsen + Jacoba Jan Derus.
Overleden, 01-02-1807, Bergen op Zoom, 83 jr.
Huwt 1 met; Wilhelmina Pickaart, geb/gedoopt, 00-00-1730,
Dv; Willem Pickaart + Maria Scheij, Overleden te Oude Tonge.
Ondertrouw; Dordrecht 30-01-1751
Huwelijk op 14-02-1751 te Dordrecht
(Echtpaar zijn de ouders van Willem Klercq 1754-1810 Dinteloord)
Wordt Tak Dinteloord

Aantekeningen kinderen;
Naam Laurijs ook bekend als; Louwerens, Lourens
Naam de Clercq ook bekend als; Klercq
Pieternella Klercq; Nog geen huwelijk bekend
Pieter Klercq; Nog geen huwelijk bekend 
Cornelis Klercq is stamvader van uitgebreide Tak Dordrecht (Sterft uit)
Louwerens Klercq is stamvader Tak Rotterdam-Delft (Sterft uit)
Louwerens Klercq is stamvader Tak Middelburg (Is actueel)
Arnoldus Petrus Klercq is stamvader van uitgebreide Tak Dinteloord (Sterft uit)

Huwelijk 2 van Seijke van Havenbeeck 
Na overlijden van Cornelis Klercq hertrouwt Seijke van Havenbeeck;

Seijke (Lucia) van Havenbeeck (weduwe);
Huwt 2 met; Jan Krom (Crom), geb. te Maastricht. Jan Krom is weduwnaar.
Zv; Ouders niet bekend.
Ondertrouw op 07-12-1735, Jan Krom is weduwnaar.
Huwelijk op 01-01-1741 te Dordrecht. NG Leeftijd brg. ? Leeftijd brd. 45 jr.
Duur van huwelijk 13 jr.

Tijdlijn aantekeningen
07-10-1734;  Hypotheek/overdracht Grutterij aan de Nieuwstraat te Dordrecht bekend als Sint Pieter en Paulus, ook als Romeinhuis bekend. Verkoper Johanna van Wijck (weduwe) Koper; Lucia van Havenbeeck (weduwe) Bedrag 1140,- Hypt. f. 740,-. Resp. Folio 206v-2-817/207-1/817 (Cornelis (de) Klercq is dan reeds overleden)
23-09-1736;  Lessia Klercq (Lucia Havenbeeck) is getuige bij doop Cornelis Clercq, zv Laurijs de Clercq - Gouwetje Wijnkoop, te Rotterdam.
29-06-1741;  Lessia Havenbeek (Lucia Havenbeek) op vertoonde attestatie tot lidmaat NG gemeente Dordrecht aangenomen, alsdan voorheen wonende te Steenbergen.
10-01-1719;  Lucia van Havenbeek verleent haar zoon Arnoldus Petrus Klercq, wonende te Dordrecht, procuratie tot verkoop van een huis met schuur en hof gelegen aan de Molenstraat te Roosendaal, genaamd "den Prins Cardinael." Wellicht nog bezit tijdens verblijf in Roosendaal.
31-03-1758;  Testament Seijke Havenbeek. Not. J.J. Bosschart. Inv.nr. 6826, Roosendaal
27-04-1761;  Testament Seijke Havenbeek. Not. J.J. Bosschart. Inv.nr. 6829, Roosendaal (na haar overlijden)


TOELICHTING;
Datums met het / teken;    bij geboorte; Aangifte geboorte / Doopdatum
                                       bij huwelijk; Ondertrouw / Wettelijke huwelijksdatum 
N.G.                                Nederlands Gereformeerd

Stand 20 april 2011 - Wijz. 25-06-2011 - 06-07-2011 - 19-12-2011

Stamboomgegevens ontleend aan;
1-  André den Haan http://www.uwpassieonline.nl
2.- Het Markiezenhof, Bergen op Zoom
3.- DIEP, Archief Dordrecht
4.- BHIC, Brabants Historisch Informatie Centrum
 
© 2011 Albert Prins

20-04-2011 om 00:00 geschreven door albert65

Klercq-en van Zeeuwse oorsprong

Niet iedere Klercq zal zich ervan bewust zijn dat ze ook een klein beetje Zeeuw zijn, en toch is het waar. Want het geldt voor  bijna alle huidige generaties Klercq, dat hun stamvader uit Middelburg afkomstig is. Met uitzondering, natuurlijk, voor de Dinteloordse en Dordtse Klercq-en.

