Beeld- Tekstverantwoording; Foto's afkomstig van diverse bronnen; Beeldbank-Zeeuws Archief, Beeldbank-ZeelandNet, Beeldbank-Zeeuwse Bibliotheek Beeldbank-Wikipedia, Beeldbank-Google Openbare Sites, Collectie uit eigen archief. Tekst afkomstig van Wikipedia, en andere bronnen. in bewerkte of verkorte vorm Tekst uit eigen bron. Copyright; Eigenaren van foto's kunnen zich melden voor bronvermelding.
Educatief Internet-Magazine over historie van familie Klercq en duurzame mandenmakerscultuur
30-08-2011
The jolly cars of FIAT
The jolly cars of FIAT
The FIAT 500 was introduced in 1957 as a successor to the Topolino (Italian for mouse). The designer was Dante Giacosa, a designer who would become an automotive legend for his contribution to the industry. The FIAT 500 was a two-seater, rear engine, utility car that was built as an economical means of transportation void of luxery items or sports-car intentions. It featured a 479cc overhead valve engine mated to a four speed gearbox. With 13 horsepower, the FIAT 500 never set any land speed records. It had a top speed of 85 km/h. The succesful FIAT Topolino, with suicide wind catching doors
The FIAT 600 Jolly was introduced in 1957-1958. The coachwork is a concept by Ghia. Carrozzeria Ghia Spa. was established in 1915 in Turino, Italy and was noted for their famous Italian design and coachbuilding firms. The Jolly is noted for its canvas surrey top and wicker seats. The FIAT Jolly was marketed for resort areas and used for sight-seeing. This remarkeble funny car has a top speed of about 60 mph, just as much as the spin-off of the FIAT 500, 85 km/h
The Jolly Fiat 500 with fringed canvas roof and wicker seats are seldom to see on the road today.
With a cost of nearly as double of a standard "500," they were made in a very limited production. It is believed that fewer than 100 exist today, each one being unique. 32 Jolly cars were used as taxis on the island of Catalina off the coast of Los Angeles in the USA in the years 1958-1962. Featuring wicker seats and the option of a fringed top to shield its occupants from the sun, these cars were originally made for use on large yachts of the wealthy. Aristoles Onassis and Jacky Kennedy owned one. The American version of the Jolly Fiat 500 Ghia
The original FIAT 600 Multipla were based on a FIAT 600's drivetrain. Model 1100 coil and wishbone independent front suspension, and sat 6 people in a footprint just 50 cm longer than the original Mini Cooper. The driver compartment was moved forward over the front axle. elimating the boot in effect but giving the body a very minivan-like "one-box" look. Behind the front seat the vehicle could be arranged with a flat floor area or a choice of one or two bench seats. Until the 1970's this car was widely used as a taxi in many parts of Italy, as well as in Poland, where a similar type was produced
In 1956 Pininfarina designed a remarkable open topped Multipla prototype called the "Marinella" with wooden slat wraparound bench in the rear. Later on re-designed in wicker seating. This Multipla was also marketed as a resort and sight-seeing car. A few has been produced. Nowadays it wil be one of the classic cars, just as the Jolly, who many would like to have to make a wonderful drive with.
FIAT Mulipla 600 produced in Poland as taxis, The FIAT Multpla Marinella designed by Pininfarina
Naast deze succesvolle weblog Le Cercle Klercq, bestaat ook de zustersite 't clijnParadijs. Hier treft u ook leuke verhalen aan, foto's van schitterende streekklederdracht en recepten voor heerlijke Zeeuwse gerechten en snoepjes. S.v.p. ga naar; http://blog.seniorennet.be/t_clijn_paradijs/ Ik wens u veel lees- en kijkplezier Bookmarket at the Marketplace every year
In addition to these succesfull blog Le Cercle Klercq, excists the sistersite "t clijn Paradijs (In Little Paradise) Here you will find also nice stories, photo's of local Zeelandian costums and recipes for delicious food and candies. Please, just click on http://blog.seniorennet.be/t_clijn_paradijs/ I wish you joyfull reading, or watching pictures Les belle charme des costumes Zélandais
Neben diesen erfolgreichen Blog Le Cercle Klercq, excistiert die Schwester Site 't clijn Paradijs (Das Kleines Paradies) Hier finden Sie erhohlende Geschichten, Foto's von Zeeland, Trachten und Rezepten für leckere Gerichten Bitte bezuchen Sie; http://blog.seniorennet.be/t_clijn_Paradijs/ Viel Spass beim Lesen und Geniessen Sie den Foto's Who is mein Geld ? Where is my money? Où est mon argent?
En plus de ces succes le Blog Le Cercle Klercq, est le site soeur 't clijn Paradijs (Le Petite Paradis) Ici vous trouverez de belles histoires, des photos de costumes historique locaux, et des recettes délicieuses de cuisine Zèlandais S.v.p. cliquez à http://blog.seniorennet.be/t_clijn_paradijs/ Bonne lecture et à regarder les photo's magnifique Le belvedère de Maison 's Hertogenbosch
Top designer from the Phillipines, Kenneth Cobonpue
Kenneth Cobonpue, born 1968 Cebu City, the Phillipines is an industral, furniture designer who is best known for his unique style, using natural forms with rattan, bamboo, buri and abaca. Kenneth Cobonpue
His youngest creative talent was developed at his mother's furniture factory at Cebu City, it was the start of a dazzling carreer. Cobonpue is project and furniture designer for filmsets, exclusive hotels and holiday resorts. He also is the favorite designer for many Hollywood stars. Brad Pitt bought a Lolah cocoonbed after a visit at Cobonpue's showroom in Los Angelos. Kenneth's remarkeble furniture is used in films and televison serials, such as Ocean 11, and the remake of Total Recall. He was assigned to decorate Ninoy Aquino International Airport and Mactan-Cebu International Airport. Presentation of Bloom chair, Chiquita tabouret, Lolah chair, Cloud lamp by Hive
In the late eighties he studied industrial design at the Pratt Institute of Design in New York. After been graduated Kenneth travelled to Europe to gaine more experience in designing. In Germany and Italy he found work as a teacher at various schools and workshops. In 1994 he moved to the United States to find an appointment at one of the large design studios. Two years later in 1996, troubled by lack of work he returned to the Phillipines Yoda serie of. dining chairs, sofa's, tabourette's, table's and accessories
Back home, full of new ideas, he took over the leadership of his mother's factory at the age of 28 years. He changed the policy of the firm, that at those times was recognized by manufacturing traditional rattan home-furniture. The swing to experimental new designs was a breaktrough, with his collection of Yin-Yang. The beds and chairs of this collection were made of rattan strips on steelframes and wickerwork with round and square forms. The experimental Phoenix Car
An other much praised collection was a range of furniture he called the Lolah-collection, where Cobonpue used traditional techniques of local shipbuilding. In this serie he experimented with rattan to the most flexibilty of the material, what he shaped to sensual forms. This also, brought him to the idea to design an enviromental friendly car, ofcourse in the basic material of rattan in combination with automotive technques. The Phoenix Car, Chiquita tabouret, Dragnet Chair, the Noodle Lamp
At exhibitions all around the world, Cobonpue made a remarkeble statement with this car. Many international glossy magazines wrote about this experimental vehicle for short distances. His name was worldwide settled among wellknown designers. He proved that rattan is a natural material with unexpectable applications, not seen before. Dragnet Chairs in red, well fitting at a swimmingpool
Kenneth Cobonpue received several international awards. In France, at the HongKong Design Centre and the Singapare International Furniture Design, he won first prizes. A number of his designs were choosen for three consecutive editions of the leading International Design Yearbook. Great fame he achieved with the Voyage-collection, including the Cocoon-shaped beds. With the Opera petsofa he created furore again. Inspirated by The Sydney Operahouse, dog-lovers buy it by hunderds in Hollywood. The Operetta Dogsofa
The Phillipines, Panglao Island, for tourists a tropical paradise
Panglao is an island in the Phillipines located southwest of the islands of Bohol and east of Cebu. Currently Panglao is one of the top tourist destinations in the Phillipines, famous for its beautiful dive spots, as well as many several islet ideal for beach bathing at Gak-ang and Pontod. The island Cebu is the centre of industry in producing bamboo furniture
Where Bamboo comes from Bamboo is the Malaysian name for a large number of plant varieties, that a tribe forms of grass species. The stems consist of dence parallel fiber bundles; they are hollow inside and at regular distances interrupted by growingknots of leaves or branches. Most bamboo flourish rarely, some annually, other species are blooming not more than every three years. Bamboo is one of the fastest growing plants, the stem can grow from a few millimeters to 25-30 centimeters in diameter and reach a tallness as easely as up to 35 meters.
The plant is found in diverse climates, of cold mountain areas, to hot tropical regions. It spread itselfs mainly underground through their roots in a wide range around the stem. There are certain kinds of bamboo that grows 1 meter a day. This is three times as fast as the fastest growing tree. Bamboo is also the only nourishment for Panda-bears, their lives depend on this plant.
All kinds of applications In recent years, bamboo has become increasingly popular for its applications in garden design, as wel as for interior purposes in western countries. For example for tabletops, parquet, kitchendoors, ceilingssystems. Even in textile, bamboo fibers are used for clothing, just as cotton is applicated for a super-white shirt. Children playes with bamboo toys. Bamboo can be used to strenghten concrete, what's essential in areas where earthquakes occure. Houses of bamboo survive earthquakes better because of the strenghts and flexibilty of the material. Some bamboo plants are raw pulpmaterial for the production of ordinary dailypaper to fine paper for artists.
For less peacefull use, mankind makes weapens, spears for fishing and fishing rods of bamboo since early times. But also musical instruments like panflutes, allready known in Greece times. In China and Japan, bambooflutes belong to their heritage classical music instruments, and in the Indonesian Archipel the music made by an angklung orchestra is a touristical attraction as well.
Bamboo braiding as old as mankind But most of all, bamboo is used for braiding baskets in all kinds, all forms, different sizes, to a wide range of purposses in household, transportation, luxery and artworks. Wickerwork and bambo braiding is as old as mankind, even older than earlierest pottery. The oldest wickerwork found is dated 10.000 years ago.
Valuable bamboo arts In East Asia, the Phillipines, Thailand, Indonesia, China and especially Japan, braiding with bamboo has reached a highly developed level of art. Very refined and delicate of forms, beautiful designed by tradition, Japanese bamboo boxes, baskets etc, are in favour as collector items, of which are paid high prices at the time. A simple basket generate at an auction $600 or up to thousands of dollars.
