Niet abnormaal: 1 volwassene op 3 slaapwandelt
Je poetst je tanden, glijdt onder de
lakens, doet het licht uit en valt in slaap. Maar dat is niet voor
iedereen het einde van het verhaal. Uit nieuw onderzoek blijkt namelijk
dat slaapwandelen veel vaker voorkomt dan eerder werd gedacht. Maar
liefst één derde van de volwassenen krijgt er op een bepaald moment in
zijn leven mee te maken.
"Dat is een hoog aantal", vindt de
auteur van de studie, dr. Maurice Ohayon van de Stanford University. "De
vraag die volgt is natuurlijk of we bij deze mensen associaties kunnen
vinden die het slaapwandelen kunnen verklaren. Het antwoord is ja."
Slaapwandelen
is een soort parasomnie (verzamelnaam voor slaapstoornissen, zoals ook
nachtelijke paniekaanvallen) dat in Amerika ongeveer 10 procent van de
bevolking treft. Het rondwandelen terwijl men slaapt komt typisch voor
tijdens de non-remslaap en kan van enkele seconden tot een half uur of
meer duren.
Voor de studie gebruikten de wetenschappers echter de
bredere term 'nachtelijk wandelen', omdat ze de proefpersonen niet zelf
observeerden en dus geen echte diagnose konden stellen. Omdat ze
vertrouwden op informatie die ze kregen uit interviews met 15.000
volwassenen, is het ook mogelijk dat sommigen eigenlijk wakker waren
tijdens het nachtelijke wandelen.
Bijna 30 procent van de
deelnemers rapporteerde minstens één nachtelijke wandelervaring in hun
leven. Bij meer dan 3,5 procent gebeurde dat zelfs in het afgelopen
jaar. Een kleine groep gaf aan dat ze er regelmatig mee te maken krijgt,
met 1 procent die twee of meer keer per maand slaapwandelt.
Naast
de frequentie van slaapwandelen, gingen de wetenschappers ook na of er
andere aandoeningen zijn die gelinkt kunnen worden aan het
slaapwandelen. Op die manier wilden ze mogelijke 'uitlokkers'
blootleggen.
Met bepaalde mentale stoornissen werd een duidelijke
link gevonden. Zo waren mensen met een depressie 3,5 keer meer geneigd
om te slaapwandelen, terwijl patiënten met een obsessieve-compulsieve
stoornis (of dwangneurose) er zelfs 4 keer meer kans op hebben.
Daarnaast was er ook een verband tussen een alcoholverslaving en
slaapwandelen.
Andere factoren, zoals een gebrek aan slaap,
bleken ook een verschil te maken. Mensen die minder dan 7 uur per nacht
sliepen, hadden een hoger risico, net als personen met een geschiedenis
van slaapwandelen in de familie. Van deze laatste groep kreeg één derde
er ook zelf mee te maken.
Hoe deze aandoeningen met elkaar in
verband staan, is echter nog niet duidelijk welke aandoening de oorzaak
en welke het gevolg is. "We zien wel een link, maar we kunnen nog niet
zeggen wat de richting ervan is. Daarvoor is extra onderzoek
noodzakelijk", zegt dr. Ohayon.
Maar hoewel er nog veel vragen
blijven, bestaan er gelukkig wel al behandelingen. "Heel wat mensen
ervaren slaapproblemen als ze onder stress staan, dus kan een cursus
stressmanagement helpen", zegt dr. Philip Gehrman van de University of
Pennsylvania, onafhankelijk van de nieuwe studie.
Voor velen is
weten dat slaapwandelen veelvoorkomend en relatief normaal is al genoeg
om weer rust te vinden. Een volgende stap is medicatie, maar dat hebben
maar enkele patiënten nodig. (br.hln)
|