Silouette van Middelburg bij optrekkende mist (Middelburg on a misty day)

De geschiedenis van Middelburg
Middelburg wordt voor het eerst in 1103 genoemd als "Mitthelburgensis portus" in een beschrijving van het leven van de heilige Willibrord. Aangenomen wordt dat de stad is ontstaan uit een verdedigingswerk, een vluchtburg die in de 9de eeuw werd aangelegd tegen invallen van de Noormannen. Volgens die theorie was Middelburg de middelste burcht tussen Domburg en Souburg.
Op die voormalige Karolingische burcht vestigden de Norbertijnse monniken, welke afkomstig waren van de Sint Michielsabdij uit Antwerpen, in 1127 het abdij van Middelburg, dat later zou uitgroeien tot een imposant complex van kruisgangen, pandtuinen, logementen, raadszalen, kerken en kapellen.  

Van europees belang
Al in de 15de eeuw was Middelburg een belangrijke handelsstad. De bouw van het elegante stadhuis aan de Markt, in 1452, getuigt daarvan. In de 16de eeuw was de Zeeuwse hoofdstad, tot 1585, de grootste haven- scheepsbouw- en koopstad van de Noordelijke Nederlanden. Daarna was Middelburg, tot het derde kwart van de 17de eeuw, op Amsterdam na, de belangrijkste handels- en havenstad van de Republiek der Zeven Provinciën. 

De Zeeuwse hoofdstad had in de tweede helft van de 17de eeuw een inwonertal dat schommelde tussen de 27.000 en 30.000. Daarmee behoorde Middelburg tot de grootste en dichtst bevolkte steden van Europa, en was het de 5de stad van het land, zelfs volkrijker dan o.a. Den Haag en Utrecht.

Het Stadhuis van Middelburg, één van de fraaiste en elegantste van Nederland, in Vlaamse Renaisance stijl.

De voorspoed stagneert
Eind 18de eeuw verzandde het in het Sloe uitmondende kanaal van Welzinghe, waardoor de haven slechter bereikbaar werd. Het einde van de soevereine provincies in 1795 en het instellen van het centralistisch bestuur vanuit Den Haag, heeft Zeeland niet veel goed gedaan. Hierdoor, en door de Franse overheersing braken slechte tijden aan, omdat de handel stagneerde, waardoor de scheepvaart en scheepsbouw terugliepen. De Franse bezetting leidde er ook toe, dat de Engelsen, de Hollanders als vijanden zagen en verschillende kolonies overnamen.

Ook het opheffen van de VOC had dramatische gevolgen. - Middelburg was na Amsterdam de machtigste VOC-stad, en voordien zelfs machtiger dan Amsterdam-  omdat de handel zich volledig naar Holland verplaatste. Rond 1800 had Middelburg nog ongeveer evenveel inwoners als Haarlem en Groningen en was daarmee, met meer dan 20.000 inwoners, toch nog de 8ste stad van Nederland.

De Dam met het Droogdok, nu aanlegplaats voor de pleziervaart.

Krimp en economische neergang
Begin 19de eeuw daalde, zoals ook in de rest van het land, in Middelburg de bevolking, als gevolg van de Franse bezetting en de nasleep daarvan door economische neergang. In Middelburg en Zeeland trad het herstel veel later in dan in overige provincies, daardoor had Middelburg, als belangrijke grote stad, rond 1850 definitief afgedaan en werd de Zeeuwse hoofdstad - na meer dan 300 jaar, van grote bloei, en tot de grootste steden van het land te hebben behoord - door andere Nederlandse steden overtroffen.

De "Lange Jan," de toren van het abdij, gezien vanaf het Nieuwe Damplein.

De eerste Klercq in Middelburg
Rond, 1764, moet Cornelis Klercq, geboren 1738 afkomstig van Rotterdam, aangetrokken zijn geweest door de bloeiende ontwikkelingen in de stad. Hij vestigt zich als koperslager en wordt in 1782 officieel aangesteld als 's Lands brandspuitmaker, verbonden aan het Abdij van Middelburg. Met zijn vrouw, Maria Catharina Elizabeth Scheel en kinderen woont hij lange tijd in wijk 21 op nr. 33, dat bekend stond als Lange Geere aan de oostzijde. Jaarlijks betaald Cornelis huisbelasting à raison £.1.3.4. Later koopt hij een huis op de Vlasmarkt, daar overlijd zijn vrouw in 1806. Ook hij wordt op hetzelfde adres het huis uitgedragen naar het kerkhof, we schrijven dan het jaar 1820. 

Nog even terug komen op de Vlasmarkt. Het bijzondere voorval doet zich voor dat zo'n 100 jaar later weer een Klercq op de Vlasmarkt woont. Het is opa Mattheus Johannes Klercq, de beroemde mandenmaker. Is dit toeval, of lotsbeschikking?