How to make a nice basket
Raw material, ready for claevage into strips
Cleaving bamboo to strips is a delicate work, experience is essential Making bamboo strips on measure and right thickness for braiding
Nearly ready made basket of bamboo strips, not yet finished Finishing touch by making the top trims, hinges and handle
Price worthy, beautiful hand-basket, varnished, ready for long-time use
Phillipine basket-seller on tour, to sell enviromental friendly products
Wonen in de binnenstad van historische steden is aantrekkelijk geworden, nu veel leegstaande bovenwoningen verbouwd zijn tot appartementen. Dat betekent ook dat de oorspronkelijke indeling verloren raakt, waardoor het "historisch wonen" betrekkelijk is. Het kan haast niet anders. We slapen niet meer in een alkoof, we wassen ons niet meer aan de gootsteen. Een volwaardige badkamer is onontbeerlijk, compleet met massagedouche, bidet, tweepersoonsbad en als het even kan ruimte voor een solarium en de fitnessfiets, die je met geen mogelijkheid vooruit krijgt. De Vlasmarkt anno 2010. Het is een horeca-annex winkelstraat geworden.
Het huis van opoe en opa Klercq, met de lieflijke naam 't clijn Paradijs, is evenmin ontkomen aan modieuze restauratie opvattingen. Meermalen verbouwd sinds 1954, ingekort, samengevoegd met de naastgelegen woning van de dames Mattena, om daarna weer een zelfstandig leven te leiden. Is het pand eerst in gebruik geweest, na het vertrek van Klercq, als mandenmakerswinkel door Versluis en van der Ven. Een aantal jaren heeft het dienst gedaan als makelaarskantoor van Dijk. Het is ook het adres geweest voor verkoop van trendy grenenhouten meubelen, om vervolgens door verwaarlozing en leegstand bijna ten onder te gaan. Het heeft nu de bestemming van winkel-appartement gekregen, waarmee één van de oudste panden van Middelburg is gered van verder verval. Echter, alleen de gevel is bewaard gebleven, van de oude indeling is niets meer terug te vinden. Vlasmarkt 46 in oorspronkelijke staat, omstreeks 1954.(Foto I.Lamain)
In de oude situatie trof je aan je rechterhand de winkel aan wat ooit een woonkamer moet zijn geweest, want het restant van de schoorsteenmantel was duidelijk aanwezig. Daarachter lag de werkplaats van Theeuwes Klercq. Het was er donker en intiem, de juiste sfeer waar hij zo op gesteld was. Slechts één petiterig lampje aan het plafond van 60 watt moest voldoende zijn voor de noodzakelijke verlichting. "Groôte pitte" vond zijn vrouw niet nodig, dat kostte stroom, dus geld. Het voordeel was het grote raam aan de zijde van de overdekte binnenplaats, dat gaf overdag voldoende daglicht, 's avonds werkte Theeuwes niet.
De vloer was belegd met dikke eikenhouten planken, die wekelijks met zilverzand blank werden geschrobd. Aanvankelijk moeten de wanden warmgeel of lichtgroen zijn geweest, die door de jaren heen van kleur waren veranderd in bruin-rood vanwege de sigarenrook. En niet alleen daardoor. Midden in zijn werkplaats stond de schouw met daarboven een ingelijst schilderijtje, voorstellende een ploegende boer met Zeeuws trekpaard, dat natuurlijk net zo verkleurd was geraakt als de wanden.
Hier stond opa's grote passie. Het rood verbrandde potkacheltje op een stalen vloerplaat. Deze laatste voorziening was wel nodig, want hij stookte dat kacheltje op tot de hoogste haalbare temperatuur, zodanig dat het soms stond te trillen van zalig geluk. Alles wat maar branden kon verdween in zijn grote hobby; vuurtje stoken. Geen jaargetijde weerhield hem daarvan. Met kinderlijk genoegen zat hij in de vlammetjes te staren. Hij moet er poëzie in hebben gezien. Opoe wist van deze afwijking bij haar man, daarom wierp ze af en toe een inspekterende blik door het raam. Op een ander moment tikte ze driftig tegen het venster en riep; "Theeuwes moe' jie nie' werreke?" Gedwee schoof hij dan weer op zijn bokje. In de hoek naast het grote raam was een houten muurkast ingebouwd. Je kon het bijna niet zien, omdat het was verwerkt in de wandbetimmering. Met een houten wervelknop sloot hij de kast af, daaronder zat het echte slot met een sleutel. Die sleutel bewaarde hij op een veilige plek. Zijn vrouw wist daarvan, maar liet hem begaan. Deze kast heeft voor menigeen een belangrijke rol gespeeld. Het grootste belang lag bij opa zelf. Hier bewaarde hij alles wat hij voor Betje verborgen moest houden; zijn sigaren, zijn snoeptrommetje en zijn centjes om weg te geven aan zijn kinderen. Hij moest toch ook wat voor zichzelf hebben, Betje hield haar man soms wel erg kort. Plattegronden van de oorspronkelijke indeling, wat geheel is verdwenen
De binnenplaats was belegd met hardstenen tegels in verschillende soorten en van wisselend formaat. Blijkbaar een restantpartijtje dat een goede bestemming had gekregen. Overigens lagen ze schots en scheef, door de verzakte ondergrond, waar later de waterput de oorzaak van bleek te zijn. Deze ruimte was het centrale punt in huis. Van hier liep je rechts naar de woonkamer, links lag de gang naar de keuken en de tuin. Verscholen in een hoek was de trap naar de verdiepingen gebouwd. En daarnaast trof je de waterpomp aan met een loeizware hardstenen stortbak, zo zwaar dat die met geen mogelijkheid te vertillen was. Schets van de binnenplaats
De pomp leverde water voor het huishouden en het weken van de wissen. Boven de pomp hing een duivenkastje met één duif erin. Het beest had nagenoeg geen ruimte zich te bewegen. Door het duivenvoer was ze moddervet geworden. Vliegen had ze allang verleerd. De enige taak waartoe ze was veroordeeld, dat ze van tijd tot tijd "Koekeroe" moest roepen. Maar, o wee...., als ze daarvoor te lui was. Opa pakte een rotanstokje en pookte wat in het kooitje; "Ze leeft nog," zei hij dan tevreden. De duif van jeanette-justjeanette.blogspot.com
De keuken was intact gebleven zoals die ooit was ingericht. De grote schouw met kookkachel voor dagelijks gebruik. Daarnaast een kolenkast en een kist voor het aanmaakhout. Een beetje rommelig en vuil hoekje was het eigenlijk. Een muizennisje kon je best wel zeggen, waar inderdaad soms een nieuwsgierig muizensnuitje nerveus speurde of de kust wel veilig was. Aan de kast hing ook opoe's scheurkalender, waar ze de dagelijkse bemoediging vond in een stichtelijke spreuk.
Meer van dat scheurwerk hing daar. De krant spaarde ze op, die ze tot reepjes scheurde. Met een touwtje bijeen gebonden hing dat klaar voor het aanmaakhout aan te steken met papier en een scheut petroleum. Nog zo'n bundeltje krantenpapier hing in het "Gemak," om je kont ermee af te vegen. Het toilethuisje met de poepdoos, waar het in de winter bitter koud was. In de zomer was je daar nooit alleen, dikke vette strontvliegen cirkelden om je hoofd, die uit eigen belang nooit rust zochten op een kleverige vliegenvanger. Opoe onderhield het huisje goed. Op gezette tijd kreeg het een verfbeurt, maar dat weerhield me er niet van om dit gemak zoveel mogelijk te mijden. Het was het grote diepe zwarte gat, waar ik als kind angst voor had. Vergelijkbare waterpomp op een binnenplaats
In de keuken, links naast de schouw stond het terrazzo aanrecht met gootsteen, van binnen bekleed met geelzwarte mozaïktegeltjes. Een koudwaterkraan aan de wand leverde water. Onder het aanrecht had in het verleden een nijverige timmerman een paar kastjes en schappen geknutsteld. De schappen waren afgedekt met een bont kleedje op een spiraaltje gespannen. Hier bewaarde opoe haar schoonmaakspullen. Een groot raam in de achtergevel bracht daglicht binnen. Tegenover het aanrecht stond een grote uitschuiftafel met links en rechts een rieten stoel. Voor opoe een knopstoel met een hoge rugleuning. Opa moest tevreden zijn met een laag model. Opoe hield van onderscheid. Dit was ook de plek waar opoe de krant zat te lezen, zich verdiepte in De Spiegel of Margriet, of 's middags een dutje deed. Plattegrond in oorspronkelijke staat.
De achtertuin was rondom omgeven met hoge witgekalkte muren dat het zonlicht reflekteerde, wat in de zomer een heerlijk subtropisch gevoel gaf. De tuin lag een flinke stap hoger dan de keuken. Het lagere deel bij de achtergevel had de bestemming gekregen van weekbak voor de wissen. Door gebrek aan een echte grote weekbak, gebruikte opa dit stukje tuin voor dit doel. Wat zo goed en kwaad waterdicht gemaakt was met forse hardstenen platen. In feite was het een provisorische oplossing, maar het funktioneerde prima. Het waterpeil werd op hoogte gehouden met een forse afdeksteen op de afvoerput. Het achterhuis is verdwenen
Theeuwes nam de voorbereiding voor het mandvlechten heel serieus. Het wilgenteen, of de wissen zoals hij dat plachtte te noemen, moest minstens een nacht in het water weken, zodat het de volgende dag soepel genoeg was om te vlechten. Al de wissen die hij nodig had spreidde hij uit in de weekbak. Wie in de buurt was kon er op rekenen dat hij of zij moest helpen emmers water aan te dragen. Eén persoon werd aangesteld bij de waterpomp op de binnenplaats, de anderen stonden in meer of min brandweerman formatie de emmers door te geven. "Waoter, waoter, 'k moe nog meer waoter 'ebbe," commandeerde opa gespannen. Flinke hoeveelheden water werden over de wissen geplensd, totdat het lichtelijk ging drijven. Op dat moment was zijn doel bereikt. Theeuwes spande een zeildoek over de wissen, verzwaarde het hele zwikje met enkele zware stenen, opdat alles op orde bleef. Klaar was Kees. Opa trok zich terug in zijn rookfauteuil. Voor hem zat de dag erop. De tuin met het "Gemak" berging en kippenhok, op de voorgrond de weekbak
Dat zoiets een broeiplaats van ongedierte wordt mag wel duidelijk zijn. Om de haverklap liet een brutale rat zijn kop zien, en was even zo snel weer verdwenen. De kat die in huis was opgenomen, om dit soort van haar mededieren te bestrijden, liet de rat wijselijk lopen. De ratten waren zulke grote joekels van beesten, dat ze er schrik voor had. Trouwens, ze bezat maar één oog en zal het andere oog op dat moment hebben dichtgeknepen. Die verwonding had ze aan zichzelf te danken. Een professionele weekbak voor wissen, in zink of hardsteen
Op haar strooptochten naar lekkere hapjes sloeg ze nooit de naastgelegen tuin van buurman slager Leijnse over. Dat kon die slager niet langer verdragen, hij pakte zijn windbuks en schoot een partij hagel op poesje Mina af. En dat was goed raak ook. Strompelend, als een strijder die het slagveld verlaat, zocht ze haar toevlucht bij opoe, die de hagel uit haar oog pulkte. Uit eeuwige dankbaarheid zat poesje Mina voortaan bij opoe op schoot te spinnen en te kroelen. Met het schot van de slager, had ze ook haar natuurlijke jachtdrift verloren. Familie van poesje Mina?
