Greta Garbo
Greta Garbo (Stockholm, 18 september 1905 New York City, 15 april 1990) was een Zweedse actrice die werd geboren als Greta Lovisa Gustafsson.Carrière
Garbo moest op haar veertiende leeftijdsjaar stoppen met school om
te gaan werken. Dit was noodzakelijk omdat haar vader, met wie ze een
hechte band had, was gestorven. Nadat ze model had gestaan voor
advertenties, begon ze figurantenwerk in films te doen.
Toen Garbo zestien jaar oud was, werd ze gecast in Luffar-Petter (1922). Dit werd haar doorbraak als actrice. Omdat ze potentie zag in een carrière als actrice, besloot ze tot en met 1924 te studeren aan het prestigieuze Kungliga Dramatiska Teatern. Tijdens haar studie ontmoette ze regisseur Mauritz Stiller. Ze groeide uit tot zijn leerling en kreeg van hem de bijnaam "Greta Garbo". Hij castte haar in Gösta Berlings saga (1924).
Voor de opnamen van haar volgende film Die Freudlose Gasse (1925), ging Garbo met Stiller naar Duitsland. In 1924 had ze hier een ontmoeting met de Amerikaanse regisseur Victor Seastrom. Seastrom stelde ze vervolgens voor aan producent Louis B. Mayer, die destijds verbleef in Berlijn.
Hoewel Mayer suggereerde dat Garbo gewicht moest verliezen, bood hij
haar een contract aan van 400 dollar per week. Garbo signeerde deze en
kwam op 25 juli 1925 met Stiller aan in New York City.Carrière in Amerika: Een slecht begin
Garbo bracht de zomer van 1925
voornamelijk door met het poseren voor fotografen. Na een mislukte
fotosessie, werd Garbo doorverwezen naar de legendarische fotograaf Arnold Genthe om toch nog een kans te maken voor een vast contact bij Metro-Goldwyn-Mayer. Dit verliep succesvol en Garbo signeerde haar contract bij Metro-Goldwyn-Mayer op 26 augustus 1925.[2]
Een paar weken later vertrok Garbo met Stiller naar Los Angeles, waar ze een kleine metamorfose kreeg. Omdat rond deze tijd haar verlegenheid overnam, vroeg producent Irving Thalberg
zich af of Mayer er recht aan deed Garbo een contract aan te bieden. De
studio wist niet goed wat ze met de actrice en haar overkomen aan
moesten.[3]
Garbo kwam actrice Lillian Gish regelmatig tegen op het perceel van de studio. Ze raakten bevriend en Gish haalde cameraman Hendrik Sartov over om een screentest met de Zweedse actrice te doen. Regisseur Monta Bell was destijds aan het casten voor Ibáñez' Torrent (1926) en wilde Norma Shearer voor de hoofdrol. Omdat Shearer nog niet lang klaar was met de opnamen van Lady of the Night (1925),
wees ze de rol af. Bell zag hierna de screentest die Sartov met Garbo
had gedaan en raakte geïntrigeerd en stond erop dat Garbo de rol zou
krijgen. Garbo had hier gemengde gevoelens bij. Hoewel ze gelukkig was
dat haar een kans werd aangeboden, verlangde ze er naar dat haar eerste
Amerikaanse film door Stiller geregisseerd zou worden.Eerste Amerikaanse filmrollen
Haar onbekwaamheid in het spreken van de Engelse taal zorgde voor conflicten met de crew van Ibáñez' Torrent en collega's. Ze kon het niet goed vinden met tegenspeler Ricardo Cortez en sprak nauwelijks met hem tijdens de opnamen.[5]
Garbo had verscheidene tegenslagen tijdens het maken van de film. Zo
werd ze nauwelijks serieus genomen en had ze regelmatig last van
heimwee. Omdat haar werd gezegd dat ze een goede vertolking neerzette,
trok ze zich niet terug. Daarnaast begon Garbo steeds sneller Engels
leren te spreken. Dit gaf haar meer zelfvertrouwen.[6]
Hoewel Mayer er tijdens de promotie enkel positief over was, lagen de verwachtingen laag. Na de preview aan het begin van 1926,
kon Stiller er ook geen goed woord over kwijt, waardoor Garbo nerveus
werd en voortaan alleen nog maar hem als haar regisseur wilde. Het
merendeel van de critici was echter meer lovend over de film. Zo
vergeleek criticus Richard Watts, Jr. haar met Norma Talmadge, Carol Dempster, Zasu Pitts en Gloria Swanson.[7] Aanzienlijk veel lovende kitieken over de actrice zouden nog volgen.
Thalberg gaf Garbo toestemming om voor haar tweede film geregiseerd te worden door Stiller. Ze werd gecast in The Temptress (1926),
met Stiller als haar regisseur. Garbo was enthousiast over de
samenwerking en dacht zichzelf nu pas werkelijk te kunnen bewijzen als
actrice.[8]
Al vanaf het begin van de opnamen kreeg Stiller onenigheid met Garbo's tegenspeler Antonio Moreno.