De Kuiperspoort, waar opa Klercq geregeld mandwerk moest leveren aan Wijnhandel Denevers

Een kort overzicht
Bij het overlijden van Cornelis Klercq wordt er melding van gemaakt dat hij veel kinderen en kleinkinderen achterlaat. Nu bijna alle digitale archieven zijn doorzocht kan met enige zekerheid wordt vastgesteld dat het onderstaand overzicht een juist beeld weergeeft van de familie Klercq in de eerste generaties. (Voor details zie ook artikel; "De eerste Klercq in Middelburg")

Kinderen uit het huwelijk Cornelis Klercq en Maria Catharina Elisabeth Scheel;
In de derde generatie;
1.- Lourens Klercq
2.- Jan Jacob Klercq
3.- Aletta Klercq (Klerck) tweeling
4.- Goujetie Klercq (Klerck) tweeling
5.- Johannes Jacob Klercq, huwt met Jacoba Wouters
6.- Cornelis (Noe) Klercq, huwt met Pieternella Meeuwse *)
7.- Maria Cornelia Klercq, huwt met Frans Vogelzang

*) Cornelis Noe Klercq wordt als stamvader beschouwd voor de Middelburgse Tak 

Kinderen uit het huwelijk Cornelis (Noe) Klercq en Petronella Meeuwse;
In de vierde generatie;
1.- Maria Cornelia Klercq, huwt met Pauwelus de Maar
2.- Goutien Klercq, huwt met Iman Nierse
3.- Johannes Cornelis Klercq (1803-1804) 9 mnd
4.- Aletta Klercq, huwt met Daniël Dieters (Daniël Dieters .wedn. hertrouwt met Maria Josephina Schoonwater)
5.- Franscina Maria Klercq, huwt met Johannes Hendrik van Riel (Hendrik van Riel wedn. hertrouwt met Pietern v. Winkelen)
6.- Marinus Hendrik Klercq, huwt met Pieternella Kaasen (tak Den Helder)
7.- Laurens Klercq, huwt met Anna Elisabeth Scholten
8.- Johannes Cornelis Klercq, huwt met Wilhelmina Cornelia Gal, (tak Huizen-Amsterdam)

Nakomelingen andere generaties (tot de elfde !) met verspreidingen;
a.- Cornelis Klercq (1845-1922) trouwt Pieternella Hendrika Johanna Bruijns, tak Middelburg
b.- Joost Klercq (1846-1914) trouwt Maria Klasina Goudswaard, tak Den Helder
c.- Cornelis Klercq (1850-1888) trouwt Helena Rijnwalt, tak Deventer-Apeldoorn
d.- Cornelis Klercq (1907-1988) trouwt Antje Smit, tak Heer-Hugowaard
e.- Nicolaas Klercq (1908-1976) trouwt Bartje Muurling, tak Heer-Hugowaard
f.- Herm Jan Klercq (1914-?) trouwt Hermina Miskotte, tak Hilversum
g.- Jacobus Cornelis Willem Klercq (1919-1988) trouwt Adriana van Ravenswaaij, tak Weesp
h.- Cornelis Klercq (1881-1954) trouwt Berber Visser, tak Middelburg-Amsterdam

Opmerking;
1.- Overname tekstdeel; geschiedenis van Middelberg; http://www.plaatsengids.nl
2.- *) Genealogie gewijzigd 27 april 2011 - 17 juni 2011 - 25 juni 2011
3.- Er kunnen nog meer aanpassingen volgen
© 2011 Albert Prins

19-04-2011 om 00:00 geschreven door albert65

Klercq van Dordrecht

De geur van oud perkament en geboend eikenhout doet me herinneren aan mijn jeugdjaren, toen ik, op de vrije woensdagmiddag van school, op ontdekkingstocht door het Abdij van Middelburg op zoek naar iets bijzonders ging. Wat dat dan wel wezen mocht wist ik niet. Als het maar iets te vertellen had over mensen uit het verleden.

Zo voel ik me nu ook. Het zoeken naar families Klercq brengt me naar onverwachte plaatsen. Al vaker kwam ik de naam Klercq tegen in verband met Dordrecht, maar nooit heb ik daar concreet een vondst gedaan. Tot ik kortgeleden een genealogie van André de Haan ontdekte. En warempel; ook hier treffen we Klercq aan, en niet zonder ingewikkelde verbanden. De naam schept zelfs verwarring.

Johannes Vermeer, Zicht op Dordrecht.