Maar goed, daarmee was de rattenplaag niet opgelost. Op een dag zat weer zo'n hondsbrutale rat uitdagend op het afvoerputje opa te beloeren. Een hevige driftbui overviel Theeuwes. Zo'n grote onbeschoftheid kon hij niet langer tolereren. Hij greep naar zijn klomp, gooide die met olympisch gebaar van een discuswerper naar het verfoeilijke beest en meende een doodsklap te hebben uitgedeeld. Niets van dat al bleek waar. De rat was rapper dan opa's projectiel. Ratten in hun sas, Foto PZC
Van schrik was hij nu wel voorgoed vertrokken, tot een neefje van de rat hetzelfde pandoer opvoerde. Rattenvallen zetten hielp niet, zo slim als ratten zijn kennen ze uit ervaring de gevolgen van deze menselijke verlokking. Er zat niets anders op, dan te moeten leven met dit onderaards gespuis.
Saartje Gal, de moeder van Wilhelmina Cornelia Gal, die getrouwd was met Johannes Cornelis Klercq uit Middelburg was baker in 's Gravenhage. Waarom zij met haar enige dochter, vermoedelijk rond 1820, naar Middelburg verhuisde is niet bekend. Wel weten we van Wilhelmina Gal dat geen vader bekend is. Niet dat zoiets opzienbarend is, maar het roept wel vragen op, waar uitbundig op gefantaseerd kan worden
Bekleedde de vader een belangrijke positie? Kwam zijn reputatie in gevaar bij het bekend worden van zijn escapades? Wel weten we dat Wilhelmina in goede doen verkeerde, ze bracht een klein vermogen in bij haar huwelijk. De oorsprong daarvan laat zich met een beetje fantasie niet moeilijk raden. Saartje is nooit getrouwd, ze heeft alleen kinderen van anderen op de wereld geholpen. De baker naar een prent van W de Passe in 1636
Het oude beroep van baker is tot op zekere hoogte te vergelijken met de huidige kraamverzorgster. Ze begeleidde de vroedvrouw en was al een paar dagen vóór de bevalling in huis. Ieder dorp of stad had tot in de 20ste eeuw verschillende bakers. Een baker moest een vrouw zijn met veel ervaring, liefst met een kroost kinderen, maar moest vooral een lekker zacht lijf hebben om de boreling aangenaam te koesteren. Het begrip "baby" bestond nog lang niet, die Engelse term kwam na de oorlog pas in zwang.
Het waren toegewijde vrouwen, met een overtuigde gehechtheid aan beproefde methoden. De baker was daarom een rots in de branding, waaraan onervaren jonge ouders zich konden vastklampen. Vaak werd met open mond geluisterd naar haar verhalen uit de praktijk. De baker was alleen overdag aanwezig en nam de baby avonds mee naar huis, of zij woonde tijdelijk bij het gezin in. Een bakermat (Vlechtmuseum Noordwolde)
De baker gebruikte de bakermat waarin zij het pasgeboren kindje verzorgde. Dat was een platte ovale mand met aan drie zijden een hoog opgevlochten wand, zodat de baby uit de tocht lag, of rechtop gezet kon worden na het inbakeren. Aan één zijde had de mand een lage versterkte kim. Later kwam de wieg in de mode. Een voorbeeld van het inbakeren
Inbakeren is een oeroude traditie die tot het einde van de achtiende eeuw in Nederland werd toegepast. In sommige landen is het gebruik nog niet verdwenen, bijvoorbeeld in Rusland of China. Er waren verschillende redenen waarom werd ingebakerd. Bijvoorbeeld, kneuzingen opgelopen bij de geboorte zouden zo beter genezen. Ook kon een navelbreuk worden voorkomen. Door het strak inzwachtelen kreeg het kindje minder prikkels van buiten en werd daardoor rustig. Ook dacht men zo te voorkomen dat de zuigeling niet scheef kon groeien, wat niet zo'n vreemde gedachte was, omdat de baby's vaak in een krappe bedstee lagen. Of bij gebrek aan beter in een lade werden gestopt !! Waar het gezegde; "een ondergeschoven kind" van afkomstig is. Ingebakerd zoals dat hoort voor rust en regelmaat
Het inbakeren gebeurde door de baker, waar ze haar beroepsnaam aan heeft te danken. De eerste drie maanden van hun leven lagen de baby's zo in lappen gewikkeld als een stijf poppetje. Omdat bakers ongeschoold waren, ontstond rond 1900 de behoefte het beroep te professionaliseren. Dat was aanvankelijk geen groot succes, omdat bijgeloof en bakerpraatjes hardnekkig bleven bestaan. De goedbedoelde raadgevingen waren niet medisch onderbouwd, met geregeld dramatische gevolgen. De kindersterfte was hoog, wat ook het gevolg was van een slechte hygiënische verzorging en smoezelige leefomstandigheden, zelfs bij de hogere burgerij.
Catharine de Klerck, geen familie, uit Dinteloord, die nota bene met dokter Carolus Smet was getrouwd en dus beter had moeten weten, beleefde aan haar optreden als vroedvrouw weinig plezier. Aangesteld als stadvroedvrouw in 1769 was zij meermalen omstreden, zo blijkt uit de verslagen van Albert de Lahaye in zijn geschrift "De Heeren XVII van Nassau Brabant" Waar komt de baby vandaan??
Aan het bakeren zijn heel wat woorden ontleend. Heetgebakerd zijn wil wel verwijzen naar een driftig temperament, maar het kan ook betekenen dat het kind met koorts was ingebakerd, wat funest was voor de gezondheid. De bakermat van onze beschaving ligt in het stroomgebied van de Tigris en Eupfraat, het vroegere Mesopotanië, nu Irak.
Bakerpraatjes zijn er ook te over. Zo kon de baker voorspellen of er een jongetje of meisje op komst was, door vast te stellen dat bij een spitse buik het een jongetje werd en bij een bolle buik een meisje op komst was. Of als de aanstaande moeder vaak misselijk was, dat de voorspelling ook beslist een meisje moest zijn.
Tegenwoordig mag je wel veronderstellen dat niet meer wordt verteld dat kindertjes uit de boerenkool komen, of door de ooievaar worden gebracht. Mijn opoe wilde me dat nog wel wijsmaken, toen een broertje op komst was. Ik geloofde weinig van haar bewering over die boerenkool. En toen ik zei dat we in de tuin geen boerenkool hebben, stond ze met de mond vol tanden. Ook met de ooievaarsfabel kreeg ze me niet overtuigd, want die vlogen bij ons nooit rond het huis. "De ooievaar komt 's nachts en van verre," probeerde ze me op de mouw te spelden. "En als je zoveel vervelende vragen stelt, dan krijg je daar flaporen van." Maar eigenwijs als ik was, zei ik tegen opoe; "Maar ik heb al flaporen." Opoe liep met een ongemakkelijk gevoel naar de keuken, ik kreeg ze die dag niet meer te spreken.
Societé Coopérative Agricole de Vannerie in Villaines les Rochers levert boeken in de Franse taal en gereedschappen voor het maken van vlechtwerk in verschillende technieken en voor diverse doeleinden. Zowel voor fijnvlechtwerk voor huishoudelijk gebruik als ook voor grof vlechtwerk in tuinontwerpen en landbouw.
Societé Coopérative Agricole de Vannerie in Villaines les Rochers France, are selling books in French language, and tools for creating different braiding techniques to various purposes. Both for domestic use as well as coarsed wickerwork in garden design and agriculture.
Titel: La Vannerie (Manden maken) Materiaal: Rotan, pitriet en wilgenteen Auteur; Guy Barbier, Michèle Fichonnet Uitgever; Èdition Dessain et Tolra Prijs; 28,07 euro
Titel; L'Art de la Vannerie (De kunst van het mandenmaken) Materiaal: Wilgenteen uit de Perigord Auteur; Eva Seicenfaden Uitgever; Èdition Actes Sud Prijs; 44,08 euro
Titel; L'osier en plein air (Tuin vlechtwerk) Materiaal; Wilgenteen Auteur; Marlanne Mortensen Uitgever; Èdition Actes Sud Prijs; 44,08 euro
Titel; La vannerie sauvage (Vrije vlechtkunst) Materiaal; Divers riet, rotan, teen Auteur; Bernard Bertrand Uitgever; Èdition de Terran Prijs; 53,07 euro
Titel; La vannerie l'osier Materiaal; Wilgteen en diverse materialen Auteur; R. Duchesne, H. Ferrand, J. Thomas Uitgever; Ècole Nationale de Vannerie Prijs; 27, 99 euro
Bestellen; Alle boeken zijn verkrijgbaar via de site van http://www.vannerie.com Adres; Societé Coopérative Agricole de Vannerie 1 Rue de la Cheneillère Boite Postale 3 FR.37190 Villainnes les Rochers Telf. +33-(0)2.47.45.43.03 Fax. +33-(0)2.47.45.27.48
Villaines les Rochers, Het Franse mandenmakersdorp
Villaines les Rochers, Het Franse mandenmakersdorp bij uitstek
Op reis door Frankrijk, naar het lonkende zonnige zuiden, passeert u veel dorpen waarvan u de touristische wetenswaardigheid ongewild ontgaat. Het is u niet kwalijk te nemen. Frankrijk, het is een land met ontelbare historische plaatsen, waar u minstens een half leven voor nodig heeft om kennis te nemen van al die bijzonderheden wat Frankrijk tot een charmant vakantieland maakt. Het bekende beeld hoe je een verstild Frans dorpje binnenrijd
Villaines les Rochers, langs de Indres gelegen, ongeveer 30 kilometer onder Tours aan de afslag van de A10, is zo'n dorp dat u per ongeluk moet ontdekken. Met amper 1000 inwoners valt het niet op in het heuvelachtig landschap, omsloten door drie valleien met rotspartijen, waar grotwoningen in zijn uitgehouwen. Van oudsher was de bevolking arm, door de karige inkomsten uit landbouw en wilgenteelt, wat er mede de oorzaak van is geweest dat de grotten werden benut voor bewoning. Ze bestaan nog steeds, sommige zijn zelfs in gebruik genomen door mandenmakers, omdat er de juiste temperatuur heerst voor het vlechten. De kaart waar u Villaines les Rochers kunt vinden
De streek is rijk aan leemgrond en drassig gebied, waar vele soorten wilgenteen voorspoedig groeien. Het lag dan ook voor de hand dat de bevolking hier haar kostwinning aan heeft te danken, waaruit de mandenmakerij is ontstaan. Manden maken is nog ouder dan pottenbakken, het dateert zelfs van 10.000 jaar terug in de geschiedenis. Veel restanten zijn niet teruggevonden, omdat het vlechtmateriaal biologisch afbreekbaar is. Maar door de koolstof-14 techniek is de ouderdom van de vondst toch vast te stellen. Decoratieve afdrukken van vlechtwerk zijn terug gevonden op pre-historisch aardewerk, waaruit blijkt dat het manden vlechten een zeer oude ambacht betreft. Volop ruimte om te wonen