Daarnaast kon hij niet goed overweg met de Amerikaanse methoden van het
maken van een film. Ondertussen kreeg Garbo te horen dat haar zus Alva
was gestorven. Nadat ze de nodige scènes afmaakte, ging ze gebroken
terug naar huis. Ze was niet meer in staat te werken, maar keerde uit
respect voor haar regisseur enkele dagen later terug naar de set.
Twee dagen later werd Stiller, na veel klachten over hem, ontslagen door Thalberg. Al snel werd hij vervangen door Fred Niblo, die het volgens de studio veel beter deed. Thalberg besloot dat de film opnieuw gemaakt zou moeten worden.[9]
Ondanks alle tegenslagen bleef Garbo doorgaan met het meewerken aan
de film. Ze had moeilijkheden met Niblo, maar bouwde een vriendschap op
met cameraman William Daniels. Toen de opnamen werden afgerond, was Garbo uitgeput en beladen met emoties.[10] Thalberg vertelde tegen haar dat ze al snel samen met John Gilbert aan een nieuwe film moest gaan werken. Garbo ging hier tegenin en zei dat ze tijd nodig had om uit te rusten.
The Temptress werd in augustus 1926
voor het eerst vertoond en werd na de première in oktober een daverend
succes. Garbo werd populair bij het publiek, maar kraakte zelf de film
af en suggereerde dat ze geen echte actrice zou zijn. Ze was wel bewust
van de opbrengsten van de film en was dan ook ontzet toen bleek dat zij
hier geen profijt uit zou maken.
Relatie met John Gilbert
Hoewel Garbo uitgeput was, was ze enthousiast om samen te werken met John Gilbert, die ze had gezien in The Big Parade (1925).
Ze was echter ontevreden over het script en dat ze opnieuw uitbundige
kostuums moest dragen en voor haar rol verwacht werd dat ze mannen zou
verleiden.
Mayer toonde geen sympathie voor de actrice en droeg haar op zich te
vermannen. Garbo miste verscheidene repetities voor haar derde
Amerikaanse film, Flesh and the Devil (1926).
Toen ze duidelijk maakte terug te willen gaan naar Zweden, vertelde
Mayer dat er niet verwacht werd dat Garbo nog zou meewerken aan de film.
Hoewel Garbo in contact kwam met haar advocaat, keerde ze een aantal
dagen later terug naar de studio, waar ze Gilbert voor het eerst
ontmoette. Ondanks Gilberts afgunst voor haar, besloot regisseur Clarence Brown dat Garbo mee mocht doen aan de film. Al na de eerste dagen van de opnamen, werd Gilbert verliefd op Garbo.[11] Ook Brown respecteerde de actrice.
De romantische scènes met Gilbert en Garbo waren volgens Brown zó
intens, dat er al snel geruchten ontstonden over een affaire tussen de
twee. Door de aantrekkingskrachten werd scenarioschrijver Frances Marion ingehuurd om de scènes dusdanig te herschrijven, dat het een erotische tint zou krijgen.
De geruchten bleken waar te zijn en Gilbert deed in het publiek een
huwelijksaanzoek. Garbo haastte zich echter weg en liet hem
onbeantwoord achter. Niet veel later werd Garbo 21 jaar oud. Hoewel er
geen tijd was voor een feest, werd haar salaris verhoogd naar 600
dollar per week.
Ruzie met MGM
De film werd aan het einde van 1926
uitgebracht en lokte een baanbrekend aantal publiek. Garbo kreeg
lovende kritieken en zat zonder een druk schema. Toen de studio haar
een script opstuurde van Women Love Diamonds (1927).
Garbo weigerde in te stemmen om een rol in de film te spelen, waarmee
ze opnieuw ophef veroorzaakte. Daarnaast kreeg Gilbert een affaire met Renée Adorée, zijn tegenspeler van de film The Big Parade (1925).
Garbo raakte hierdoor gedeprimeerd en ging niet in op contacten van
Thalberg. Mayer besloot haar salaris in te houden. Uiteindelijk werd Pauline Starke gecast in Women Love Diamonds.
Ze bracht haar tijd door met Stiller en leek haar relatie met Gilbert
te breken. Hij was ontzet dat Garbo niet met hem wilde huwen en
verbleef voor een lange periode in New York City.
Toen Garbo terugkeerde naar de studio eiste ze een salarisverhoging van 600 dollar naar 3.000 dollar per week.[12] Ze begon te staken tot de studio zou toegeven aan haar wensen. Dit deed de studio uiteindelijk.
Ondertussen werd het script Anna Karenina gereed gemaakt. Het
was de bedoeling dat Garbo hier de titelrol in zou spelen. Toen Garbo
opnieuw niet kwam opdagen, werd haar salaris voor een tweede keer
ingehouden. Dit incident werd al snel vergeten toen Garbo instemde om
tegenover Aileen Pringle en Lew Cody te spelen in His Brother from Brazil. Echter, toen Pringle zich terugtrok van de film, werd Garbo ontslagen van de film, die uiteindelijk nooit gemaakt werd.