De schrijfwijze van Klercq is vaak aan verandering onderheven. De nauwkeurigheid van de "ambtlyke fchrieyver ter ftadhuyze" werd nogal eens bepaald naar de fonetische ervaring van "dien fchrieyver." Zo kwam het voor dat de naam Klercq, werd genoteerd als "Clerk", "Klerk" of "de Clercq." Om uit die verwarring te geraken, is vergelijking met geboorteplaats, ouders en huwelijk de enige methode om te bepalen of het om dezelfde persoon gaat. En dat is ook het geval bij de Klercq-en van Dordrecht.

Ik zal u een klein voorbeeld geven; Seike (Lucia) van Havenbeeck, geboren omstreeks 1690 te Klundert  huwt in 1735 met Cornelis Clerck, geboren te Roosendaal, maar ze is wel weduwe van ene Cornelis Clercq uit Klundert, waarmee mogelijk een verband kan worden gelegd met onze Brabantse Willem Klercq (1754-1801) uit Willemstad-Dinteloord, omdat deze Cornelis uit dezelfde streek komt.
Seike hertrouwt, omstreeks 1751, na het overlijden van Cornelis Clerck, met Jan Krom, afkomstig van Maastricht, nu wonende te Steenbergen en hij is weduwnaar.

Uit het huwelijk van Cornelis en Seike worden 2 zonen geboren; Cornelis (de) Klerk (1714-1775) en Arnoldus Petrus (de) Klercq, geboren te Roosendaal (1724-1807). Ons zijn alleen deze twee zonen bekend, maar het gerede vermoeden mag bestaan, dat meer kinderen uit dit huwelijk zijn geboren, want binnen de periode van 10 jaar zal dit gezin waarschijnlijk niet kinderloos zijn  gebleven, gezien het feit dat van geboortecontrole geen sprake was. Dus kunnen kinderen uit het archief verdwenen zijn of jong gestorven, wat veelvuldig voorkwam.

Arnoldus Petrus vertrekt met zijn vrouw Wilhelmina Pickaert naar Bergen op Zoom en zal daar een nieuwe tak Klercq stichten. Waarover later nog meer te vertellen is.

Apoloniakapel te Dordrecht

Cornelis (de) Klerk, die later ook als Klercq bekend wordt, is ook in Roosendaal geboren. Net als zijn ouders en zijn broer is hij Ned. Gereform. gedoopt. Cornelis wordt grutter met een winkel in de Nieuwstraat. Op 21-jarige leeftijd trouwt hij met Hermijna (Hermina) Versteegh, geboren te Bommel, haar moeder Adriana Kok, weduwe van Jan Versteegh, assisteert bij de huwelijksvoltrekking.

Het huwelijk is "zegenrijk" want er worden 11 kinderen geboren, waarvan de helft jong sterft. Cornelis ziet zijn gezondheid afnemen, en samen met zijn vrouw stelt hij een testament op bij notaris R. Nolthenius, de tekst luidt;
Cornelis Klercq, grutter en burger van Dordrecht en zijn vrouw Herremijne Versteegh, hij ziek, zij gezond. Zij benoemen de langstlevende van hen beiden tot erfgenaam en voogd over hun minderjarige erfgenamen. De langstlevende zal gehouden zijn hun kinderen te onderhouden, te alimenteren etc. tot hun mondigheid of eerder huwelijk en hun dan een bedrag van 50 gld uit te keren.
Cornelis overlijdt op 1 juli 1775. Hij wordt begraven in de Augustijnenkerk met ordinaire koetsen, niet luiden en laat kinderen na

Gravenstraat te Dordrecht

Nu Herremijne weduwe is geworden, acht ze het ook raadzaam te legateren. Bij  notaris A. Bax laat ze de volgende tekst opstellen;
Hermina (Herremijna) Versteegh, weduwe van Cornelis Klerk (Klercq), inwoonster van Dordrecht. Zij legateert aan haar zoon Cornelis Klerk (Klercq) de keuze "om haar wagen, of de vrijdom of het regt van dien, thans door hem in hure gebruikt, of als huurder waargenomen werdende, met alle gevolgen en aankleven deszelven" aan te nemen voor een bedrag van 900 gld. Aan haar dochter Adriana Klerk (Klercq), echtgenote van Jan Velthuijzen (Velthuysen), legateert zij al haar klederen. Tot erfgenamen van haar overige na te laten goederen benoemt zij haar kinderen, op voorwaarde, dat zij in haar boedel zullen inbrengen al hetgeen zij in het toekomende aan haar schuldig zullen zijn. Tot voogden over haar minderjarige erfgenamen benoemd zij Eliza Louis van der Horst, binnenvader van het Stadskrankzinnig- en verbeterhuis en de stadschirurgijn Abraham de Quindt. Beiden verklaren de voogdij te aanvaarden.