Van riet en stro werden de eerste huizen gebouwd. De vlechttechniek is door de mensheid dus als eerste bouwmethode gebruik voor beschutting tegen weersomstandigheden. Afrikaanse stammen en nomadische volken gebruiken deze bouwwijze nog steeds. In de moderne architectuur komt de techniek weer terug. Daarvan treft u in een ander artikel enkele voorbeelden aan. Het wilgenvlechten is ook weer ontdekt in hedendaagse tuinontwerpen, waar het ecologisch aspekt op de voorgrond komt. Het is tegenwoordig modern een gevlochten schutting om het huis te hebben, dat daar spontaan verse blaadje aan ontspruiten is een aardige bijkomstigheid. De Indres met watermolen en sluisje, een mooi thema voor een kunstschilder
Waar we nooit zo bij stilstaan, is dat de dijken ook beschermd worden door vlechtwerk. Enorme gevlochten rijsstukken liggen voor de kust, gevuld met basaltblokken. Je ziet ze niet, maar ze zijn er wel. Alleen bij laag water komen ze in het zicht. Nu wordt deze methode vervangen door zware betonblokken. Helemaal kwijt zijn we het vlechten van riet aan de kust niet, want er worden nog wel stroken gevlochten om de duinen te beschermen tegen zandverstuiving. Zo blijft de meest oude bouwtechniek nog steeds is gebruik. De troglodieten woningen, ofwel grotwoningen zoals ze beter bekend zijn
Villaines les Rochers dankt haar reputatie aan een oud verleden. Aanvankelijk door het maken van gebruiksmanden, wat nog steeds een bron van inkomsten betekent. Geen Franse bakker zal het in zijn hoofd halen, zijn stokbrood in een plastic mandje aan te bieden. Traditie en ambacht worden hoog gewaardeerd. Dat was wellicht de reden waarom de mandenmakers van Villaines les Rochers als eerste in Frankrijk een coöperatie hebben opgericht in 1849, dat nu ruim 160 jaar bestaat. En meer dan ooit springlevend is, doordat het nieuwe toepassingen heeft gevonden voor het aloude ambacht. Mandenmaker aan het werk in een grotwoning, waar de juiste temperatuur heerst
Vindingrijk zoals de Fransen zijn, hebben ze naast het traditionele mandwerk, nieuwe bronnen aangeboord. Op groot formaat wordt decoratief vlechtwerk gemaakt voor de architectuur, tuinbouw, stadsversieringen met enorme pergola's, koepels in stadsparken of speciale opdrachten met een ludieke toepassing. Fransen houden nu eenmaal van experimenteren, of een onverwachtte toepassing zoals een trapleuning in gevlochten pitriet. Of wat te denken van een scooter of auto van rotan. Praktisch nut staat niet voorop, de beleving is de uitdaging. Verzamelde indrukken van Villaines les Rochers
Het beroep van mandenmaker wint aan belangstelling, door workshops te houden. En het zou Frankrijk niet zijn, als er geen nationale opleiding is ontstaan, met minstens 60 leerlingen. Er blijkt zondermeer behoefte te bestaan een vak te leren waarbij je met de handen iets maakt waar je voldoening aan kunt beleven. Een produkt dat helemaal onder je eigen verantwoording tot stand komt, wat duurzaam is en niet het milieu belast. Een opvatting die meer en meer terrein wint. Vlechtdemonstratie in het museum
Door al die ontwikkelingen is de behoefte ontstaan, aan het beroep een educatief element toe te voegen. Het publiek kennis te doen laten maken met een vak dat waardering verdient. Villaines les Rochers zocht naar een mogelijkheid voor een touristische attractie. In 2010 is een nieuw museum geopend, waar meer dan 170 voorwerpen ten toon worden gesteld, naast een historisch overzicht van de streek en de beroepsontwikkeling. Natuurlijk ontbreken moderne visuale presentaties met interactieve multimedia niet. Kinderen willen graag zelf ontdekken. En dat kunnen ze ervaren door aan een workshop deel te nemen. Het vernieuwde mandenmakersmuseum van Villaines les Rochers, het is een bezoek waard
Uzelf kunt ook de geschiedenis van Villaines les Rochers beleven door de site van de gemeente aan te klikken, zie http://www.villaineslesrochers.com Hier treft u een verrassende videoclip aan over de streek Pays 'd Azay le Rideau.
Natuurlijk is ook de site van de mandenmakers coöperatie te bezoeken, zie; http://www.vannerie.com Op de frontpagina ziet u rechtsonder de maandelijks wisselende videoclip, heel leerzaam en aantrekkelijk op groot formaat beeld. Wervings affiche van Musée de la Vannerie
Adresse; Musée de la Vannerie 22 Rue des Caves-Fortes F-37190 Villaines les Rochers Telf. ++33-(0)2-47-45.23.19 (Ginet Godeau)
Voor een genealogisch onderzoeker bestaat geen grotere voldoening, dan de vroegste voorvaderen op te sporen. Dit is het verslavend effect dat insluipt in wat men een hobby noemt, maar ook kenmerken vertoont van professioneel onderzoek.
Het is dan toch gelukt de "oudste" Klercq met zijn vrouw terug te vinden, tussen het "oud papier" van digitale archieven. En misschien hebben we ook nog wel broers en zussen van deze Klercq gevonden, maar dat vraagt opnieuw bevestigend onderzoek. We houden ons voor dit moment aan de hoofdlijn, dat met bronvermelding de feiten vastlegt.
De Oudste vondst Wat al eerder werd aangenomen, stamt de familie Klercq uit noordelijk West-Brabant, met de plaatsen Oudenbosch en Klundert als vertrekpunt. Het zijn de ouders van Cornelis de Clercqen en Seijke Lucia van Havenbeeck die aan de bron staan van wat uiteindelijk een zeer uitgebreide familie Klercq wordt, met drie hoofdtakken naar Dordrecht, Middelburg en Dinteloord, waaruit opnieuw verspreidingen zijn ontstaan, die nu niet vermeld worden omdat dan een onduidelijk overzicht ontstaat.
Varianten in familienamen Al in de vroege middeleeuwen ontstond, in stedelijke gebieden ook voor de lagere burgerij, een vorm van naamvermelding in kronieken, wat nodig was om handelszaken vast te leggen. Het merendeel van de namen verwezen naar afkomst van plaats of streek, een beroep, natuurlijke bron of eigenaardigheid. Zoals de familie Crombeen waarschijnlijk leed aan de z.g. Engelse ziekte, dat door gebrek aan vitamine vergroeiing in de benen veroorzaakte.
Alle Klercq-en zijn niet hetzelfde Namen werden direct, of pas veel later door de ambtenaar van schepenen en schouten opgeschreven. De naam werd genoteerd zoals men die kende of op gehoor op schrift omgezet, waardoor nogal wat varianten ontstonden in de naam, terwijl het wel dezelfde persoon betrof.
Zo ontstonden ook veel veranderingen in de naam Klercq. Het overtuigende bewijs dat de ene Clercq en de ander Klerck familie van elkaar is, kan alleen worden aangetoond met vergelijking van akten en archiefbronnen. Er bestaan ook families Klercq die in het geheel geen familie van elkaar zijn. Maar de onderstaande opgave is op alle feiten gecontroleerd. Met gerust hart kan aangenomen worden dat u hier de eerste Klercq-en verzameld ziet.
De ouders van Cornelis de Clercqen; Vader; Dirck Jacobsen de Clercq, Geb. Oudenbosch 1630 Moeder; Josijntje Jacobs, Geb. Oudenbosch 1632 Huwelijk; Ondertrouw 00-10-1653 te Oudenbosch. Bruidg. 23 jr. Bruid, 21 jr. Bron; Regionaal Archief West-Brabant Regis. Oudenbosch Trouwen NH 1652-1701, deel 9
Kind uit huwelijk 2 van Dirck Jacobsen de Clercqen; Cornelis de Clercqen Geb. 1685, Klundert, Ovrl. 1734 Klundert, ca. 39 jr
De ouders van Seijke Lucia van Havenbeek Vader; Laureijs Hendriksen van Havenbeek Geb. Klundert 1650 Moeder; Maeijken Voogden, Geb. Oud- Nieuw Gastel 1650 - 1689, 39 jr Huwelijk 1: 1675, Klundert. Bruidg. 25 jr. Bruid. 25 jr. Bron; J.C. Prince, Willemstad
Huwelijk 2 Vader; Laureijs Hendriksen van Havenbeek, Geb. Klundert 1650 Moeder; Lijsbeth Bartholomeussen, Geb. Klundert 1650 - Huwelijk 2; 05-11-1689 te Klundert, Bruidg. 39 jr. Bruid 39 jr. Bron; Klunder Schepenebank, Trouwen 1653-1808, deel 8
Kind uit dit huwelijk 2 van Laureijs Hendriksen van Havenbeek Seijke Lucia van Havenbeek, Geb. Klundert 1690 - 29-12-1758 Dordrecht, 68 jr.
Opm. Seijke Lucia heeft stiefzusters en broers
Huwelijk van Cornelis de Clercqen en Seijke Lucia van Havenbeek Ondertrouw; Roosendaal, 28-01-1713 Huwelijk 1; Roosendaal, 18-02-1713, Bruidg. 23 jr. Bruid, 23 jr. Bron; BHIC DTB Roosendaal Trouwen 1699 - 1714
Kinderen uit het huwelijk van Cornelis de Clercqen en Seijke Lucia van Havenbeek 01.- Pi(e)ternella de Clercq (Voorkind 00-06-1712) Doop; 14-05-1713 NG, Roosendaal Getuigen; Johan Swaans en echtgenote Swaans Bron; BHIC NG Doopboek Roosendaal 1610-1810, Toeg.nr. 8100, Inv.nr. 16 Overl. 02.- Cornelis Klercq Doop; 30-09-1714 NG, Roosendaal Getuigen Frans Lauwerijssen van Dongen en Maria Laurens Willemijntje van Havenbeek (stiefzus v. Seijke) Bron; BHIC, NG Doopboek Roosendaal 1610-1810, Toeg.nr. 8100, Inv.nr. 16 Overl. 30-06-1775, Dordrecht, 59 jr. gehuwd met Herrmijna Versteegh (tak Dordrecht) 03.- Laurijs (Louwerens of Lourens) de Clercq Doop; 24-05-1716 NG, Roosendaal Getuigen; Bron; BHIC, NG Doopboek Roosendaal 1610-1810, Toeg.nr. 8100, Inv.nr. 16 Overl. 17-06-1755, Rotterdam, 39 jr. gehuwd met Gouwetje Wijnkoop (tak Middelburg-Delft) 04.- Pi(e)ter de Clercq Doop; 22-07-1720 NG, Roosendaal Getuigen; Carel Perdanus en Maaijke van Havenbeek (zus v Seijke) Bron; BHIC NG Doopboek Roosendaal 1610-1810, Toeg.nr. 8100, Inv.nr. 16 Overl. 05.- Arnoldus Petrus de Klercq Doop; 02-04-1724 NG, Roosendaal Getuigen; Arnoldus van Nieuwenhuijsen en Jacoba Jan Derus Bron; BHIC NG Doopboek Roosendaal 1610-1810, Toeg.nr. 8100, Inv.nr. 16 Overl. 01-02-1807, Bergen op Zoom, 82 jr. gehuwd met Wilhelmina Picard (tak Dinteloord)
Opa Klercq had niet het geduld voor fijn vlechtwerk, zijn handen stonden daar niet naar was zijn mening. Hij vond het grove vlechtwerk meer geschikt voor zijn metier, zoals paardenvoermanden, aardappelmanden of kersenplukmanden. Pitrieten mandjes voor geroosterd brood, of theemutsenmandjes dat ook nog een wollig gevuld warmhoud kussentje nodig had, daarmee moest je niet bij hem aankomen. "Da's veel te moeilik, da's veel te veel waork. Daor' s geên cent an te verdiene." Dat laatste argument had hij niet zelf bedacht. Het kwam van zijn vrouw, die ook wel wist waar de kwaliteiten van Theeuwes lagen. De Varkensmarkt met links het vroegere Logement Goes op de hoek, dat later de Blindeninrichting werd.