Niet veel later bood de studio Garbo aan haar salaris nog
uitbundiger te verhogen, mits ze geen ophef zou maken over een
gestuurde script en de aangewezen regisseur en cameraman. Verder werd
ze geacht interviews te doen als hiernaar werd gevraagd. Garbo stemde
in en opnieuw werden er plannen gemaakt voor een verfilming van Anna Karenina.
Rond deze tijd kwam Gilbert opnieuw in beeld. Hij viel Garbo lastig
en diende een aanklacht in bij de politie. Hier beweerde hij bijna
vermoord te zijn door Stiller. Later werd bekend dat Gilbert een
dronken aanval had en Stiller Garbo probeerde te beschermen tegen hem.
Gilbert moest een nacht de gevangenis in. Desondanks verliet Garbo hem
niet.[13]
Terwijl ze bezig was met het maken van Anna Karenina, werd Gilbert gecast in de dramafilm Twelve Miles Out (1927). Ze was voor het eerst in tijden tevreden en werd met Gish gefotografeerd op de set van The Wind (1927). Dit was voor het eerst in zes maanden dat er een foto van de actrice werd gemaakt.
Tijdens de opnamen van Anna Karenina viel op bij collega's dat Garbo sinds haar verschijning in Flesh and the Devil
en gewicht was aangekomen. Garbo's nerveuze karakter kwam weer omhoog.
Toen er twee weken van de opnamen op zat, raakte Garbo ernstig ziek.
Een dokter constateerde dat Garbo wellicht vergiftigd was. Thalberg
legde het project stil toen Garbo na een periode nog steeds niet
genezen was. Terwijl de crew en collega's van de film verder gingen met
het maken van andere films, werd de film aangepast en hernoemd naar Love (1927). Na een maand leek Garbo genezen te zijn en werd ze aangewezen om in Love te spelen, tegenover Gilbert.
Een nieuw imago
De opnamen van Love liepen vlekkeloos en zonder ophef.
Gilbert en Garbo leken opnieuw een gelukkige relatie te hebben. Mede
door hun relatie werd de film een groot succes. Het was de bedoeling
dat het koppel ook samen te zien zou zijn in The Divine Woman (1928). Hoewel Gilbert onbeschikbaar was, werd Garbo wel gecast.
Ze was tevreden met de rol in de film. Haar ruzies met Gilbert
werden echter wel hervat, aangezien Gilbert nog altijd gefrustreerd was
dat Garbo niet met hem wilde trouwen. Ondertussen ging Stiller er zowel
fysiek als emotioneel op achteruit en kondigde aan terug te gaan naar
Zweden. Tijd om hier iets aan te doen had Garbo niet, aangezien
regisseur Victor Seastrom en cameraman Oliver T. Marsh de publieke imago van de actrice probeerde te veranderen met The Divine Woman. Ze stond namelijk, tot haar ongenoegen, voorheen bekend als een femme fatale en zou zichzelf met deze film bewijzen als een simpele vrouw.[14]
Na de opnamen liet Seastrom weten het uitmuntend te vinden om samen
te hebben gewerkt met Garbo. De film werd een enorm succes en Garbo
werd geprezen voor het spelen van een (voor haar) nieuwe persona. Vlak
voordat de film werd uitgebracht nam Garbo afscheid van Stiller, die
Amerika verliet voor zijn thuisland.
Garbo werd vlak voor de distributie van The Divine Woman aangewezen om een rol te spelen in de film War in the Dark.
De film draaide in eerste instantie om een man, maar werd herschreven
op een dusdanige manier, dat Garbo's karakter de hoofdrol zou hebben.
Garbo vond het echter een belachelijk verhaal geworden en weigerde mee
te werken. Omdat de studio in de ban was van de overname van de geluidsfilm, ging Garbo's protest aan hen voorbij.
Zes maanden later werd bekend gemaakt dat Garbo wel begon mee te doen aan het project War in the Dark, nadat ze een rol in Dream of Love (1928) weigerde.[15] Bronnen uit die tijd laten weten dat ze tijdens de opnamen humeurig zou zijn geweest. Marion Davies
had haar in deze periode bezocht op de set, waar Garbo haar na een kort
gesprek op botte wijze wegstuurde. Hoewel Davies een van de meest
machtvolle actrices was van Metro-Goldwyn-Mayer, tolereerde de studio
Garbo's gedrag.[16] Garbo was afstandig tegen haar collega's en bepaalde haar eigen werktijden.
De opnamen van de film zaten er deels daardoor al na een maand op. Nadat de film de titel The Mysterious Lady werd gegeven, ging het op 4 augustus 1928 in première. Ondanks haar onbereidheid om aan deze film mee te werken, werd ze wederom geprezen om haar acteerprestaties.