Zicht op de Grote Kerk

Herremijne komt te overlijden, ze laat kinderen na. Ook zij wordt met ordinarie koetsen en niet luiden, om 10 uur voormiddag op 4 juni 1783 ten grave gedragen in de Augustijnenkerk. Het "niet luiden," zal er op duiden dat zij er niet op gesteld was om de klokken van de kerk te luiden bij haar begrafenis.

Haar eerste kind Cornelis (20-10-1736) overlijdt al na 231 dagen en krijgt een graf aan het klokhuis bij de kerk. Het tweede kind Johannes (10-11-1737) wordt 7 jaar en krijgt het beste graf in de Nieuwkerk. Lissia (Lesia) Pieternella (26-04-1739) trouwt op 31-jarige leeftijd met Johannes Schipper van Hendrik Ido Ambacht op 21 okt. 1770. Adriana Klercq, geboren 20 mei 1742 wordt slecht 50 dagen oud. Het één na volgende kind krijgt ook de naam Adriana, wat niet ongebruikelijk was, om de gedachtenis van het eerder overleden kind in eerbied te bewaren. Deze Adriana huwt bij haar tweede huwelijk met Evert Heijstek, 50 jaar oud, geboren te Almkerk en drie jaar na zijn huwelijk met Adriana te Puttershoek overleden. Johanna Klercq geboren op 15 jan. 1750, van haar ontbreken gegevens. Johannes die na Johanna is geboren op 27 mei 1752 leeft ook niet lang, na 189 dagen wordt ook hij begraven. Hermannes die hierop volgt (22 dec. 1754) trouwt met Maria Thinot. Pieter Klercq (6 febr. 1757) en Anna Klercq (22 okt. 1760) worden resp. 2 jaar en 15 dagen oud.

De Nieuwstraat in Dordrecht, met voorm. huizen van "Klercq"

Cornelis Klercq (21 dec. 1743), die na de eerste Adriana geboren is,  trouwt met Jannetje (Johanna Anna) van Harthals. Uit dit huwelijk worden twee kinderen geboren.  Herrmijna (Hermina) Klercq (7 aug.1776 - 11 okt. 1832), die wel trouwt, eerst met Johannes Mol en na de echtscheiding voor de tweede maal met Aart Schouman. Het tweede kind heet Heijltje Klercq (21 maart 1778 - 11 jan. 1820) zij trouwt met Anne Andriessen. Van Heijltje is niet veel meer bekend, dan dat zij in de Nieuwstraat woonde en haar echtgenoot  Matthijs Andriessen afkomstig was uit de Nieuwe Breestraat in Dordrecht.

Van deze familie Klercq uit Dordrecht zijn verder geen mannelijke nakomelingen bekend. Het is mogelijk dat deze stam Klercq is uitgestorven. Maar het is niet uitgesloten, dat nieuwe gegevens ontdekt worden, waardoor nieuwe puzzle-stukken aanéén gelged kunnen worden. Daarom is stamboom onderzoek zo facsinerend en nooit compleet.

Cornelis (1776) en Herremijna Klercq (1776 - 1832) handelen levendig in onroerende goederen. Het ene na het andere huis wordt gekocht of daarna weer verkocht. Dan weer staat Cornelis bekend als huisbaas, op een ander moment wordt hij omschreven als dagloner. Zijn dochter doet daar niet voor onder. Ook zijn koopt en verkoopt huizen soms wel twee  of negen tegelijk, soms van haar vader of van schoonfamilie. Het is blijkbaar in die tijd heel gebruikelijk dat ook vrouwen handel konden drijven in onroerend goed.

Johannes Vermeer Haven van Dordredcht

In bijlage treft u overzicht aan van de koop en verkoop van onroerend goed, zowel van Cornelis als ook van Herremijna Klercq. Uit de koopakten en omschrijving blijken bijzonderheden waarom de koop of verkoop plaats vond.

Servicepoint;

VIDEO GALLERY

Videoclip; Dordrecht oldest city of South Holland (2.48 min) http://youtu.be/5sh5gpJptXs Videoclip; Dordrecht Canaltrip (5.37 min) http://youtu.be/lUTMdaPWwqk

Bijlagen:
Cornelis Clerq.pdf (237.6 KB)   
Koopakten Cornelis KlercqBeveiligd.doc (27 KB)   
Koopakten Hermina KlercqBeveilgd.doc (32 KB)