Het kwam hem goed uit. Voor dat fijne werk had hij een adresje in de stad. Aan de hand van opa trokken we samen op pad. Opa was zijn werkplaats dan even beu, zo kon hij er weer even tussenuit. Tegen zijn vrouw had hij gezegd; "k Moe eve naor d'n Blindenninrichting, vrouw. En 'k neem Appie mee." Voordat hij was uitgesproken stonden we al bij de voordeur, zodat opoe ons niet kon terugroepen. Want daar had ze wel een handje van, omdat opa zijn werk liet liggen. De "Baas" van de Blindeninrichting
De Blindeninrichting lag aan de Varkensmarkt op de hoek van de Gortstraat. Aan de buitenkant kon je niet zien wat daar binnen gebeurde. De ramen waren matwit afgedekt, zodat getemperd licht naar binnen scheen. Toen we binnen stonden schrok ik wel even. Er zaten allemaal mannen op een rijtje, niet dat dat zo bijzonder is, maar ze keken niet uit hun ogen. Ze keken eigenlijk nergens naar. Hun ogen waren gesloten, halfgesloten, of als je wel een oog zag dan tolde dat raar heen en weer. De Blindeninrichting uit vroegere dagen
Opa had daar geen moeite mee. Hij sprak met een man, die de baas bleek te zijn. De man "keek" een andere kant uit wanneer opa met hem sprak. Zou die man misschien ook een beetje doof zijn? Bedacht ik me. Ik stond er angstig en bedeesd bij, voor alle zekerheid bleef ik dicht bij opa staan. Niet dat die mannen iets van plan zouden zijn, dat niet. Want ze waren allemaal vrolijk. Toch raar..., niets kunnen zien en toch vrolijk zijn, dat is wel heel bijzonder. Biezen stoelmatten vlechten
De blinde mannen waren allemaal aan het werk. De een zat pitrieten mandjes te vlechten. Er lag al een stapeltje broodmandje naast hem klaar. Een ander was bezig een mat te vlechten in een stoelzitting. Op de tast trok hij met een dun rietbandje door een ingewikkeld rietweefsel. Heel percies werk, waar je geen vergissing bij moet maken. Weer een ander draaide biezen tot strengen waar hij ook een stoelzitting mee vlocht, gaandeweg sloot het gat van de stoelzitting dicht.
De radio stond aan met leuke muziek. "Dat zijn de Arbeidsvitaminen," vertelde opa mij. Dus hier haalt opa de mandjes die hij niet zelf wil maken. Het werd me in één keer duidelijk, waarom hij graag naar de Blindeninrichting ging. Dat buurman Van Keulen, zijn concurrent in de straat, hier ook zijn mandjes liet maken, dat vond hij minder prettig. maar die gedachte zette hij voor het moment even uit zijn hoofd. Het secure vlechtwerkje van rieten stoelmatting
De Blindeninrichting bleek een soort Sociale Werkplaats te zijn voor mensen met een visuele handicap. In Vlissingen en Goes was er ook één. En ook in andere plaatsen in het land. Het was zelfs zo, dat in 1254 de eerste blindeninrichting was gesticht in Parijs als l' Hospice des quinze-vingt, door koning Louis IX. In Palistina werden gevangen genomen kruisvaarders voor straf blind gemaakt. Bij terugkeer in Frankrijk vond de koning het zijn plicht zorg te hebben voor deze arme sloebers. Zodat hij het enorme Hospice liet bouwen voor de eerste 300 bewoners. Ingang van het grote complex l' Hospice de quinze-vingt in Parijs, gebouwd in 1254
Nadat ik een beetje gewend was geraakt aan de vreemde sfeer in deze werkplaats, begon ik de mannen aardiger te vinden. Ze hadden gemerkt dat naast opa ook ik was meegekomen. Opa had me inmiddels voorgesteld. Eén van de mannen wilde een praatje met me maken. "En, Appie bin jie met joe opa op stap?" Toch verlegen, fluisterde ik zacht; "Ja meneer," en ook nog steeds een beetje bang, want echt kon ik niet wennen aan die holle ogen. "En gao jie straks een iesco met joe opa ete?" Terwijl ik een andere kant uitkeek, antwoordde ik verlegen; "Da' weet ik nog nie'" Kapel-interieur van l' Hospice de quinze-vingt
De blinde man wilde nog veel meer van me weten. Hoe oud ik was, of ik broertjes of zusjes had, waar ik op school zat en of ik goed kon leren. Mijn antwoorden bleven bedeesd. Maar toen ik vertelde dat ik op de Gravenstraatschool zat, wist hij percies waar die is. "Jouw school ligt hier vlak om de hoek, dat weet ik wel. Ik loop daar elke dag langs." Blinde borstelman met zijn dochterje bij l' Hospice in Parijs
Nu begreep ik wie die man was met zijn witte hond aan de lijn en zijn lange stok met rood-witte randjes, waarmee hij op straat tikte. Dus die man werkt hier. Ik kreeg een heel andere kijk op die man, waar sommige kinderen van school een beetje plagerig mee omgingen. Ze imiteerden hem zelfs met "blindemannetje" spelen. Ze moesten eens weten wat blind zijn echt betekent. Blinde man met geleidehond
Opa was nu klaar met zijn boodschap. Met twee gevlochten stoelzittingen onder zijn arm, en mij een stapeltje broodmandjes in de hand geduwd, vertrokken we van mijn onverwachte ervaring, die ik ook heel leerzaam vond. Tegenover de Blindeninrichting kocht opa twee ijsco's bij bakker Rotte. Eén voor hemzelf en één voor mij. Opa hield er van zichzelf ook te verwennen. Gezellig zaten we samen het ijsje, op de hoge stoep, bij de voordeur van de Blindeninrichting heerlijk weg te likken. De welbekende verleidelijke ijscokar
The story of Nelis' Dutch Village began in Beverwijk Nederland in 1910, when Frederick Nelis asked his son Harry, who was 17 years at the time, to travel to America and search for some rich farm land. World War I was just over the horizon, and times were tough all over Europe. The Nelis family was hoping to make a new start in the "land of opportunity." Plan of Nelis' Dutch Village in Holland Michigan. It includes buildings of authentic Dutch architecture, brick walkways, canals, gardens in special presentations depicting life in a typical village in the Netherlands. Your visit to this village, called Noordhuizen, brings history to life in a fun and friendly way. For attractions see site of Nelis' Dutch Village http://www.dutchvillage.com Entrance to the park, with Carillon Bell Tower
Young Harry departed on the s.s. Noordam in October of 1910, three weeks later he arrived at Ellis Island at the coast of New York, the mainport for most of the immigrants to the U.S.A. Following his father's instructions, he traveled to Misourri, purchased land and began to grow vegetables. In September of 1911, the rest of the Nelis' family, which included 11 brothers and sisters, ranging in age from 6 months to 16 years joined brother Harry.
Growing vegetables proved to be unprofitable, so the family moved to Chicago in search of more opportunities. After working at various jobs for a few years, they heard about a settlement in Holland Michigan and decided to visit the young Dutch community. Upon arriving, they were impressed with the beauty of the area and decided to purchase 80 acres of land just north of the town. A typical sight reminds to the province Noord Holland in the Netherlands.
In the early years, the Nelis family grew vegetables to sell their products locally, also they made frequently trips to the Chicago markets. During the Depression when markets broke down, the family switched from horticulture to the nusery business. Not long after being in this trade, a cousin in the Netherlands asked Frederick to plant daffodills, since he had run out of planting space in the "old country." The making of deliscious Dutch cheese in a traditional way
That arragement dramatically changed life for the Nelis' family. They grew daffodills for a few years, but soon after they began to plant crops of tulips. By the late 1930's the tulip farm become a "hot spot," for tourist flocking to Holland for the new Tulip Time Festival, which grew out to an annually festival untill today, attracting millions of people. As time passed the tulip farm became increasingly popular and a large windmill and souvenir shop were added to the Nelis' market. Soon Holland souvenirs were as popular as the tulip bulbs. The making of deliscious Dutch cheese in a traditional way
The present location of Nelis' Dutch Village was purchased in 1952, first it began as a retail for bulbs and souvenirs. The 40 acres were situated on a small two-lane road, which would later become US 31. At this time, Harry Sr.'s two sons, Fred and Harry Jr. joined the family company. Harry Jr. who had just returned from Naval duty in 1958 at the age of 24, and his older brother Fred recognised opportunities in building the first village houses, what would become the start of Nelis' Dutch Village, also called as Noordhuizen after the herritage of the family. The first year of the Village, many visitors travelling north stopped at the new Dutch market when they heard where tulip bulbs were to buy. A reproduction of "De Magere Brug van Amsterdam. (The Skinny Bridge of Amsterdam)
The next year, claver as the brothers were to offer drinks and Dutch specialty foods, while costumers could shop, an Old-Dutch styled café was added. Every time in off-season a new building or attraction was build, so the expansion of the Village became a touristical attraction overpassing local importance. And even more, a wholesale division in the 70's for imported Dutch goods distributing nationwide, while in the 90's by internet a mail order department did business expand internationally. For a drink or a snack The Hungry Dutchman café, welcomes all guests
Currently there are more than 30 structures in the Dutch Village, with architecture representing different provinces of the Netherlands, mainly wellknown reproducted brickwork houses in style of Holland en Zeeland. Beside you will find workshops for making cheese, wooden shoes. Outlets for selling chocolate, candies, cookies and other Dutch food specialities, who are popular among American costumers. Street Organ De Gouden Engel (The Golden Angel)
Never a dull moment in the park. Dancing groups perform Old Dutch dances in costumes of different regions of the Netherlands. Each province and even a part of it, have by tradition or history a variation of dresses. Women are most colourfull dressed with beautyfull garments, which are difficult to obtain today, because these fabrics are made by a very small number of manufacters. The Wooden shoe dance as an attraction (Klompendans)
The costumes are never ready-made to buy, women make their clothes themselves, complicated in form and sewing methods. By jewelry or special forms of caps you can see, weither the woman is a member of a protestant or catholic church, or she is married or might be still available for engagement. When a close member of the family dies, the women wears a mourningdress, all in black. Even her jewelry is mimimized to a black necklace. The period of mourning last for the loss of a father or mother at least one year. For others in the family is a half years of mourning, normally the standard. In one of the souvenirshop you can buy original Delft Blue, always a gadget
A day at the park is for children always fun. At the mini-farm they can ride a pony, there is a interactive workshop, a cinema, children rides, an Ice cream parlour, street organs specially imported from Holland, where you can enjoy the sound of a complete mechanical orchestra. The fairytail of Pieter who saved Holland for floods by holding his finger into the dyke, is a never missing item for tourists. Making wooden shoe's by hand is hard and specialised artcraft
The times I travelled to America, no greater pleasure I could present my friends by bringing chocolate, pepermunt, stroopwafels, or Zeeuwse boterbabbelaars. Sigars are nowadays out of favour, though the quality is superb. A piece of Delft blue opens doors where you wouldn't expect. It's nice to give a welcome gift to a friend. Typical Dutch candies and cookies, popular all over the world.
Every country is wellknown by its speciality; Belgium by all kinds of high quality beer, of which is spoken as it is a delicate sort of wine, what's truly right. Germany is recognized by beer also, but even so by "Frankfurter Wurst," and "Schwartzwalder drindln," though its a stereotyped image, just as pizza belongs to Italians and croissant-bread to the France, what's not true.
And the Dutch's? What do they like the most....?.... Everything that can be sold!! Trade marks as Droste Pastilles, Heineken Beer, Hopjes, Delft Blue or Tulip Bulbs are worldwide associated with Holland. At the shop of Nelis you will find all those Dutch delicious quality food stuff. Do you feel home-sick? Help yourself to cure of it, go to Nelis. A real Dutch Swing Ride, specially imported from Holland
Kermis, or Funfair in English, is by origin an annual-mass on devotionday of the patron of a village or city. Kermis is a degenaration of the word "Kerkmis or Kerke-misse." On that day, people flocked together to devote the saint patron in proccession to the church, afterwards finding amusement at the marketplace. Still, there is a connection with this religious festival and a procession in small villages. From that time on, all kinds of pleasure was offered by the "spullenbaas, or foorkramer," respectively called in Dutch and Flamish. A "Draaimolen, a Zweefcaroussel, a Bootschommel," childern spent all there saved money on a thrilling ride. Bagging grantmothers, fathers, mothers and aunts for more "centjes." Children's interactive workshop
Holland is a city in the western region of the Lower Peninsula of the U.S. State of Michigan. It is situated near the eastern shore of Lake Michigan on Lake Macatawa, which is fed by the Macatawa River. Holland was settled in 1847 by Dutch Calvinist separatists, under the leadership of Dr. Albertus van Raalte, who were escaping from persecution in the Netherlands for their opposition to scientific and social advances (e.g. contraseption, vaccination, insurance, chemical fertilizers) in their homeland.
In Holland's early history, van Raalte was a spiritual leader, as well as overseeing political, educational and financial matters. In 1847 Van Raalte established a congregation of the Reformed Church in America, which would later be called the First Reformed Church of Holland. Holland City Michigan in ancient times
The city is perhaps best known for its Dutch heritage, which serves not only as a part of the city's cultural identity, but the local economy as well; the Tulip Time Festival in May and various Dutch-themed attractions augment the nearby Lake Michigan shoreline in attracting thousands of tourists annualy.
About one million tourists visit Tulip Time Festival each year, for which the community finds innovative ways to enhance self-funded projects. It has been ranked as America's third largest town festival and was named Readers' Digest's best small town festival. The Tulip Time Festival has attracted big name acts in recent years such as; Christina Aguilera in 2000, O-town in 2001, The Verve Pipe, with Holland born, lead-singer Brian vander Ark in 2003, and Jars of Clay in 2006. Ed McMahon vistted Tulip Time in 2007 along with Bobby Vinton. Tulips Time festival since 80 years an annual streetparade, (Volkparade, Muziekparade, Kinderparade)
Since 1929, the small city of Holland has blossomed with literally hundreds of thousands of tulips. Like most celebrations, the Tulip Festival started as a relatively small event, which was proposed by Miss Lida Rogers, a high school biology theacher. In 1927, Miss Rogers presented the idea of commemorating Holland's Dutch heritage, history and culture to the Women's Liberary Club. Her proposal was accepted, and in 1929, the City of Holland planted its first crop of 100.000 tulips. The overwhelming number of visitors to our small town resulted in the community's decision to repeat the event. A vivid tradition of streetparade in Old Dutch costumes, over 1300 Dutch Dancers
As thousands of spectators soared to hunderds of thousands, the celibration lenghtened by days, and pageantry, costumes and parades and the popular Dutch Dancers were added to produce a week-long festival that is now over 80 years old. Visitors to the Tulip Time festival are invited to take some tulips home, in paper form. It's not allowed by city ordinance to pick live tulips from the parks. Folkloristic streetsrcubbbers for ones in a year
The history of Dutch Dance began in 1935 with local high school girls performing at the Tulip Time Festival. They were dressed in costumes and were called "Klompen Dancers." The precursor to these Dancers began 2 years earlier when a high school gym teacher Ethel Perry trained twelve students to perform Dutch Folk dances. The Dancers, then called the "Dutch Villagers," performed to the tune of "When, Oh Where, Has My Little Dog Gone?" but did not perform as part of the Festival. Originally the dancers' costumes were Delft blue with white organdy caps and aprons. The Michigan way of klompendans (wooden shoe dance)
In 1953 a compilation of Dutch Folk music was created. Dutch Dance as we know it was choreographed and standards for costumes were developed. Over the years, as information became available, additional costumes were added and revisions were made. Today's Dancers wear costumes patterned after the traditional dress of the Dutch Provinces. Each costume is handmade by local seamstresses and carefully inspected before it can be worn in the Dutch Dance performances. There are currently over 1300 Dutch Dancers. The "klompendans" in a new fashion way in front of Holland Museum
Many Dutchmen left the Low Countries at the Northsee for a successful future elsewhere in the world, in course of time. It happened in all centuries. You will find Dutch familynames in Brazil, Argentina, South-Africa of course, in Australia, Canada and non of the least in America. In particuraly in the State of Michigan, Dutch immigrants estabished a settlement in 1847 as they called it Holland. It was Rev. Dr. A. C. van Raalte of Ommen, a small village of the province Overijssel in the Netherlands, with his Dutch Calvinist followers who found a place of free worship near Lake Macatawa. They felt at home easely, the landscape, rivers, the high sky with impressive coulds, reminded them to their homeland. Beach of Lake Macatawa with the Big Red Lighthouse
In years following, Holland developed to an agglomerate of villages with names remembering the descent of citizens like; Harlem, New Holland, Noordeloos, Zutphen, Vriesland, Drenthe, Overisel, Graafschap, Groningen and Zeeland. It's not difficult to guess at where they came from. Many from the province of Noord-Holland, famous for tulipfields. Others came from the eastern part of the Netherlands or from Zeeland. The province of a gathering of islands and sub-islands, shaped by overfloods during centuries, rich of history, people who have been sailing all over the world, leaving their marks back in language, such as Jersey Dutch. Aerial view of Port Holland Michigan
Nowadays most people of Holland don't speak Dutch anymore, nevertheless some words remain. The typical Dutch soup called "snert" is known as pea-soup, after the old-fashion recipe it will taste as it should be. Expressions like "it's benauwd" will sound familiar when the weather is moisty or clammy. Even the police serves surprisingly under the aphorism; "God zy met ons," and "Eendragt maakt magt." The historic Big Red Lighthouse of Holland Michigan
Holland is not a harbour for fishingboats anymore. The Lighthouse is out off order, though it's still a remarkeble landmark, modern navigation systems has taken over the secure guidance for privateboats. A committee is been formed to restore the lighthouse and to replace the 100 years old French reflecting lamp. When you want to see more about this wonderful building click on http://vimeo.com Item Big Red. Lonely at the beach on a sunny day
Never a crowded place on the beach, who would'nt like to have a whole beach for themselfs. A luxery for big-city people. After 1 mile many Dutchman feeling home at this exit
Neeltje Klercq and her husband Cornelis Jacobus Doorn took the decision to leave Den Helder for a future in America. Presumably they knew relatives or friends in the new country. At those times there were economic and political worries in Europe. Social life was diplorable, labor hard to find, the economy was in decline. Den Helder was a marineplace, with an economic mono-culture, life perspective was not prosperious. Den Helder, situated up country of Noord-Holland, would never grow out to a thriving city. All together the decision was easy to make. Is this Holland Michigan? It even could be the tulipfields near Amsterdam
Neeltje, born 19 jan. 1882 Den Helder, was the youngest daugther of Jacobus Anthonie Klercq and his wife Maayke van der Dusse. Father was born in Middelburg, Zeeland. Mother's background laid back in Overschie, near Rotterdam. Ten children were born out of this marriage, only Neeltje left her father and mother. She would never see them again. It was a struggle to herself as well for her father, who was plagued by many troubles in his life. His first wife, Maria Donk died soon after his marriage, as wel as their first born son after two weeks. Mother and child were buried in the same grave in The Hague. Jacobus was inconsolable. Where else grow tulips the best? (Remark; Welcome is written in Dutch !!)
Father Jacobus Anthonie Klercq was a most faithfull "dominee" of the Christian Reformed Church, after his study at The Hague he ministered churches in Bruinisse, Zuid Beyerland, Den Helder and Huizen. He was a socialy concerned clergyman who established together with local officials a "School with the Bible" in Den Helder, the school still exist to this day. For many people he had a word of attention, his preaches were a comfort to a worried soul. Altruistic as he was, he helped people in needs. His dead was a long struggle of servere illness during more than two years, while a daughter nursed her father all that time, till his last breath. Of these last hours exist a dramatic report by an elderman of his church, written in beautyfull 19th century notation. Friendly Holland City in Springtime
The life of Neeltje and Cornelis Jacobus Doorn in Holland City is rather unkown to the family. Contact was lost after so many years. A new generation was born. They adapted a different way of life, descendants became American. The name of Klercq is vanished, only the Doorn's set on their name. On this blog you will find a complete view of the family of Jacobus Anthonie and his wife Maayke. (See Klercq Middelburg, left columm, scroll down to <De kinderen van de Dominee>.) Flower makes your day happy. (News) After an intensive and succesfull search after all, I found Neeltje and her husband Cornelis in the files of Ellis Island Records. Old papers open easely by the blessings of modern communication today. It must has been 26th of november 1910 when Neeltje and Cornelis shipped in on the ss Nieuw Amsterdam, a Holland-Amerika Line passengersvessel and set sail to New York with her first born child Jacob, where they arrived about 11 days later on the 5th of December 1910. On festivalday of St. Nicolaas, when children are spoid with small presents. For baby Jacob there where no presents, father had too little money with him. The $30,-- in his pocket was aimed for other purposes. Neeltje Klercq was at the time 29 years, her husband Cornelis Jacobus 27 years and little Jacob had just became 1 year old.
It was three years after their marriage, they came to the decision to immigrate to Amerika. Why they choose for Holland Michigan is unclear, non of the thirty immigrants, from Hungary, Austria, Russia, Holland and Germany, on board travelled further on to this region, so wellknown in The Netherlands. This arrival must have feld as a kind of coming home for this young couple full of plans and ideals. Its thanks to the records of the immigration board we now know how they looked like. A family in fair complexion, husband 182 cm tall, blond hair, brown eyes. Wife 172 cm tall, blond hair, blue eyes, the boy looked alike his father.
Cornelis Jacobus Doorn was a printer at the time, his mother Hendrikje Visser possessed the bookstore of her husband Jacob Doorn, who was a printer as well and publisher together in Huizen, an old city near the IJsselmeer not far from Amsterdam. Cornelis and Neeltje have lived for a short period in Naarden, because as we know son Jacob was born there. How Neeltje met Cornelis is not difficult to image. Father Jacobus Anthonie Klercq was pastor in Huizen at the Christian Reformed Church.
Here ends the story of Neeltje and Cornelis, after their departure from The Netherlands, nothing more came to the knowledge of the family in the homeland. Only the mourning card of Neeltje's father is telling us, that his beloved daughter was moved to the USA, what set me to this never lasting search. We don't know if there has been born more children, weither son Jacob has married, or descendants will still live in Holland Michigan. I won't be surprised, one of these days a Doorn pops-up on Facebook.
(News) There is news again, from the archive of Family Search this time. After Neeltje and Cornelis arrived in America, there aim was to find a job in Michigan, not without a reason they choose for Grand Rapids, Kent, because members of the Doorn-family moved before them to the United States in particulary to this area.
Two children are born after son Jacob. A sister Marie (P) Doorn born presumably on 16th of March 1916 in Grand Rapids, where she died at the repectable age of 91 years on the day of 31 january 2008. A year after the birth of Marie a brother joined the family, Henry Doorn he was called in 1917. Where he lived or died is not known untill now.
A city without flowers is a dull city
There is much more to tell about the Klercq-dynasty. The earliest Klercq found until now is Louwerens Klercq, born in 1711, Roosendaal, Noord Brabant. By four brothers the Klercq's spread out in the second generation to Dordrecht, Willemstad, Dinteloord, Roosendaal and Rotterdam. Surprising connections are found, for example in Dordrecht, the famous Dutch painter Johannes Vermeer is connected sidewise to the family. In New York (Nieuw Amsterdam) we discovered Alexander Klercq who married Femmetje van Borsum, he lived for many years at south side of Wallstreet, where the NYSE is build. Among his friends are early members of the Roosevelt family. (See story; A Klercq in New York)
Two clergymen are in the family; Jacobus Anthonie of Middelburg and Willem Klercq of Dinteloord, many more "dominee's" joined the family by marriages. One of the sons of Louwerens Klercq is Cornelis Klercq, a coppersmith and fire-enginemaker appointed in 1782 to the Abbey of Middelburg. Jacobus Anthonie is his grandson. In a way, more or less, most of the Klercq's are of Zeeland descent. Nelis' Dutch Village, a themed touristic park, at James street Holland
Kent u ze nog? De straatmuzikanten die van stad naar dorp, van kermis naar jaarmarkt trokken, best veel bekijks kregen maar slecht werden beloond. Ze speelden de sterren van de hemel, het mansenbakje kregen ze nauwelijks gevuld. De passanten keken snel de andere kant uit, wanneer een kleine bijdrage werd gevraagd voor de muzikale arbeid.
Vaak is de opvatting dat muzikanten "spelen." Moet je daarvoor betalen? Het werkwoord "spelen" geeft al aan dat er niet serieus gewerkt wordt, en toch is het arbeid. Zelfs met hart en ziel, want anders komt er niets van terecht. Mina van 't Urgel en Rinus Flohil uit Middelburg wisten wel beter. Het gesjouw met de Arabier, het zware straatdraaiorgel dat nog op de echte manier werd bespeeld, zoals het hoort. Dus het orgel met de hand draaien, wat al een kunst op zich is omdat het tempo exact gelijk moet zijn. En niet zoals tegenwoordig een luidruchtig benzinemotortje de hele sfeer verpest. Het Nieuwe Damplein in Middelburg met de Lange Jan.
Straatmuzikanten zijn zo oud als de middeleeuwen. Koperen Ko is voor Nederland één van de bekendste geworden, omdat hij door het hele land trok. Hij had het vak van zijn vader geleerd. Vader Wilhelm Leiendecker kwam uit Duitsland, later vestigde hij zich in Nederland. Zijn zoon Johannes Willem Leiendecker volgde hem letterlijk in zijn voetsporen op. Net als zijn vader vormde hij in zijn ééntje een éénmansorkest, zoiets was nog zelden vertoond. Minstens drie tot vier instrumenten tegelijk bespelen gaf een ware sensatie, speciaal bij kinderen die dan ook te hoop liepen wanneer Koperen Ko in de straat verscheen.
Snel rende ik naar huis om een paar dubbeltjes te halen. Soms gaf dat een scène, mijn moeder kon het geld wel beter gebruiken, zei ze. Waarop ik aan mijn spaarpotje rammelde, in de hoop dat op tijd wat muntjes eruit rolden. Op een holletje rende ik Koperen Ko achterna. Hij was er niet de man naar, die op een paar centen stond te wachten, waardig liep hij al spelend verder. Hijgend deed ik mijn centjes in zijn bakje. Een genadig knikje kon er net vanaf, nog meer schudden met zijn hoofd zou zijn koperen bellenpuntmuts doen klinken, en dat was nu ook weer niet de bedoeling. Vader Wilhelm Leiendecker speelde ver voor de oorlog in Duitsland (Die Lustige Tiroler)
Koperen Ko is legendarisch geworden door de creatie van Nikkelen Nelis door Wim Sonneveld, met het liedje "Zij kon het lonken niet laten." De creatie heeft Johan nooit erg bevallen, en nog minder het liedje. Hij was van mening dat het "lonken" op zijn vrouw Martha sloeg, die aan een oogziekte leed waardoor ze ongewild voortdurend met haar ogen knipperde. De beroemde staatiefoto van Johannes Willem Leiendecker, alias Koperen Ko. (1909-1982)
Het bleek een toevallige samenloop te zijn. Friso Wiegersma, die het liedje had geschreven, wist niets van dat mankement af. Bovendien besloot Wim Sonneveld pas veel later zich uit te dossen als Nikkelen Nelis. Het heeft Koperen Ko alleen nog meer populariteit bezorgd, maar ook schimpscheuten bij zijn latere optredens. Na schrale inkomsten in al die jaren daarvoor, ging het hem daarna beter voor de wind.
Na het overlijden van zijn vrouw Martha is hij uit Middelburg naar Rotterdam verhuisd, waar je hem geregeld op de Lijnbaan al muciserend kon aantreffen. Vanaf zijn 13de jaar is Koperen Ko zijn musikantenvak 55 jaar lang trouw gebleven. In Oosterhout is hij op 18 april 1982, op 73-jarige leeftijd overleden. Daarmee is een einde gekomen aan drie generaties straatmuzikanten. Zijn zonen hebben hem nooit opgevolgd. Het straatmusikantenvak veranderde van stijl, amateurs en gelegenheid spelers probeerden een graantje mee te pikken. De koperen bellenpuntmuts wordt nu bewaard in een Rotterdams streekmuseum.
Nooit zal meer een Koperen Ko door de straten musiceren. Zo uniek als Johan was, kan geen ander zijn plaats innemen. Zijn koperen muts wordt niet meer gepoetst. De Lange Jan weerspiegeld nooit meer op zijn glanzende muts, de belletjes zullen niet meer vrolijk klinken. Zijn accordeon is stilgevallen, zijn dikke trom ligt te verstoffen. Bedankt Koperen Ko, je was uniek. Het rechter huis is bewoond geweest door de familie Leiendecker, het is een herdenkingsplaquette waard.
Koperen Ko woonde lange tijd met zijn vrouw Martha in Middelburg, niet ver van ons huis in de Bellinkstraat in een groot huis, wat wel nodig was want hij had een heel stel kinderen. In de jaren '50 en '60 was het een wat onderkomen straatje, met her en der onbewoonbaar verklaarde woningen, terwijl die toch bewoond werden. De straat stond op de nominatie gesloopt of gerestaureerd te worden. Het is gelukkig niet tot sloop gekomen. Nu zijn alle huizen in die straat voorbeeldig gerestaureerd. Ook het huis van Koperen Ko is voor verval gespaard gebleven. Toby Rix met zijn toeterix
Op de schnabbeltoer bezochten veel varieté artiesten ook Middelburg. Ze werden welwillend aangehoord, hoe zeer ze ook hun best deden het publiek te vermaken, niemand werd daar merkbaar enthousiast van. Of het nu van radio en televisie bekende Coctail Trio was, de Wama's of Toby Rix, in een feesttent of op de Markt kwam er wel nieuwsgierig volk op af, toch bleef het publiek soïstijns luisteren. Een koud applausje kon er nog net vanaf. Je kon het op de gezichten aflezen; "Doe maar gewoon, ons zul je zo gek niet krijgen."
Radeloos werden de artiesten hiervan, net als de standwerkers op de Donderdagse Marktdag. Ik heb een standwerker zijn tong binnen een uur zien verslijten bij de aanprijzen van "wonderpannen" waarbij hij met een vogelfluitje in zijn mond de omstanders probeerde te verleiden. Al zijn getjilp, het nadoen van parende vinken, tot jubelend gekwetter van een parkiet, zelfs met al zijn acteertalent waren zijn toehoorders niet enthousiast te krijgen. Laat staan de portemonee te trekken voor een unieke éénmalige aanbieding die het leven van moeder-de-vrouw zo zorgeloos kon maken.
Verbijsterd heb ik die man zich zien omdraaien, de handdoek in de ring gooien, kwaad weglopen naar het dichtbijzijnde cafë, nog net van hem te horen; "Die stomme Zeeuwen, er is geen cent aan te verdienen." Even zo verdwaasd liep het volk uiteen, met de gedachte "Het zal wel. Ik geloof er niks van, volgens mij worden we bedonderd door die Hollander." Toby Rix nog steeds envogue, nu internationaal beroemd.
Toby Rix heb ik ook zien verdwijnen van het podium. De Toeterix eenzaam achterlatend, na een serie toppers te hebben gespeeld, zoals; "Als een heer in het verkeer, Mijn vader is een mooie...., of Malle Vent Ja." Het publiek stond erbij en keek er naar....., niet vroóólijk te krijgen. Moedeloos liet hij zijn toeschouwers bedremmeld achter. Ze wisten ook niet wat ze met die guitigheid moesten aanvangen. Het Coctail Trio en de Wama's hadden dezelfde ervaring. De Middelburgers waren nog niet bevrijd van een knellend keurslijf. De verlossing zou pas vele jaren later komen, na de roerige jaren '60. Koperen Ko, zoals we hem allemaal kennen.
Familiefoto genomen bij het huwelijk van Ko Davidse en Nel Klercq, Feestzaal Patrimonium Giststraat te Middelburg Een oude familiefoto geeft een prachtige weergave van een tijdsbeeld, echter zorgt het reconstrueren van een opstelling voor problemen nu niet alle personen bij naam meer bekend zijn. Een poging wordt gewaagd met deze vermelding.
01- Ko Davidse Bruidegom, 02- Nel Klercq, Bruid. 03- Vader Davidse, vader bruidegom, 04- Moeder Davidse moeder bruidegom 05- Piet Davidse, 06- Stoffel Davidse, 07- Adrie Davidse, 08- Sien Boon, 09- Gillis Boon, 10- Koos Davidse, 11- Tan Davidse 12- Jaantje Davidse, 13- Neel Davidse, 14- Dien Davidse, 15- Adrie de Poorte, 16- Lein Davidse, 17- Kees Davidse, 18- Wim Davidse, 19.- Een tante Davidse ? 20- Een tante Davidse? 21- Een tante Davidse,
22.- Theeuwes Klercq, vader bruid, 23- Betje Klercq-Joosse, moeder bruid 24- Jans van Iwaarden-Joosse, 25- Jaap van Iwaarden, 26- Niet bekend, 27- Leu Joosse, 28- Niet bekend, 29- Dina Joosse-Auer 30- Dien Willeboordse, 31- Joost Klercq, 32- Louw Joosse? 33- Joost Joosse, 34- Corrie Klercq, 35- Vrouw Blok, 36- Groenteman 37- Heer Blok, 38- Niet bekend, 39- Niet bekend, 40 Vrouw Groenteman, 41- Berber Visser, 42- Niet bekend, 43- Piet Buijs 44- Lenie Klercq, 45- Johannes (Joop) Klercq
Ontbrekende of verscholen personen zijn; a.- Rinus Klercq en zijn vrouw Betje Simonse b.- Cornelis Klercq de barbier c.- Willemien Joosse d.- Leintje Joosse en Arjaan de Visser
De namen zijn familiair gehouden, zonder officiële geboortenamen. Wie kan mij verder helpen.
Op de Vlasmarkt was het bericht ook doorgedrongen welk een misère te wachten stond, nu de dijken doorgebroken zouden worden voor de bevrijding van Walcheren. In Middelburg ontstond een nerveuze stemming. Met de aanstormende Engelse en Canadese legers viel niet te spotten. Maar wat zouden de Duitsers gaan doen, nu ze in het nauw gedreven werden? De Duitse Wehrmacht raakte in paniek, ze wisten niet waar ze hun troepen moesten samentrekken.
Maar nog meer bang waren ze voor de gevolgen wanneer ze verslagen zouden worden. Geruchten deden de ronde dat Duitsers afgeslacht konden worden, hun toekomst zag er somber uit. Het deed hun magen ineen krimpen van de zenuwen. Want hoe arrogant of krijgshaftig ze ook waren, bijna allemaal waren het maaglijders. Het IJzeren Kruis bood daar geen redemie voor. De invasie is aanstaande
Tante Leintje met haar man Arjaan de Visser en hun zoon Cassaan, woonden op de Grôôte Abêêle, even buiten Middelburg, zij begrepen dat het nu menens werd. Hun land en boerderij kwam zonder twijfel onder water te staan. In optocht zijn ze met koeien, paarden en het spekvarken te voet naar Middelburg vertrokken. Het vee stond, her en der in de stad, tijdelijk gestald in allerhaast opgetrokken stallen van de gemeentebedrijven. Landingsvaartuigen aan de Walcherse kust
Op de Vlasmarkt kon familie de Visser bij de zuster van Leintje, een kamertje op zolder krijgen. Betje en Theeuwes kregen het druk in huis. Niet alleen woonden drie van de vier kinderen nog thuis. Nu bevolkte ook zwager Jaap met zijn vrouw Jans, en broer Louw met zijn Leu het huis, terwijl hun zoon Joost met Martje een plekje in de winkel hadden gekregen. De winkelvoorraad was zo sterk geslonken dat er wel een woon-slaapkamer van gemaakt kon worden.
Niet alleen was het inschuiven op de Vlasmarkt. Voor Middelburg was de toestroom van gezinnen uit omliggende dorpen zo groot, dat in korte tijd het inwonertal verdubbelde. Terwijl er toch al grote woningnood heerste als gevolg van het bombardement in mei 1940, toen de hele binnenstad in puin geschoten was. Ieder huis zat nu tjokvol met ooms, neven, nichten, tantes en hele stellen "ghuus."
Het was dus krap geworden in 't clijn Paradijs. Dat betekende inschikken, bestaande onenigheden even vergeten, maar ook niet teveel over elkaars onhebbelijkheden zeuren. Arjaan en Cassaan aten op hun boers, broer Louw stoorde zich daar stevig aan, Bure de Troye stond erop dat ze met zilver bestek en linnen servet aan tafel zat. Jaap had op z'n tijd een neut nodig, Martje zette de schoenen van Joost buiten op de gang, waarop Betje ze even prompt weer binnen zette, en Martje vervolgens die zweetvoetengeur weer buiten de deur zette. De plee zat regelmatig verstopt, de mannen verveelden zich en de vrouwen deden het huishouden. Op de binnenplaats was een grote tafel neergeplant waar gezamelijk werd gegeten. Achteraf vond iedereen het de mooiste tijd. Een jonge Duitse soldaat in benarde positie
Het water kwam. De dijk bij Westkapelle was na zware bombardementen doorgebroken, met desestreuze gevolgen voor een deel van de inwoners. Meer dan 42 mensen zijn omgekomen in de molen aan de dijk. Toch bleek de overstroming niet snel genoeg te gaan, waarop enkele dagen later bij Veere en Vlissingen ook gaten in de zeewering werden geslagen. Walcheren stond nu blank, Middelburg bleef droog, omdat het hoger is gelegen.
Arjaan was niet gerust over de toestand van zijn achtergelaten boerderijtje. De eerste nacht kon hij de slaap al niet vatten. Hij had Leintje in haar slaap aangestoten, slaperig vroeg ze wat aan de hand was. "Mien gheld bin 'k vergete mee te neme," zei Arjaan klaarwakker. De volgende morgen moest en zou hij naar de Grôôte Abêêle gaan. Zijn vrouw probeerde hem van dat hachelijk avontuur af te houden. De tocht zou veel te gevaarlijk zijn, want overal hadden zich Duitsers verschanst, die van de zenuwen op alles en iedereen konden schieten wat verdacht was. Het enige vervoermiddel
"Doe ét nie, Arjaan, 't is veel te gevaerlik, ze kunne je wel doôd schiete," smeekte Leintje. Haar dringend beroep bereikte Arjaans gezond verstand niet. "Kan me niks schele, ze schiete me toch nie raek. Ik kiek wel uut. En as ze schiete gae 'k bukke." Koppig als een Zeeuwse boer liet Arjaan zich niet van de wijs brengen. "Mae' as ze joe noe wel doód schiete, dan 'eb ik joe nie' meer." Leintje probeerde nu op zijn gevoel in te werken, ook daar liet Arjaan zich niet door verleiden. "Dan 'eb jie mien 'gheld te minste nog. 'k Gae toch."
Arjaan leende een roeiboot en vertrok, de hele familie in grote onrust achterlatend. Ze hadden hem nog nageroepen; "Arjaan....., en jie kan nie eens zwemme." Arjaan hoorde die laatste waarschuwing niet meer. Zijn geld vond hij veel belangrijker. In kortdate overmoed roeide hij het hele eind van Middelburg naar de Grôôte Abêêle, over wegen die nu onder water lagen. De overstroming bracht onbeschrijfelijke ellende
Het huis stond er gelukkig nog, de schuur had wel wat schade opgelopen, dat deerde hem minder. Het water stond tot halverwege deurhoogte. Door de waterdruk en aangespoeld wrakhout kreeg hij de deur niet open. De ronddrijvende dode kippen en de verdronken hond van de buurman zag hij gemakshalve over het hoofd. De stank van ontbinding was niet te harden.
Dan maar door het raam, de ruiten waren toch al gesneuveld. Voor zijn geld had Arjaan alles over. Strompelend en duikelend in de koude novemberwater bereikte hij zijn doel; de kast naast de bedstee in de woonkamer. Het geldkistje was er gelukkig nog, en de papieren van de verzekering ook. Drijfnat klauterde Arjaan weer in zijn bootje. Op zijn gemak roeide hij terug naar Middelburg. De kogels hadden hem niet rond de oren gevlogen. "Zie je wel, dacht Arjaan, alle zeurg om niks gewest."
Op de Vlasmarkt stond de familie Arjaan nieuwsgierig op te wachten, van al die belangstelling was hij niet gediend. Met zijn kistje stevig onder zijn arm, joeg hij iedereen de kamer uit. Jaap had hem nog plagerig gevraagd; "En, Arjaan wat zit er allemaal in je kistje?" Dat was genoeg reden om niemand tot de woonkamer toe te laten. Arjaan moest "zien gheld" tellen. Daar had hij geen pottenkijkers bij nodig. Gelukkig... alles zat er nog in, alleen waren de papieren flink doorweekt, maar wel bruikbaar. Arm verweesd paard, door kou bevangen
Rond de kachel spande Arjaan een paar touwtjes, waar hij met wasknijpers het geld te drogen hing. Geduldig zat hij al die tijd te wachten tot het geld droogde. Dat duurde wel een tijdje. Alle aanbiedingen van een kopje koffie, tot een sneetje zoete koek wees hij resoluut van de hand. Voor alle verleidingen bleef de deur op slot. Op een gegeven moment ging de deur dan toch op een kiertje open. Arjaan had een strijkplank en strijkbout nodig, het nut daarvan was niet moeilijk te raden.
Benieuwd naar de uitkomst van de operatie, zat de familie in de keuken verbannen, in afwachting van Arjaans mededeling over zijn rijkdom. Die nieuwsgierigheid werd niet beloond. Arjaan opende voor geen goud zijn kistje en zijn mond bleef zo gesloten als een oester. Rijk is Arjaan niet gestorven, maar "an zien gheld" moest niemand komen. De pronkkachel in de "nette" kamer
Ik ben Albert Prins
Ik ben een man en woon in Geleen (Nederland) en mijn beroep is gep. Interieur Architekt.
Ik ben geboren op 06/02/1946 en ben nu dus 78 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Genealogie, Writing. Art Basketmaking.
Write or Call me; 00-31-(0)46-4740641
Ik ben Albert Prins
